ŞANTİYELERİN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ AÇISINDAN RİSK DÜZEYLERİNE GÖRE KEMIRA-M YÖNTEMİ İLE SIRALANMASI
İnşaat sektörü diğer sektörler ile karşılaştırıldığında iş kazalarının yaşanma sıklığı ve bu kazaların sonuçlarının ağırlığı açısından ilk sırada yer almaktadır. Bu nedenle şantiyelerde iş sağlığı ve güvenliği açısından risk düzeyinin belirlenerek bu düzeyin düşürülmesi önem taşımaktadır. Risk düzeyi belirlenirken birçok faktörün gerçek değerleri ile dikkate alınması, uzman görüşlerinden faydalanılması ve risk faktörlerinin olası riskler ile ilişkileri büyük önem taşımaktadır. Büyük ölçekli inşaat firmaları açısından düşünüldüğünde ise birden fazla şantiye için risk düzeyi açısından önceliklendirmenin yapılması ve önleme çabalarının en riskli şantiyeye odaklanması firma açsından fayda sağlayacaktır. Bu kapsamda çalışmada, nitel ve nicel kriterlerle çalışabilen ve aynı zamanda uzmanların görüşlerini de dikkate alan çok kriterli karar verme yöntemlerinden birisi olan KEMIRA-M (Modified KEmeny Median Indicator Ranks Accordance) yöntemi şantiyelerin risk düzeyi açısından sıralamalarının yapılması amacıyla kullanılmıştır. Çalışmada, kriterler sayısal göstergeler ve tedbir göstergeleri olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. İş kazası sayısı, kayıp gün sayısı, toplam çalışan sayısı ve toplam çalışılan gün sayısı sayısal göstergeleri oluştururken iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinde harcanan süre, iş sağlığı ve güvenliği eğitimi alan işçi sayısı ve iş sağlığı ve güvenliği denetimi sayısı tedbir göstergelerini oluşturmaktadır. Söz konusu kriterlerin ve 4 iş sağlığı ve güvenliği uzmanının değerlendirmelerinin dikkate alınmasıyla bir inşaat firmasının 9 farklı şantiyesi sıralanmıştır. Kriterlerin uzmanlar tarafından önem sıralamaları belirlenirken, şantiyelerde yaşanabilecek risk türleri açısından kriterlerin yaratabilecekleri etkilerin de değerlendirmeye alınması amacıyla kalite yayılım fonksiyonu (Quality Function Deployment-QFD)’dan yararlanılmıştır. Çalışma, iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarına karar verme sürecinde destek olabilecek bir nitelik taşımaktadır.
Anahtar Kelimeler:
KEMIRA-M, kalite fonksiyon yayılımı, risk değerlendirme, İSG
___
- Baradan, S. (2006). Türkiye inşaat sektöründe iş güvenliğinin yeri ve gelişmiş ülkelerle kıyaslanması. Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 8(1), 87-100.
- Babbar, C., & Amin, S. H. (2018). A multi-objective mathematical model integrating environmental concerns for supplier selection and order allocation based on fuzzy QFD in beverages industry. Expert Systems with Applications, 92, 27-38.
- Chen, K. J., Yeh, T. M., Pai, F. Y., & Chen, D. F. (2018). Integrating Refined Kano Model and QFD for Service Quality Improvement in Healthy Fast-Food Chain Restaurants. International journal of environmental research and public health, 15(7), 1310.
- Efe, B., Efe, Ö. F., & Kurt, M. (2018). Ergonomik ürün tasarımına bütünleşik bir yaklaşım. Sakarya University Journal of Science, 22(2), 1-1.
- Ercan, A. (2010). Türkiye’de yapı sektöründe işçi sağlığı ve güvenliğinin değerlendirilmesi. Politeknik Dergisi, 13(1), 49-53.
- Gergin, Z., Akbas, M., Akture, A. O., & Yurt, M. F. (2018). Kalite Fonksiyonu Göçerimi Yöntemiyle Müşterinin Marka Algısının Arttırılması: Taşınabilir Şarj Cihazları Üreten Bir Firmada Uygulama. Beykent Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 11(1), 111-136.
- Güllü, E., & Ulcay, Y. (2002). Kalite fonksiyon yayılımı ve bir uygulama. Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 7(1), 71-91.
- Hsu, C. H., Chang, A. Y., & Luo, W. (2017). Identifying key performance factors for sustainability development of SMEs–integrating QFD and fuzzy MADM methods. Journal of Cleaner Production, 161, 629-645.
- Kılıç-Delice, E., & Güngör, Z. (2008). Kalite fonksiyon yayılımı için yeni bir yaklaşım: Bir uygulama. Akademik Bilişim, 185-193.
- Kosareva, N. Zavadskas , E. K., Krylovas, A. & Dadelo, S. (2016). Personnel Ranking and Selection Problem Solution by Application of KEMIRA Method. International Journal of Computers Communications & Control, 11(1), 51-66.
- Krylovas A., Kosareva, N. (2015). Gamyklos vietos parinkimo uždavinio sprendimas daugiakriteriniu KEMIRA metodu. Liet. matem. rink. LMD darbai, ser. B, 56, (2015), 18-23.
- Krylovas, A., Kosareva, N. (2016). Kriterijų derinimas svorių balansavimo metodu taikant entropijų reikšmes sprendimo priemimo uždaviniui spręsti. Liet. matem. rink. LMD darbai, ser. B, 57, 43-48.
- Krylovas, A., Kazimieras Zavadskas E., Kosareva, N. (2016). Multiple criteria decision-making KEMIRA-M method for solution of location alternatives. Economic research-Ekonomska istraživanja, 29(1), 50-65.
- Krylovas, A., Kosareva, N., Zavadskas, E.K. (2016). Statistical analysis of KEMIRA type weights balancing methods. Romanian Journal of Economic Forecasting, 19(3), 19-39.
- Krylovas, A., Zavadskas, E. K., Kosareva, N. & Dadelo, S. (2014). New KEMIRA Method for Determining Criteria Priority and Weights in Solving MCDM Problem. International Journal of Information Technology & Decision Making, 13, 1119–1133.
- Müngen U, Gürcanli GE. (2005). Fatal Traffic Accidents in the Turkish Construction Industry. Safety Science 43, 299–322.
- Müngen, U. (2011). İnşaat sektörümüzdeki başlıca iş kazası tipleri. Türkiye Mühendislik Haberleri, 469(5), 32-39.
- Sarıçalı, G., Kundakçı, N. (2017). Forklift Alternatiflerinin KEMIRA-M Yöntemi ile Değerlendirilmesi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(1), 35-53.
- Tavana, M., Yazdani, M., & Di Caprio, D. (2017). An application of an integrated ANP–QFD framework for sustainable supplier selection. International Journal of Logistics Research and Applications, 20(3), 254-275.
- Vanany, I., Maarif, G., & Soon, J. M. (2018). Application of multi-based Quality Function Deployment (QFD) model to improve halal meat industry. Journal of Islamic Marketing.
- Wagner, A., Merino, E. A. D., Martinelli, M., Polacinski, É., da Silva Wegner, R., & Godoy, L. P. (2018). The quality of services in a higher education institution: an evaluation for the integration of AHP, SERVQUAl and QFD methods. Disciplinarum Scientia| Sociais Aplicadas, 13(1), 109-130.
- Wu, W. Y., Qomariyah, A., Sa, N. T. T., & Liao, Y. (2018). The Integration between Service Value and Service Recovery in the Hospitality Industry: An Application of QFD and ANP. International Journal of Hospitality Management, 75, 48-57.
- Yazdani, M., Chatterjee, P., Zavadskas, E. K., & Zolfani, S. H. (2017). Integrated QFD-MCDM framework for green supplier selection. Journal of Cleaner Production, 142, 3728-3740.
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: Serpil AYTAÇ