Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi Kullanılarak Tarihi Bir Yığma Yapının Sismik Performans Düzeyinin Belirlenmesi

Tarih boyunca Anadolu toprakları, birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Bu sebeple ülkemizde tarihi yapılar azımsanmayacak sayıdadır. Bununla birlikte ülkemizin, aktif deprem kuşağı içerisinde yer alması sebebiyle birçok tarihi yapı, meydana gelen depremlerden zarar görmüş veya yıkılmıştır. Kültür mirası açısından önem arz eden tarihi yapılarımızın, gelecek kuşaklara güvenle aktarılabilmesi için sismik performans seviyelerinin doğru ve hızlı bir şekilde belirlenerek gerekli müdahalelerin yapılması oldukça önemlidir. Çalışma kapsamında örnek olarak ele alınan Tarihi Yanıkoğlu Camisinde yapılan ölçümler ve gözlemlere dayalı olarak yapının analitik modeli oluşturulmuştur. Yapı konumuna özel olarak seçilen deprem spektrumları ile eşdeğer deprem yükü hesaplanmıştır. Yapının kendi ağırlığı ve hesaplanan deprem kuvvetleri altında yapılan analizlerden elde edilen sonuçlara bağlı olarak yapının sismik performans düzeyi 2017 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğünce yayımlanan Tarihi Yapılar İçin Deprem Risklerinin Yönetimi Kılavuzuna göre belirlenmiştir. Bu çalışma ile tarihi yığma yapıların sismik performanslarının değerlendirilmesinde eşdeğer deprem yükü yöntemi kullanılarak pratik bir yaklaşım ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Yanıkoğlu Cami, eşdeğer deprem yükü, deprem spektrumu, sismik performans seviyesi

Assessment of Seismic Performance Level of a Historical Masonry Structure Using Equivalent Seismic Load Method

Throughout history, Anatolian lands have been home to many civilizations. For this reason, the historical structures in our country are considerable. However, due to the fact that our country is located within the active earthquake zone, many historical buildings have been damaged or destroyed by the earthquakes. In order to transfer the historical structures which are important in terms of cultural heritage to the next generations with confidence, it is very important to determine the seismic performance levels accurately and quickly and to make the necessary interventions. The analytical model of the building was established based on the measurements and observations made at the Historical Yanıkoglu Mosque, which was taken as an example within the scope of the study. Equivalent earthquake load was calculated with earthquake spectra specially selected for the structure location. The seismic performance level of the building was determined according to the Seismic Risk Management Guide for Historic Buildings published by the General Directorate of Foundations in 2017, depending on the results of the analyzes made under the earthquake's own weight and calculated earthquake forces. In this study, a seismic performance of historical masonry structures is evaluated by using the equivalent earthquake load method.

Keywords:

Historical structures equivalent earthquake load, , earthquake spectrum, seismic performance level.,

PDF

___

http://tdth.afad.gov.tr, (2018), “Türkiye Deprem Tehlikesi Haritaları”, AFAD.
TBDY (2018) (Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği), T.C. Resmi Gazete.
TYİDRYK (2017), “Tarihi Yapılar İçin Deprem Risklerinin Yönetimi Kılavuzu”, Vakıflar Genel Müdürlüğü.
Efe, H., Çağatay, K., (2011), “Çeşitli Masif Ağaç Malzemelerin Bazı Fiziksel ve Mekanik Özelliklerinin Belirlenmesi”, Politeknik Dergisi, 14(1).
Green, DW., Winandy, JE., Kretschmann, DE, (1999), “Mechanical properties of wood”, In: Wood handbook, FPL-GTR-113, US. Department of Agriculture, Forest Service, Forest Products Laboratory, Madison.
SAP 2000 “Structural Analysis Programme”, 19.2, Computers and Structures Inc. Berkeley, CA.
Magenes, G., Penna, A., (2011), “Seismic Design and Assessment of Masonry Buildings in Europe: Recent Research and Code Development Issues”, 9th Australasian Masonry Conference, Queenstown, New Zealand, 15(18), 583-603.
https://www.besoglu.com/ (2019), “Karbon Fiber Bina Güçlendirme”, Beşoğlu Mühendislik.
TS-647, (1979), “Ahşap yapıların hesap ve yapım kuralları”.
Bayülke, N., (2011), “Yığma Yapıların Deprem Davranışı ve Güvenliği”, 1. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı.