Enflasyon Hedeflemesi Rejiminde Fisher Etkisinin Geçerliliği; Türkiye’den Ampirik Sonuçlar

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de, Fisher etkisinin enflasyon hedeflemesi rejiminde geçerli olup olmadığını ampirik olarak test etmektir. Bu çerçevede, alternatif faiz oranları ile enflasyon oranı kullanılarak Johansen eşbütünleşme analizi, hata düzeltme modeli ve Granger nedensellik testi yapılmaktadır. Çalışmanın ampirik sonuçları, Fisher etkisinin uzun dönemde bütün faiz oranları için geçerli olduğunu, kısa dönemde ise sadece Hazine tahvili faiz oranı için geçerli olduğunu göstermektedir. Fisher etkisinin uzun dönemde geçerli olması, nominal faiz oranlarının beklenen enflasyon oranı ile birebir hareket ettiğini ve para politikasının reel faiz oranları üzerinde etkisinin olmadığını göstermektedir. Granger nedensellik testi, değişkenlerin düzeylerinin kullanılarak yapıldığında enflasyon oranından iskonto oranına doğru bir nedensellik ve mevduat faiz oranı ve politika faiz oranından enflasyon oranına doğru nedensellik bulunmaktadır. Granger nedensellik testi, değişkenlerin birinci farkları alınarak yapıldığında ise sadece mevduat faiz oranından enflasyona doğru bir nedensellik bulunmaktadır. Enflasyon hedeflemesi rejiminde, politika faiz oranından enflasyona doğru bir nedenselliğin olması merkez bankasının politika faiz oranını kullanarak enflasyonu etkileyebileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Fisher etkisi, enflasyon hedeflemesi, faiz oranı, enflasyon oranı

The Validity of Fisher Effect Under Inflation Targeting Regime: Empirical Evidence From Turkey

The aim of this paper is to analyze empirically the validity of Fisher effect under inflation targeting regime in Turkey. In this framework, using different interest rates and inflation rate, Johansen cointegration test, error correction model and Granger causality test are done. The empirical results show that Fisher effect is valid for all interest rates in the long-run, and its only valid for Treasury bill rate in the short-run. The validity of Fisher effect in the long-run shows that nominal interest rates moves with expected inflation rates and monetary policy has no affect on real interest rates. Granger causality test with using levels of the variables show that there is causality from inflation rate to discount rate and there is causality from deposit rate and monetary policy rate to inflation rate. Granger causality test with using first differences of the the variables show that there is only causality from deposit rate to inflation rate. The finding of causality from monetary policy rate to inflation rate shows that the central bank could affect inflation using policy interest rate.

Keywords:

Fisher effect, inflation targeting, interest rate, inflation rate,

PDF

___

Atgür, Altay ve Altay, N. Oğuzhan (2015), “Enflasyon ve Nominal Faiz Oranı İlişkisi”, Yönetim ve Ekonomi, Cilt:22, Sayı:2: 521-533.
Atkins, Frank J. (1989), “Co-integration, Error Correction and the Fisher Effect”, Applied Economics, 21: 1611-1620.
Booth, G. Geoffrey and Ciner, Metin ( 2001), “The Relationship Between Nominal Interest Rates and Inflation: International Evidence”, Journal of Multinational Financial Management, 11: 269-280.
Cooray, Arusha (2002), The Fisher Effect: A Review of the Literature, Macquarie University, Department of Economics, Sydney, NSW (http://www.econ.mq.edu.au/research/2002/6-2002Cooray.PDF).
Dickey, David, Fuller, Wayne A. (1981), “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Econometrica, 49: 1057-1072.
Engle, Robert F. and Granger, Clive W. J. (1987), “Cointegration and Error Correction: Representation, Estimation and Testing”, Econometrica, 55: 251-276.
Fama, Eugene F. (1975), “Short-term Interest Rates as Predictors of Inflation”, The American Economic Review, Vol. 65, No. 3, June: 269-282.
Fisher, Irving (1930), The Theory of Interest, as determined by Impatience to Spend Income and Opportunity to Invest it, URL of this E-Book: http://oll.libertyfund.org/EBooks/Fisher_0219.pdf.
Köse, Nezir, Emirmahmutoğlu, Furkan ve Aksoy, Sezgin (2012), The Interest Rate-Inflation Relationship Under an Inflation Targeting Regime: The Case of Turkey, Journal of Asian Economics, No:23: 476-485.
Rodriguez-Caballero, Carlos Vladimir and DanieL Ventosa-Santaularia (2014), “Granger Causality and Unit Roots”, Journal of Statistical and Econometric Methods, Vol.3, No.1:97-114.
Torun, Mustafa ve Karanfil, Muhammet (2016), “1980-2013 Dönemi Türkiye Ekonomisinde Enflasyon ve Faiz Oranı Arasındaki İlişki”, Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt:14, Sayı: 27: 473-490.
Ito, Takayasu (2016), “Does the Fisher Hypothesis Hold in Sweden? An Analysis of Long-Term Interest Rates under the Regime of Inflation Targeting”, Review of Integrative Business & Economics Research, Vol. 5, No:3: 283-295.
Ito, Takayasu (2009), “Fisher Hypothesis in Japan: Analysis of Long Term Interest Rates Under Different Monetary Policy Regimes”, The World Economy, Volume: 32, Issue: 7: 1019-1035. Pınar, Abuzer ve Erdal Bahar (2016), Para Banka Mali Kuruluşlar ve Uluslararası Mali Sistem, Ankara: Turhan Kitabevi.
Tunalı, Halil ve Erönal, Yeşim Yıldırım (2016), “Enflasyon ve Faiz Oranı İlişkisi, Türkiye’de Fisher Etkisinin Geçerliliği”, Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:21, Sayı:4: 1415-1431.

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi-Cover

ISSN: 1306-6730
Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi