Erdoğan KESKİN

12324

İngiliz Anayasa Hukukunda Parlamentonun Üstünlüğü İlkesi, Sınırları ve Brexit

Bu çalışmamızda, İngiliz anayasa hukukunun temel ilkelerinden olan parlamentonun üstünlüğü ilkesi ele alınmıştır. Kavramsal bir inceleme yapıldıktan sonra parlamentonun üstünlüğü ilkesinin manası ve ardından parlamentonun yetkilerinin sınırları tartışılmaktadır. Anayasacılık hareketlerinin anavatanı, teamüli bir anayasaya sahip, hak ve hürriyetlerin korunduğu ve hukukun üstünlüğünün benimsendiği İngiltere’de parlamentonun yetkilerinin sınırlarına yönelik değerlendirmeler oldukça gereklidir. Bu nedenle İngiliz anayasası ve anayasal düzeni bağlamında ilkenin önemi üzerinde durulmaktadır. Ayrıca çalışmamızda İngiltere’nin Avrupa Birliği’ne üye olması, kısa süre öncesine kadar üyeliğinin devam etmesi, bu üyeliğin parlamentonun yetki alanına etkisi ve Brexit sürecinin ortaya çıkardığı sonuçlar ayrıca değerlendirilmektedir.
Anahtar Kelimeler:

Parlamentonun Üstünlüğü, Parlamento, Egemenlik, Üstünlük, İktidar, Sınırlandırma.

The Principle of Supremacy of the Parliament in British Constitutional Law, its Limitations and Brexit

In this study, the principle of supremacy of the parliament, which is one of the basic principles of British constitutional law, is discussed. After a conceptual analysis, the meaning of the principle of parliamentary supremacy and then the limits of parliament's powers are discussed. In England, which is the homeland of constitutionalism movements, has a customary constitution, where rights and freedoms are protected, and where the rule of law is adopted, assessments of the limits of the parliament's powers are quite necessary. For this reason, the importance of the principle is emphasized within the framework of the British constitution and constitutional order. In addition, in our study, the UK's membership in the European Union, its continued membership until a short time ago, the effect of this membership on the jurisdiction of the parliament and the results of the Brexit process are also evaluated.
Keywords:

Supremacy of the Parliament, Parliament, Sovereignty, Supremacy, Power, Limitation,

PDF

___

  • “A Parliamentarian’s Guide to the Human Rights Act”, The National Council for Civil Liberties, London 2010, https://www.refworld.org/pdfid/ 4ed640552.pdf, (E.T. 13.09.2020).
  • Akad, Mehmet/Vural Dinçkol, Bihterin/Bulut, Nihat. Genel Kamu Hukuku. 16. Bası, Der Yayınları, İstanbul 2016.
  • Akbay, Muvaffak. Amerika Birleşik Devletleri’nin Anayasa Tarihi. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 7, S. 1, Y. 1950, s. 18-19.
  • Anayurt, Ömer. Anayasa Hukuku Genel Kısım. 2. Bası, Seçkin Ya-yıncılık, Ankara 2019.
  • Atatüre, Süha. Amerika Birleşik Devletleri’nin Siyasi Yapısı. Beta Yayıncılık, İstanbul 2017.
  • Barber, N. W.. “The Afterlife of Parliamentary Sovereignty”, I-CON, C. 9, S. 1, Y. 2011, s. 144-154.
  • Barnett, Hilaire. Constitutional and Administrative Law, 4. Bs., Ca-vendish Publishing Limited, London/Sydney 2002.
  • Benoist, Alain De. “What is Sovereignty”, Telos: Critical Theory of the Contemporary, S. 116, Y. 1999, s. 99-118.
  • Beriş, Berat Emrah. “Egemenlik Kavramının Tarihsel Gelişimi ve Geleceği Üzerine Bir Değerlendirme”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, C. 63, S. 1, Y. 2008, s. 55-80.
  • Bingham, Lord. “The Rule of Law and the Sovereignty of Parlia-ment?”, King's Law Journal, C. 29, S. 2, Y. 2008, s. 223-234.
  • Bilik, Erol. “İngiltere’de 18 ve 19 uncu Yüzyıllarda Parlamento Hü-kümeti ve Anayasa Islahatı”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 8, S. 1, Y. 1951, s. 440-453.
  • Bodin, Jean. Six Books of the Commonwealth. http://www.yorku.ca/ comninel/courses/3020pdf/six_books.pdf, (E.T. 01.09.2020).
  • Bruneau, Jonathan Christophe. The Erosion of Parliamentary Sove-reignty in the United Kingdom Arising from Its Membership to the European Union. Middlesex University 2015, https://www.researchgate.net/publication/301787506_The_Erosion_of_Parliamentary_Sovereignty_in_the_United_Kingdom_arising_from_its_Membership_to_ the_European_Union, (E.T. 15.09.2020).
  • Countryman, Edward. The American Revolution. 5. Bs., Collins Publishers, New York 1988.
  • Crozat, Charles. “XIX. Asırdan Zamanımıza Değin İngiliz Amme Hukukunda Egemenlik Kavramı”. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fa-kültesi Mecmuası, C. 11, S. 1-2, Y. 1945, s. 23-100.
  • Debeljak, Julie. “The Human Rights Act 1998 (UK): The Preserva-tion of Parliamentary Supremacy in the Context of Rights Protec-tion”. Australian Journal of Human Rights, C. 9, S. 1, s. 183-235.
  • Dicey, Albert Venn. An Introduction to the Study of Law of the Constitution. 10. Bs., The Macmillan Press, London 1979.
  • Döner, Ayhan. Türk Anayasa Hukuku. Yetkin Yayıncılık, Ankara 2020.
  • Duguit, Leon. Kamu Hukuku Dersleri. Çev. Suheyb Derbil, İstiklal Matbaacılık, Ankara 1954.
  • Erdoğan, Mustafa. Anayasal Demokrasi. 13. Bs., Siyasal kitabevi, Ankara 2017.
  • Eroğul, Cem. Çağdaş Devlet Düzenleri (İngiltere, Amerika, Fransa, Almanya). 5. Bs., Kırlangıç Yayınevi, Ankara 2006.
  • Ertaş, Türker. “Parlamentoların Anası Westminster Parlamentosu: Tarihsel - Kuramsal Kökenler, Kurumsal Yapı ve Kanun Yapım Sü-reci”. YÜHFD, C.XVII, Y. 2020/2, s. 447-499 (Parlamentoların Anası).
  • Ertaş, Türker. “Westminster Parlamentosu Azami Kaç Hafta Tatil Edilebilir?: Birleşik Krallık Yüksek Mahkemesi’nin Miller v. The Prime Minister / Cherry v. Advocate General for Scotland Kararı Üzerine Düşünceler”. Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 6, S. 1, Y. 2021. s. 227-255 (Westminster Parlamentosu Azami Kaç Hafta Tatil Edilebilir).
