Kültürel Bellek Aktarımı Temelinde Ninnilerin Rolü: “Anneler Ninnileri Biliyor Mu?
Bu araştırmanın temel amacı, sözlü gelenekte önemli bir değeri olan nin-nilerin kültür aktarımındaki rolünü ve annelerin dünyasındaki yerini belirlemeyeçalışmaktır. Araştırmanın çalışma grubunu, Tokat il merkezinde bulunan bir ilko-kulda çocukları öğrenim görmekte olan toplam 42 katılımcı anne oluşturmaktadır.Araştırmanın örneklemi olasılıklı olmayan örnekleme belirleme türlerinden kolayörnekleme yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Araştırmada veri toplama aracıolarak, araştırmacı tarafından geliştirilen ninni değerlendirme formu kullanılmıştır.Araştırmada doküman analizi ile toplanan veriler frekans analizi, betimsel analizkullanılarak çözümlenmiştir. Genel tarama modelinin benimsendiği bu araştırmada,yapılan alanyazın taraması ile ninnilerin çocuğun eğitimi ve kültür aktarımındaönemli bir etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ninnilerin anneler tarafından yeterlidüzeyde tanınıp kullanılmadığı, görsel/işitsel kitle iletişim araçlarında sunumuyapılan ninnilerin daha tanınır/bilinir olduğu saptanmıştır.
Lullabies’s Role Basic of Transferring Cultural Assets: “Does Mothers Know Lullabies?”
The main purpose of this survey is try to determine lullabies’ roles for transferring cultural assets and mothers’ world which are important for oral culture. The study group of the survey consists of 42 participant mothers who are receiving education children in a primary school located in Tokat province center. The sampling of the research was determined by using the “easy sampling method” among the non-probable sampling determination types. In the research as data collection tool was used the lullaby evaluation form developed by the researcher. Data collected by document analysis in the research were analyzed using frequency analysis, descriptive analysis. In this research, which adopts the general screening model, it was concluded through rewiev of literature that lullabies has a important impact on children’s education and culture transmission. It has been determinated that lullabies are not known and used adequately, lullabies presented in audiovisual mass media are more known.
___
- Aka, B. (2010). Ninnileri Psikanalıtik Yaklaşımla Yeniden Okuma Denemesi. Millî Folklor,(88), 38-43.
- Alptekin, A.B. (1990). Ninni Md., TDEA, C.VII. İstanbul.
- Baker, F., Mackinlay, E. (2006). Sing, soothe and sleep: A lullaby education pro-gramme for first-time mothers. British Journal of Music Education. 23 (2). 147-160.
- Boratav, P. N. (1998). Zaman Zaman İçinde. Adam Yayınları: İstanbul.
- Bozkurt, N. (1992). Sanat ve Estetik Kuramları. Ara Yayıncılık: İstanbul.
- Cansız, S. Ç. (2010). Ninnilerde kadın anlatıcının ses.Doktora Tezi, Gazi Üniversi-tesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Çelebioğlu, A. (1982). Türk Ninniler Hazinesi. Kitabevi Yayınları: İstanbul.
- Çevirme, H. (2004). Şiirsel halk edebiyatı ürünlerinin çocuğun dil eğitimine katkıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(7).
- Cihangir, Y. (2009). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki okul öncesi çocukların ninni, tekerleme ve masallar aracılığı ile Türkçe dil becerilerini kazanma-ları üzerine bir değerlendirme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ga-zi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Coşkun, N. Ç. (2013). Türk ninnilerine işlevsel yaklaşım, Turkish Studies - Interna-tional Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(4),499-513.
- Demir, N. (2010). Türk Ninnileri. Sarkaç Yayınları: Ankara.
- Farsakoğlu, A. (2006). Türk ninnilerinde İslami motifler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- Fersahoğlu Eroğlu, A.(2010). Habibzâde Ahmet Kemal’in Kahramanlik Temalı Ninni Şiirleri. A.Ü.Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 44, 157-181.
