YAPI ALACAKLISI İPOTEĞİ (TMK m. 893 - 897 )

Yapı alacaklısı ipoteği ile yapı alacaklılarına, alacaklarını teminat altınaalmak için taşınmaz üzerine bir ipotek kurdurma olanağı sağlanarak, daha önceden kurulmuş sınırlı ayni haklar karşısında, sıra itibarıyla bir imtiyazdan yararlanma hakkı getirilmiştir. Bu çalışmada, bir inşaata emek vermek ya da hememek hem de malzeme vermek suretiyle inşaatta meydana gelen değere katılanların alacaklarını elde edebilmeleri için, kanundan doğan yapı ipoteği incelenmektedir. Yapı alacaklısı ipoteği, Anayasamızın 2. maddesinde yer alan sosyalhukuk devleti ilkesinin Türk Medeni Kanunu’na somut bir yansımasıdır.Yapı ipoteğinin tescili için, malik tarafından yapı alacakları için yeterligüvencenin gösterilmemiş olması gerekir. Alacak çekişmeli olmamalı, yanimalik alacağın varlığını kabul etmiş, alacağı tanımış olmalıdır. Yapı alacağıipoteği talebi, üç aylık bir süre içinde yapılır. Üç aylık süre hak düşürücü süredir. Taşınmaz maliki, işin yapılmış olmasına rağmen, alacağı tanımaktan kaçınırsa, yük miktarını mahkeme takdir edecektir. İnşaat alacağı malik tarafından kabul edilmemiş ya da ipotek alacaklısının alacağının kesin olarak belli olmaması durumlarında yapı alacaklısı ipoteğinin geçici tescili söz konusu olur.

Constructor’s Mortgage

With the mortgage of the building creditor, the building creditors were provided with the opportunity to establish a mortgage on the immovable property in order to guarantee their receivables, and were granted the right to benefit from a privilege in the face of previously limited limited real rights. In this article, constructor’s mortgage aiming to guarantee credits of cocontractors and craftspeople who perform operations by spendig labour or labour and material is analysed. Constructor’s mortgage is not only a reflection of the principle of “ social state” adopted by Türkish Constitution but also displays the contemporary side of Türkish Civil Law due to its protective function for labour’s value against real estate owner. For the registration of constructor’s mortgage, enough security for the credits of contractors and craftspeople should not be provided by the real estate owner. There should be no contention on the credit, it means real estate owner should accept the credits. The registration of constructer’s mortgage in land registry is claimed within 3 months. This 3 months period prescription period. If the real estate owner abstain from accepting the credits, although cocontractors and craftspeople perform their operations, the amount of payment is determined by the court. In case of disapreement on credits and undestainty on the amount of credits, provisional registration of constructor’s mortgage comes into question.