  • Ertaş, Türker. Kuvvetler Ayrılığı İlkesi Bağlamında Yasama, Yü-rütme ve Yargı Organları Arasındaki Modern İlişkiler. 1. Bs., Seçkin Yayıncılık, Ankara 2018. (Kuvvetler Ayrılığı).
  • Ewing, Keith. “Brexit and Parliamentary Sovereignty”. The Modern Law Review, C. 80, S. 4, Y. 2017, s. 711 726.
  • Failing to Hold Back the Incoming Tide: Why EU Law has Supre-macy over National Law and Why Attempts at Reform will Never Succeed. The Bruges Group, London 2016.
  • Friedrich, Carl. Sınırlı Devlet. 2. Bs., Liberte Yayınları, Ankara 2014.
  • Gordon, Michael. “The UK's Sovereignty Situation: Brexit, Bewil-derment and Beyond…”. King's Law Journal, C. 27, S. 3, Y. 2016, s. 333-343.
  • Gözler, Kemal. Anayasa Hukukunun Genel Teorisi. C. I, 2. Bs., Ekin Yayınevi, Bursa 2020.
  • Gözler, Kemal. Anayasa Hukukunun Genel Teorisi. C. II, 2. Bs., Ekin Yayınevi, Bursa 2020
  • Gözler, Kemal. Türk Anayasa Hukuku. 2. Bs., Ekin Yayınları, Bur-sa 2018.
  • Grant, Moyra. The UK Parliament. Edinburgh University Press, Edinburgh 2009.
  • Gülgeç, Yahya Berkol. Normlar Hiyerarşisi. On İki Levha, 2. Bs., İstanbul 2018.
  • Güneş, Turan. Parlamento Rejiminin Bugünkü Manası. İstanbul Üniversitesi Yayınları (No. 661), İstanbul 1956.
  • Haddad, Annette. “Protecting Parliamentary Sovereignty: A Justifi-cation for Repealing the Human Rights Act (1998)?”. Rene Cassin (Organisation), https://www.renecassin.org/wp-content/uploads/2015/02/2015 0218-Protecting.pdf, (E.T. 13.09.2020).
  • Hakyemez, Yusuf Şevki. Mutlak Monarşiden Günümüze Egemenlik Kavramı. Seçkin Yayıncılık, Ankara 2004.
  • Heywood, Andrew. Siyaset Teorisine Giriş. 8. Bs., Küre Yayınları, İstanbul 2017.
  • Hiebert, Janet. “Parliament and the Human Rights Act: Can the JCHR Help Facilitate a Culture of Rights?”. International Journal of Constitutional Law, C. 4, S. 1, Y. 2006, s. 1-38.
  • Jenkins, David. “Common Law Declarations of Unconstitutiona-lity”. I•CON, V. 7, No. 2, s. 187-188, s. 183–214.
  • Jennings, W. Ivor. The Law and the Constitution. 3. Bs., University of London Press, London 1948.
  • Keith, Arthur Berriedale. An Introduction to British Constitutional Law. The Clarendon Press, Oxford 1931.
  • Keskin, Erdoğan. Anayasa Hukukunda Anayasacılık Düşüncesi. Adalet Yayınevi, Ankara 2020.
  • Kubalı, Hüseyin Nail. Anayasa Hukuku Genel Esaslar ve Siyasi Rejimler. Ersa Matbaacılık, İstanbul 1965.
  • Loveland, Ian. “Parliamentary Sovereignty and the European Com-munity: The Unfinished Revolution?”. Parliamentary Affairs, C. 49, S. 4, Y. 1996, s. 517-535.
  • Mabbett, Deborah. “Parliamentary Sovereignty and Brexit”. The Political Quarterly, Vol. 88, No. 2, Y. 2017, s. 167-169.
  • Mcconalogue, Jim. The ‘Rule of the Recognised Helm’: How does European Union Membership Impact upon UK Parliamentary Sove-reignty?, The Faculty of Arts and Social Science the Department of Politics and International Studies (POLIS). The Open University, Milton Keynes 2017.
  • Mcconalogue, Jim. The British Constitution Resettled - Parliamen-tary Sovereignty Before and After Brexit. Palgrave Macmillan, Rickmansworth 2020.
  • Miceli, Vincenzo. Parlamento Hukuku ve Siyasi Etütlerinden Mo-dern Parlamentolar. Çev. Atıf Akgüç, Ulus Basımevi, Ankara 1946.
  • Middleditch, Hattie. “The Miller Decision: Continuing Uncertainty Over Brexit”. New York University Journal of International Law and Politics (JILP), C. 49, S. 971, Y. 2017, s. 972, s. 971-987.
  • Özbudun, Ergun. “İngiltere'de Parlâmento Egemenliği Teorisi”. An-kara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 25, S. 1, Y. 1968, s. 59-79.
  • Özbudun, Ergun. Türk Anayasa Hukuku. 15. Bs., Yetkin Yayınları, Ankara 2014.
  • Pollock, Frederick. “Sovereignty in English Law”. Harvard Law Re-view, C. 8, S. 5, Y. 1894, s. 243-251.
  • Ridges, Edward Wavell. “İngiliz Anayasa Hukuku”. Çev. Mukbil H. Özyörük, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 8, S. 3, Y. 1951, s. 183-209.
  • Ridges, Edward Wavell. Constitutional Law of England. 3. Bs., The Eastern Press, London 1922.
  • Ringeisen-Biardeaud, Juliette, “Let’s Take Back Control: Brexit and the Debate on Sovereignty”. French Journal of British Studies, C. XXII, S. 2, Y. 2017, s. 1-17.
  • Sakaria, Anjali/Aiyagari, Stephanie. “The Parliamentary Committee as Promoter of Human Rights: The UK’s Joint Committee on Human Rights”. Commonwealth Human Rights Initiative, 2007.
  • Schmitt, Carl. Kanunilik ve Meşruiyet. Çev. Ahmet Cemil Ozansü, 2. Bs., İthaki Yayınları, İstanbul 2018.
  • Schmitt, Carl. Political Theology. Trans. George Schwab, The MIT Press, Massachusetts 1985.
  • Smith, T.. Commonwealth of England. Book 2, ch. 2. (Akt. Frede-rick Pollock, “Sovereignty in English Law”).
  • Taşkın, Ahmet. “Baskıya Karşı Direnme Hakkı”. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 52, Y. 2004, s. 37-65.
  • Tatham, Allan F.. “The Constitutional Challenges that the Brexit Negotiations have Created in the United Kingdom: an Overview”. Revista de Derecho Comunitario Europeo, S. 59 Y. 2018, s. 263-302.
  • Tolley, Micheal C.. “Parliamentary Scrutiny of Rights in the United Kingdom: Assessing the Work of the Joint Committee on Human Rights”. Australian Journal of Political Science, C. 44, S. 1, Y. 2009, s. 41-55.
  • Turhan, Mehmet. “Meclis Hükümeti (Konvansiyon Kuramı)”. An-kara Üniversitesi Siyasi Bilgiler Fakültesi, C. 46, S. 1, Y. 1991, s. 453-463.
  • Wade, E. C. S./PHILLIPS, G. Golfrey. Constitutional Law. London 1955. (Akt. Özbudun, “İngiltere’de Parlamentonun Egemenliği Teorisi”).
  • Wheare, K. C.. Modern Anayasalar. Çev. Mehmet Turhan, Değişim Yayınları, İstanbul 1984.
  • Williamson, Ames A.. The Evolution of England. 2. Bs., The Cla-rendon Press, London 1943.
  • Young, Alison L.. Parliamentary Sovereignty and the Human Rights Act. Hart Publishing, Portland 2009.
  • http://www.lugatim.com/s/egemenlik, (E.T. 31.08.2020).
  • http://www.lugatim.com/s/mutlak, (E.T. 01.09.2020).
  • http://www.lugatim.com/s/üstün, (E.T. 01.09.2020).
  • https://commonslibrary.parliament.uk/brexit-what-happens-next/, (E.T. 16.09.2020).
  • https://sozluk.gov.tr, (E.T. 01.11.2021).
  • https://www.bbc.com/news/uk-politics-54153302, (E.T. 16.09.2020).
  • https://www.britannica.com/topic/Act-of-Supremacy-England-1534, (E.T. 01.09.2020).
  • https://www.britannica.com/topic/Convocations-of-Canterbury-and-York#ref6983, (E.T. 01.09.2020).
  • https://www.legislation.gov.uk/ukpga/1998/42/data.pdf,(E.T. 13.09.2020).
  • https://www.legislation.gov.uk/ukpga/2004/7/contents,(E.T. 01.09.2020).
  • https://www.royal.uk/act-settlement-0.
Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 2651-494X
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2002
  • Yayıncı: Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

İngiliz Anayasa Hukukunda Parlamentonun Üstünlüğü İlkesi, Sınırları ve Brexit

Erdoğan KESKİN

Üçüncü Kişi Yararına Sözleşme

Özge ÖZTÜRK

Rusya Federasyonu Ceza Kanunu ve Türk Ceza Kanunu’nda Yer Alan Rüşvet Düzenlemelerinin Karşılaştırılması

Jasurbek SAPARBAYEV

Hart Öncesi Pozitivizm

Frederick SCHAUER, Çevirmen: Muhammet KOÇAKGÖL