- Gökalp, Ş. (2002). Azerbaycan sözlü edebiyatında laylalar (ninniler). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Güneş, F. (2010). Ninnilerin Çocuklarin Dil Ve Zihinsel Gelişimine Etkisi. Journal of World of Turks, 2 (3), 27-38.
- İlgün, K. (2015). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretiminde telaffuz becerisini geliştirmeye yönelik tekerleme ve ninnilerin kullanımı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Anka-ra.
- Kabadayı, A. (2009). Ninnilerin çocuğun gelişim alanlarına katkılarının içerik açıdan incelenmesi: Konya örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi
[Bağlantıda]. 6:1. Erişim:http://www.insanbilimleri.com.
- Kaplan, M. (1976). Kültür ve Medeniyeti Meydana Getiren Unsurlar. Türk Kültür ve Medeniyeti, 1,68.
- Kolaç, E. (2009). Somut Olmayan Kültürel Mirası Koruma, Bilinç Ve Duyarlılık Oluşturmada Türkçe Eğitiminin Önemi. Millî Folklor Dergisi (Interna-tional and Quarterly Journal of Cultural Studies),11(82),19-31.
- Kurtuluş, M. (2010). Ninnilerde “Kadın Sorunu”na Bakış. Milli Folklor. 22(88), 44-52.
- Meb. (2005). İlköğretim Türkçe Dersi (1-5. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu.
Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi: Ankara.
- Özdek, A. (2012). Müzikal-kültürel belleğin bir yansıması olarak ilköğretim müzik ders kitaplarında halk ezgileri (Azerbaycan-Türkiye karşılaştırması). 1. Uluslararası Müzik Araştırmaları Sempozyumu “Müzik ve Kültürel Doku” (16-19 Ekim), KTÜ Devlet Konservatuarı,Trabzon.
- Özdemir, E. (1977). Değiniler- Düzeltiler: Anadili Duyarlığı, Türk Dili Dergisi, 35 (307), 339-342.
- Şahin, V. (2013). Kültürel Bellek Mekânı Olarak Türküler. Kültürümüzde Türkü Sempozyumu Bildirileri, Sivas - 22-25 Ekim 2011.
- Ünlü, İ. (2012). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Kültür Algılarının İncelenmesi.
Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi.13 (1), 77-92.
- Şirin, M. R. (1990). Ninni Bebeğim Ninni -Ninni Şiirleri Antolojisi. Başbakanlık Aile Araş. Kurumu Başk. Yayınları: Ankara.
- Türkmen, A. S., Arslan, G. (2016). Konya ili Selçuklu ilçesinde 0-3 yaş grubu çocuğa sahip annelerin ninni söylemeye ilişkin görüş ve uygulamalarının belirlenmesi. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast. Dergisi. 6(2), 113-118.
- Uğurlu, E. (2014). Kültürel Bellek Aktarıcısı Olarak Ninni. Millî Folklor, (102), 43-52.
- Ungan, S. (2009). İşlevsel Yönleriyle Ninniler. Pegem Akademi Yayınları: Ankara.
Yalçın, A., Aytaş, G. (2005).Çocuk Edebiyatı (3. Baskı). Akçağ Yayınları: Ankara.
- Yavuz, A.D. (2010). Dilbilimsel Bir Yaklaşım Denemesi: Tekirdağ Yöresinden Bir Ninni. Millî Folklor Dergisi (International and Quarterly Journal of Cul-tural Studies),22(88),53-56.
- Yılmaz, O. (2016). Kurgusal Nitelikli Çocuk Kitaplarında Ayı Karakteri.
Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(2), 801-817.
- Yüksel, A. (2007). Türkmenistan Türklerinin sözlü edebiyatında hüvdiler(ninniler). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Geertz,C. (1957). “The Concept of Culture” içinde 26 Mart 2016 tarihinde Erişim tarihi (26 Mart 2016).