BRACKEN TEMEL KAVRAM ÖLÇEĞİ İFADE EDiCİ FORMUNUN TÜRKÇEYE UYARLANMASI

Kavramlar, bilişsel gelişimi desteklerken, çocuğun içinde yaşadığı dünyayı tanıma, anlama, varlıkları ya da olayları adlandırma, varlıkları karşılaştırma, eşleştirme, sınıflandırma, yaratıcı düşünme, problem çözme gibi birçok beceriyi edinmelerinde önemli rol oynamaktadır. Okul öncesi dönemde kavramların kazanılması çocuğun okul başarısı açısından da önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı okul öncesi dönem çocukları (3-6 yaş) için Bracken Temel Kavram Ölçeği İfade Edici For-mu”nun Türkçeye uyarlanması, güvenirlik ve geçerlik çalışmalarını gerçekleştir-mektir. Ölçeğin güvenirlik, geçerlik çalışma grubunda, İzmir ilinde yaşayan, anao-kuluna devam eden, 3-6 yaş grubundan 380 çocuk yer almıştır. Bracken Temel Kav-ram Gelişimi Ölçeği-İfade Edici Formu”nun güvenirlik çalışmalarında iç tutarlık katsayısının sınanması için Spearman Brown iki yarı test korelasyonu, Kuder Ric-hardson 20 katsayısı ve test tekrar test güvenirliği yapılmıştır. Bracken Temel Kav-ram Ölçeği-İfade Edici Formu alt testleri için Kuder Richardson 20 katsayısı ,48 ile ,90 arasında ve testin tamamı için KR-20 güvenirliği ,89 olarak hesaplanmıştır. Ölçeği‟nin zamana karşı değişmezliğini sınamak için yapılan test- tekrar test analizi sonunda, test-tekrar test korelasyonu r=.99 (p<,001) olarak bulunmuştur. Elde edilen sonuçlar ölçeğin güvenilir bir şekilde kullanılabileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Bracken Temel Kavram Ölçeği İfade Edici Formu, kavram, kavram gelişimi

ADAPTATION OF BRACKEN BASIC CONCEPT SCALEEXPRESSIVE FORM INTO TURKISH LANGUAGE

The main aim of this research is to adapt „Bracken basic concept scale- expressiveform‟ into Turkish for preschool children(3-6 years) and to construc the reliabilityand validity of the scale. 3 -6 year old 380 children who live in İzmir and attendingkindergarten have participated in reliability and validity study of the scale. Forreliability studies of „Bracken basic concept scale- expressive form, arithmetic average,standard deviation values, the internal consistency coefficients have beencalculated and test retest reliability has been executed. In reliability study, the correlationof test-retest is r= .99 (p < ,001). „Bracken basic concept scale- expressiveform‟ Cronbach Alpha internal consistency coefficient is .91 and Spearman Browntwo-half test correlation is .86 and KR-20 reliability has been calculated as .89. Thefindings obtained clearly state that this scale is a valid and reliable tool to study theconcept development of Turkish children.

Keywords:

Bracken Basic Concept Scale- Expressive Form, concept development.,

PDF

___

Akman, B. (1995). Anaokuluna Devam Eden 40–69 Aylık Çocukların Kav- ram Gelişimlerinde Kavram Eğitiminin Etkisinin İncelenmesi. Yayın- lanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Ensti- tüsü. Ankara.
Aral, N.; Ayhan, A. B. (2006). An Analysis of Conceptual Development of Six-Year Old Children Who Received Computer Assisted Instruction and Who Did Not. Journal Of Qafgaz University, 17, 9–14.
Arı, M., Üstün, E.; Akman, B. (1995). 4-6 Yaş Anaokuluna Giden ve Git- meyen Çocukların Kavram Gelişimlerinin Karşılaştırılması. 10. Ya-Pa Okul Öncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırılması Semineri Kitabı. Ya-Pa Ya- yınları, s. 300-312. İstanbul.
Arı, M., Üstün, E. Akman, B. Ve Etikan, İ. (2000). 4-6 Yaş Grubu Çocuk- larda Kavram Gelişimi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(8), 1-9.
Barnett, W. S. (1995). Long-Term Effects of Early Childhood Programs on Cognitive and School Outcomes. The Future of Children, 5(3), 25–50.
Barr, R.; Lauricella, A.; Zack, E. ve Calvert, L. S. (2010). Infant and Early Childhood Exposure to Adult-Directed and Child-Directed Television Programming. Relations with Cognitive Skills at Age Four. Merrill- Palmer Quarterly, January, 56(1), 21–48.
Balat U. G. (2003). Altı Yaş Grubu Korunmaya Muhtaç ve Ailesinin Yanın- da Kalan Çocukların Okula Hazır Bulunuşluk ile İlgili Temel Kavram Bilgilerinin Karşılaştırılması. Yayımlanmış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Gelişimi Ve Eğitimi Programı, Ankara.
Benson, C. (2007). I Don‟t Think I Can Do It; I Can‟t Work It Out For My- self, The Importance of Providing Primary Children with Thinking Skills for Their Future Lives. 22.11.2007 Tarihinde Aşağıdaki Web Adresinden Alınmıştır: Http://Www.Unesco.Org/Education/Educprog/Ste/Pdf_Files/Connect/ Clarebenson.Pdf.
Bracken, B. A.; Sabers, D.; Insko, W. (1987). Performance of Black and White Children on The Bracken Basic Concept Scale. Psychology In The School,.24(1),22-27.
Bracken, B.A. (2006). Bracken Basic Concept Scale- Expressive. The Psyc- hological Corporation, Harcourt Brace&Company, San Antoinio.
Bradley Johnson, S. (1999). Test Review. Psychology in the School. 36(2), 175-176.
Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Gelişti- rilmiş 3. Baskı. Pegem-A Yayınları, Ankara.
Einon, D. (2000). Bebeklikten Okula Öğrenmede İlk Adımlar. (2. Baskı). Remzi Kitabevi. İstanbul.
Gürkan, T. (2005). Öğretmen Nitelikleri, Görev ve Sorumlulukları. (Edt; A. Oktay; Ö.Unutkan Polat. Okul Öncesi Eğitimde Güncel Konular. Mor- pa Kültür Yayınları. s. 61-84. İstanbul.
Jackman, H. (2005). Early Education Curriculum: A Child‟s Connection To The World, Third Edition, Thomson Delmar Learning, NY.
Kandır, A.; Orçan, M. (2009) Alt ve Üst Sosyo- Ekonomik Düzeydeki Aile- lerin Beş- Altı Yaş Çocuklarının Erken Öğrenme Becerilerinin Bazı Değişkenler Yönünden İncelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim, 2 (1), 1- 13.
Morris, C. G. (2004). Psychology: An Introduction. (12th Edition). Prentice Hall Publishing. NY.
Powel, A. M. D. (2002). Çocuklar Nasıl Öğrenir (Çev: H. Güzelküçük). Kuraldışı Yayınları, İstanbul.
Senemoğlu, N., (2010). Gelişim Öğrenme ve Öğretim, Kuramdan Uygula- maya. Pegem A Yayınları. (17. Baskı). Ankara.
Sevinç, M. (2003). Bilişsel Gelişim ve Düşünce Becerilerinin Gelişimi. Er- ken Çocuklukta Gelişim ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar. Morpa Kültür Yayınları. 157-168. İstanbul.
Sophian, C. (1988). Early Developments In Children's Understanding of Number: Inferences About Numerosity and One-To-One Correspon- dence. ChildDevelopment, 59, 1397- 1414.
Üstün, E.; Akman, B. (2003). Üç Yaş Grubu Çocuklarda Kavram Gelişimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 137-141.
Wilson, P. (2004). A Preliminary Investigation of an Early Intervention Program: Examining the intervention effectiveness of the Bracken Ba- sic Concept development program and the Bracken Basic Concept sca- le-revised with head start sudents. Psychology in the Schools, 41(3), 301-311.
Zhou, Z., Peverly, S. T., Boehm, A. E., ve Lin, C. D. (2000). American And Chinese Children's Understanding Of Distance, Time, And Speed İn- terrelations. Cognitive Development, 15, 215-240.
Zhou, Z. ve Boehm, A. E. (2004). American And Chinese Children‟s Un- derstanding of Basic Relational Concepts in Directions. Psychology in the Schools, Vol.41(2),261-272.
Elektronik Kaynaklar:
http://sampsize.sourceforge.net/iface/index.html).