Sığır Eti ve İç Organlarında Zeranol Kalıntısının Araştırılması

Bu çalışmada Kayseri’deki mezbahanelerde kesilen sığırlara ait et, karaciğer ve böbrek örneklerinde, zeranol kalıntı seviyelerinin Enzyme-Linked İmmune Sorbent Assay (ELISA) yöntemi ile araştırılması amaçlandı. Bu amaçla, Kayseri ilindeki sığır kesimi yapılan birinci sınıf üç farklı mezbaha Ekim-Aralık 2018 tarihlerinde, 1 ay periyodik aralıklarla, üçer kere ziyaret edildi. Her ziyarette her bir mezbahadan rastgele seçilen hayvanlara ait 20 karaciğer, 20 böbrek ve 20 et örneği alınarak toplamda 180 örnek materyal olarak kullanıldı. Bu çalışmada, analiz edilen sığır doku örneklerinden 23 böbrek (%38.3), 20 karaciğer (%33.3) ve 17 (%28.3) et örneğinde zeranol kalıntısı tespit edildi. Sığır böbrek, karaciğer ve et örneklerinde kalıntı miktarı sırasıyla; 50.23 – 1120.61 ppt, 38.94-1057.96 ppt ve 32.29-1195.8 ppt arasında tespit edildi. Analiz edilen örneklerdeki zeranol kalıntısı Kodeks Alimentarius’ta belirtilen yasal limitin altında idi. Sonuç olarak, analiz edilen örneklerdeki zeranol kalıntı miktarları düşük bulunmuş olsa da zeranol içeren et tüketiminin halk sağlığı açısından risk oluşturabileceği nedeniyle, gıda güvenliği kapsamında bu kimyasalın periyodik olarak izlenmesi gerektiği ortaya kondu

Anahtar Kelimeler:

Böbrek, ELISA, et, karaciğer, zeranol

Investigation of Zeranol Residue in Meat of Cattle and Internal Organs

In this study, it was aimed to investigate the levels of zeranol residue in the meat, liver and kidney samples of cattle slaughtered in slaughterhouses in Kayseri by Enzyme-Linked Immune Sorbent Assay (ELISA) method. For this purpose, three different first class slaughterhouses where cattle were slaughtered in Kayseri province were visited three times in October-December 2018 at 1-month periodic intervals. At each visit, 20 liver, 20 kidney and 20 meat samples belonging to the animals randomly selected from each slaughterhouse were taken and a total of 180 sample materials were used. In this study, zeranol residues were detected in 23 kidney (38.3%), 20 liver (33.3%) and 17 (28.3%) meat samples from the analyzed bovine tissue samples. The residual amount in beef kidney, liver and meat samples were detected between 50.23 – 1120.61 ppt, 38.94-1057.96 ppt and 32.29 -1195.8 ppt, respectively. The zeranol residue in the analyzed samples was below the legal limit specified in Kodeks Alimentarius. In conclusion, although the amount of zeranol residues in the analyzed samples are low, it was concluded that consuming meat containing these residues may pose a risk to public healththerefore, this chemical should be monitored periodically as a food safety measure.

Keywords:

ELISA, kidney, liver, meat, zeranol,

PDF

___

Akıllı A. Gıdalarda veteriner ilaç ve anabolizan maddelerin kalıntı düzeylerinin tespiti. Gıdalarda katkı, kalıntı ve bulaşanların izlenmesi. T.C. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü Yayınları 1996.
Anonim. Residues Of Veterinary Drugs In Foods. Codex Alimentarius Maximum Residue Limits (MRLs) And Risk Management Recommendations (RMRs) For Residues of Veterinary Drugs in Foods CX/MRL 2-2018, 1996.
Anonim. Canlı Hayvanlar Ve Hayvansal Ürünlerde Belirli Maddeler İle Bunların Kalıntılarının İzlenmesi İçin Alınacak Önlemlere Dair Yönetmelik, 17 Aralık 2011, Sayı: 28145. Erişim Tarihi: 18.04.2019.
Awaya W, Lone KP, Hasain A, Dashti B, Al-Zenki S. Screening for estrogenic steroids in sheep and chicken by the application of enzyme-linked immunosorbant assay and a comparsion with analysis by gas chromatography-mass spectrometry. Food Chem 1998; 63(4): 563-9.
Botsoglou NA. Drug Residues in Foods: Pharmacology, Food Safety, and Analysis. New York: Marcel Decker Incorporated, 2000; pp: 203-6.
Brambilla G, Cenci T, Franconi F, Galarini R, Macri A, Rondoni F, Strozzi M, Loizzo A. Clinical and pharmacological profile in a clenbuterol epidemic poisoning of contaminated beef meat in Italy. Toxicol Lett 2000; 114(1-3): 47-53.
Daxenberger A, Lange IG, Meyer HHD. Detection of anabolic residues in misplaced implantation sites in cattle. J AOAC Int 2000; 83(4): 809-19.
Doyle ME. Human Safety of Hormone Implants Used to Growth Promotor in Cattle. A review of scientific literature. FRI Briefings, Food Research Institute, UWMadison 2000; 1-24.
Ergun H. Hormon ve hormon benzeri anabolik ajanlar. Ankara Univ Vet Fak Derg 2000; 35: 353-63. Kart A, Elmali M, Yapar K, Yaman H. Occurrence of zeranol in ground beef produced in Kars, Turkey. J Anim Vet Adv 2008; 7: 630-2.
Kaya S, Ünsal A. Besinlerde İlaç Kalıntıları ve Denetimi. Kaya S, Pirinçci İ, Bilgili A Eds. In: Veteriner Hekimliğinde Farmakoloji. Ankara: Medisan Yayın Evi, 2002; pp. 737-68.
Kaya S. Gelişmeyi Hızlandırıcı Maddeler. Şanlı Y, Kaya S eds. In: Veteriner Farmakoloji ve İlaçla Sağaltım Seçenekleri. Ankara: Medisan Yayınevi, 1991; pp. 544-50.
Kayaalp O. Rasyonel Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji. Ankara: Pelikan Yayınevi, 1990; s. 2626-47. Liman BC, Eraslan G, Kanbur M, Hismiogullları SE, Seybek N, Alan A. Zearalenone and ochratoxin residues in the kidney of bulls. Indian Vet J 2005; 2: 615-7.
Meyer HD, Rinko L, Dürsch L. Residue screening for the β-agonist clenbuterol, salbutamol and cimaterol in urine using EIA and HPLC. J Chromatogr 1991; 564: 551-6.
Mor F, Şahindokuyucu F, Kav K, Köker A. Sığırların doku örneklerinde zeranol ve trenbolon kalıntılarının belirlenmesi. Eurasian J Vet Sci 2011; 27(4): 235-9.
Nazli B, Çolak H, Aydin A, Hampikyan H. The presence of some anabolic residues in meat and meat products sold in Istanbul. Turk J Vet Anim Sci 2005; 29(3): 691-9.
Oruç HH, Cengiz M, Bağdaş D, Uzunoğlu İ. Sığır etlerinde zeranol, dietilstilbestrol, klenbuterol, 17β-östradiol ve testosteron kalıntıları. J Res Vet Med 2007; 26(1-2): 11-5.
Özkurt GB, Karagül H, Çelik S, Ünal N, Pekcan M, Sel T. Determination of zeranol residues and the serum testosterone oestrogene and progesterone levels in lambs around Ankara region. Ankara Üniv Vet Fak Derg 2007; 54: 7-10.
Sadek IA, Ismail HM, Salam HN, Salem M. Survey of hormonal levels in meat and poultry sold in Alexandria. Egypt East Mediterr Health J 1998; 4: 239-43.
Sever E, Okumuş B, İnce S. Erzurum yöresinde satışa sunulan kırmızı etlerde 17 ßöstradiol, dietilstilbestrol ve zeranol kalıntılarının araştırılması. Kafkas Univ Vet Fak Derg 2012; 18(2): 267-72.
Şevik SE, Ayaz ND. Sığır etlerinde hormon kalıntısı varlığının araştırılması. Vet Hekim Der Derg 2017; 88(1): 13-20.
Terzi G. Kasaplık hayvanlarda zeranolün anabolizan olarak kullanımı ve önemi. Anadolu Üni Bil Tek Derg 2005; 6 (1): 27-36.
Uzunov R, Hajrulai-Musliu Z, Dimitrievska-Stojkovic E, Stojanovska-Dimzoska B, Sekulovski P, Stojkovski V. Use of ELISA for preliminary screening of 19 nortestosterone anabolic steroid in cattle meat in Republic of Macedonia. Kafkas Univ Vet Fak Derg 2013; 19(1): 173-7.