Nasreddin Tusi : Hayatı, Eserleri, Din ve Toplum Görüşü

Öz Son yüzyõlda Avrupa’da ve Sovyetler’de hakkõnda en çok araştõrmayapõlan XIII. Yüzyõl büyük Türk bilgini Nasreddin Tusi, ülkemizdeansiklopedik bilginin dõşõnda, pek fazla tanõnmamaktadõr. Oysa ki, onun enönemli yapõtõ sayõlan Ahlak-õ Nasiri adlõ eseri İslam Dünyasõnda ilksistematik ahlak kitabõ olarak kabul edilmiş, orta ve yakõn doğudayüzyõllarca ders kitabõ olarak okutulmuştur. Merağa gözlemevinin kurucusuolarak ta bilinen Tusi’nin bu eserinin en temel özelliği, yöntem açõsõndanbugünkü bilimsel yaklaşõmlara benzer bir yaklaşõm sergilemesi; bireyselgelişme ve erdemlilik, sosyo-ekonomik, politik ve kültürel yapõyla ilgili pekçoğu günümüz toplumlarõ içinde geçerli olabilecek bir fikri muhteva ve ifadegücüne sahip olmasõdõr.Tusi, toplumlarõ fonksiyonel bir yapõ içinde ele alõr; ekonomiye,işbölümü ve adalete çok önem verir ve toplumlarõ bu açõdan gelişmişlikdüzeyine göre sõnõflandõrmaya tabi tutar. İlahiyat konularõnda özellikle Şiikelamla ilgili pek çok eser veren Tusi, yaşadõğõ dönem itibariyle uzlaştõrõcõbir tavõr sergiler. Felsefi gelenekten de yararlanarak, dini toplumlar içinönemli bir kurum olarak görür. Onun belki de en dikkate değer yönü, bilimve bilimsel araştõrmalara olan tutkusudur