LOJİSTİK MERKEZLERİN YER SEÇİMİNDE ULAŞIM BAĞLANTILARININ ROLÜ

Özet: Türkiye ekonomik, politik ve coğrafik yapısı ile bir çok alanda olduğu gibi lojistik alanında da önemli konumdadır. Küreselleşme ve ulaşım yapılanmasında ortaya çıkan teknolojik gelişmeler ve sistemler, ticari faaliyetleri etkilemekte ve lojistik merkezlerin yerleşmeler düzenine yapmış olduğu katkıyı daha etkili hale getirmektedir. Dünya ticaretindeki sirkülasyonda, stratejik bakımdan oldukça önemli olan lojistik merkezlerin yer seçiminde “ulaşım bağlantıları” en önemli yönlendirici olmuştur. “Taşımacılık” ve “lojistiğin” karşılıklı olarak birbirine bağımlı ve iç içe geçmiş iki faaliyet alanı olması gerçeği de bunu gerektirmektedir. Bir lojistik merkezin konumsal olarak güçlü bir karayolu ulaşım bağlantısına sahip olmakla birlikte, sıklıkla demiryolu olanağına da sahip olması gerekmektedir. Aynı şekilde lojistik merkezlerin çeşitli taşıma tesislerine, havaalanlarına, limanlara ve iç suyollarına doğrudan erişebilmesi veyahut da bu ulaşım ağlarına dolaylı olarak erişebileceği bağlantılarla ilişkili olması beklenir. Çalışmada, Türkiye’de işletmeye açılan, yapım aşamasında ve henüz kamulaştırılmamış olan lojistik merkezlerin farklı ulaşım bağlantıları ile ilişkisi, bu bağlantıların yer seçimi üzerindeki etkisinin ortaya konulması amaçlanmış olup ayrıca farklı ulaşım sistemlerinin lojistik bağlamında üstünlükleri, tercih edilme/edilmeme nedenleri tartışılmıştır. Ayrıca, farklı ulaşım modlarının lojistikteki avantaj ve dezavantajlarının neler olduğu ve birinin diğerine tercih edilme nedeni, Türkiye’deki lojistik merkezlerin farklı ulaşım tiplerinden hangileri ile bağlantılı olduğu sorularının araştırıldığı bu çalışmada; lojistik ile ulaşım arasındaki sıkı ilişkili yer seçimi ve mekânsal yer seçimi yönlendiricileri bakış açısı ile değerlendirilmektedir. Türkiye’de işletmeye açılan, yapım aşamasında ve henüz kamulaştırılmamış olan lojistik merkezlerin ulaşım bağlantıları; ilgili kurumların karayolu (uluslararası karayolu ve ulaştırma projelerinden ESCAP, EATL, TEM, TRACECA, KEİ-BSEC, EİT-ECO bağlantıları), demiryolu, denizyolu ve havayolu haritalarıyla çakıştırılarak irdelenmiştir. Anahtar Sözcükler: Lojistik Merkezler, Yer Seçimi, Ulaşım Bağlantıları.

___

  • AYDIN, G.T. ve ÖĞÜT, K,S. (2008). Avrupa ve Türkiye’de Lojistik Köyleri, 2. Uluslararası Demiryolu Sempozyumu, İstanbul, 2, 1471-1481.
  • DOĞAN, A. (2018.) Türkiye’deki Lojistik Merkezlerin Ulaştırma Bölgeleri Ve Taşıma Altyapılarına Göre İrdelenmesi, 5(27), 3144-3155.
  • EKONOMİST (2018). Erişim Adresi: https://www.ekonomist.com.tr/kapak-konusu/lojistikte-yeni-usler-geliyor.html
  • ELGÜN, M. (2011). Ulusal Ve Uluslararası Taşıma Ve Ticarette Lojistik Köylerin Yapılanma Esasları Ve Uygun Kuruluş Yeri Seçimi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2).
  • KARATAŞ, İ.A. (2017). Bazı Avrupa Ülkeleri ile Türkiye’nin Lojistik Sektörünün Karşılaştırmalı Analizi, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 8(1).
  • KGM (2020), Erişim Adresi: https://www.kgm.gov.tr/Sayfalar/KGM/SiteTr/Kurumsal/GlobalProjeler.aspx (24.12.2020).
  • İZTO. (2009). İzmir Lojistik Merkezi Raporu. İzmir: İzmir Ticaret Odası
  • ERDAL, M., Küresel Lojistik Kavramı ve Lojistik Üsler. Erişim Adresi: http://www.ihracat112.com/files/7.KureselLojistikKavramiveLojistiksler.pdf, (24.12.2020).
  • OĞUZ, H. İ. ve OĞUZ, D. (2019). Türkiye Ekonomisinde Lojistik. Uluslararası İşletme ve Ekonomi Çalışmaları Dergisi, 1 (2), 65-74.
  • PERREAULT, W. D., JOSEPH, P. C., MCCARTHY E. J. (2015). Benefits and Limitations of Different Transport Modes, Essentials of Marketing, 14.edition, McGraw-Hill, New York.
  • SAATÇİOĞLU, C. (2016). Ulaştırma Ekonomisi, Sümer Kitabevi, İstanbul.
  • SAATÇİOĞLU, C. ve ÇELİKOK, K. (2019). Uluslararası Ulaştırma Politikaları Çerçevesinde Avrupa Birliği Ve Türkiye’nin Ulaştırma Politikaları. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24 (3), 513-524.
  • TCDD, (2020). Erişim Adresi: https://www.tcddtasimacilik.gov.tr/trenler/anahat-trenleri/ (24.12.2020).
  • YAVAŞ, V. (2013). Lojistik Merkezlerin Havayolu Ulaştırması Yönlü Analizi: Türkiye İçin Bir Uygulama. (Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir) Erişim Adresi: https://acikerisim.deu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12397/10558/337660.pdf