PDF

___

AKCAN, Cansın: " Yapı İpoteği", Ankara Barosu Dergisi, S. 5, Ankara 1991, s. 69-110.
AKIN, Levent: " İnşaatçı İpoteği", Ankara Barosu Dergisi, S. 2018/2, Ankara 2018, s. 751 – 769.
AKINTÜRK, Turgut: Eşya Hukuku, Beta, İstanbul 2009.
AKİPEK, Jale G. : Türk Eşya Hukuku Ayni Haklar , Ankara 1974.
ALTAY, Sümer / ESKİOCAK, Ali : Türk Medeni Hukukunda Taşınmaz Rehni, İstanbul 2007.
AVCI, Ali / ORUÇ, Buket Köksal : " İnşaatçı İpoteği (Yapı Alacaklısı İpoteği)", Hukuk Dergisi, Türkiye Noterler Birliği, Yıl: 1, S.2, Ankara 2014,s. 93- 123.
AYAN, Mehmet: Eşya Hukuku III Sınırlı Ayni Haklar, 4. Bası, Konya 2012.
AYBAY, Aydın: Tapu Siciline Muvakkat Tescil, İstanbul 1962.
AYBAY, Aydın / HATEMİ, Hüseyin: Eşya Hukuku, Vedat Kitapçılık, 3. Bası, İstanbul 2012.
AYDOĞDU, Murat / KAHVECİ, Nalan: Türk Borçlar Hukuku, Adalet Yayınevi, 2. Baskı, Ankara 2014.
BAYSAL, Başak : “ Yapı Alacaklısı İpoteğine İlişkin Başlıca Hukuksal Sorunlar “, Prof. Dr. Özer Seliçi’ye Armağan” Seçkin Yayınevi, Ankara 2006.s. 149- 179.
BIÇAKÇI, Levent : ‘Yapı Alacaklısı İpoteği’, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C.45, S. 1 – 4, s. 537 – 568.
BÜYÜKAY, Yusuf: Eser Sözleşmesi, 2. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2014.
CAN, Mertol : ‘Yeni Medenî Kanunun İnşaatçı (Yapı) İpoteği Hakkındaki Hükümleri ile İpoteğin Kendi Adına Tescilini Talep Edebilecek Kişiler Bakımından Bir Değişiklik Yapıp Yapmadığı Meselesi’, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. VIII, S. 1 – 2, Ankara 2004, s. 49 – 56.
ÇABRİ, Sezer : “Yapı Alacaklısı İpoteğinin Önceliği ( TMK m. 897/1 )”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Şeref ERTAŞ’a Armağan, C. 19, Özel Sayı, İzmir 2017, s. 377-413
ÇETİN, H. Soner: İpotekli Borç Senedi ve İrad Senedi, Ankara 2004.
DAVRAN, Bülent: Rehin Hukuku Dersleri, İstanbul 1972.
DEMİR, Remzi : “ Türk Hukukunda Sabit Dereceler Sistemi ve Rehnin Paraya Çevrilmesi”, Prof. Dr. Nevzat Toroslu’ya Armağan, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, Cilt: 1, Ankara 2015 ,s. 291-337.
DUMAN, İlker Hasan: Açıklamalı-İçtihatlı İnşaat Hukuku, Seçkin Yayınları, 3. Baskı, Ankara 2010.
DUMAN, İlker Hasan ; " İnşaatçı İpoteği", Terazi Hukuk Dergisi, Seçkin Yayınevi, C. 9, S. 100, 2014 Aralık, s. 189-200.
EREL, Şafak: Eşyaya Bağlı Borç, Ankara 1982.
EREN, Fikret: Borçlar Hukuku Özel Hukuku Özel Hükümler, Yetkin Yayınları, Ankara 2014.
ERTAŞ, Şeref: Eşya Hukuku, Barış Yayınevi, 11. Baskı, İzmir 2014.
ESENER, Turhan / GÜVEN, Kudret: Eşya Hukuku, 5. Baskı, Ankara 2012.
GÖREN, Serdar: Rehin Türü Olan İpotek, Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya 2018.
GÜLEŞ, Bedia: Türk Hukukunda Yapı İpoteği, Yetkin Yayınları, Ankara 2018.
GÜMÜŞ, Mustafa Alper: Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Cilt: 1, Vedat yayıncılık, İstanbul 2012.
JAVADKHANI, Sheida: Türk Hukukunda İpotek, Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2016.
KAÇAK, Nazif: İpotek ve İpoteğin Paraya Çevrilmesi, Seçkin Yayınevi,3. Baskı, Ankara 2013.
KAÇARAN, Hümeyra : "Yapı Alacaklılarının Kanuni İpotek Hakkı", Cevdet Yavuz’a Armağan, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Cilt: 22, S. 3, İstanbul 2016, s. 1363-1398.
KARAHACIOĞLU, Ali Haydar / DOĞRUSÖZ, M. Edip / ALTIN, Mehmet: Türk Hukukunda Rehin, Ankara 1996.
KARAHASAN, Mustafa Reşit: Türk Eşya Hukuku, Cilt : 2, Beta Basım, İstanbul 2002.
KÖPRÜLÜ, Bülent / KANETİ, Selim: Sınırlı Ayni Haklar, İstanbul 1983.
KURT, Leyla Müjde: Yüklenicinin Eseri Teslim Borcunda Temerrüdü, Yetkin Yayınevi, Ankara 2012.
NOMER, Halik Nami / ERGÜNE, Mehmet Serkan : Eşya Hukuku, Cilt :II, Onikilevha, İstanbul 2016
OĞUZ, Cemal : " Yapı Alacaklısı Rehninin Konusu " , Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XIII, S. 1-2, s. : 61-75.
OĞUZMAN, M. Kemal / SELİÇİ, Özer / OKTAY – ÖZDEMİR, Saibe: Eşya Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul 2014.
ÖZ, M. Turgut: İnşaat Sözleşmesi ve İlgili Mevzuat, Vedat Yayıncılık, İstanbul 2012.
ÖZTAN, Bilge: Medeni Hukuk’un Temel Kavramları, 32. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2010.
REİSOĞLU, Safa: Türk ve İsviçre Hukukunda Müteahhit ve İşçilerin Kanuni İpotek Hakkı, Ankara 1961.
SAYMEN, Ferit – ELBİR, Halid Kemal: Türk Eşya Hukuku Dersleri, Filiz Kitabevi, İstanbul 1963.
SELİMOĞLU, Yaşar Engin: Eser Sözleşmesi, 3. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2016.
SEROZAN, Rona: “ Taşınmaz Rehni”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. 64, S. 2, İstanbul 2006, s. 301-324.
SİRMEN, Lale: Eşya Hukuku, Yetkin Yayınevi, Ankara 2013.
SÜMER, N. Binnur : " Müteahhit ve Diğer Çalışanların Kanunî İpotek Hakkı", Halil Cin’e Selçuk Üniversitesi’nde 10. Hizmet Yılı Armağanı, Konya 1995, s. 601-615.
SÜRAL, Nurhan: Müteahhit ve İşçilerin Yasal İpotek Hakkı, Ankara Barosu Dergisi, S. 6, Ankara 1980.
SÜTÇÜ, Nezih : “ Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Doğan Alacağı İçin Yüklenicinin Kanuni İpotek Hakkı ( TMK m. 893 ) Var Mıdır? ”, Yargı Dünyası, S. 182, İstanbul 2011, s. 13-25.
ŞENER, Yavuz Selim: Türk Hukukunda İpotek ve Uygulaması, 3. Baskı,Adalet Yayınevi, Ankara 2010.
TEKİNAY, Selahattin Sulhi: Eşya Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul 1991.
TEKİNAY, Selahattin Sulhi : “ İşçi İpoteğinin Tescili İsteme Hakkının Mahiyeti”, Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 3, S. 4, İstanbul 1969, s. 133-139.
UYAR, Talih: Türk Medeni Kanunu ( Gerekçeli – İçtihatlı ), C. IV, “Eşya Hukuku”, Ankara 2002.
UYUMAZ, Alper : "Yapı ( İnşaatçı) İpoteği", Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XII, S. 1–2, Erzincan 2008, s.225 – 258.
VELİDEDEOĞLU, Hıfzı Veldet: Türk Medenî Hukuku, 3. Baskı, İstanbul 1983.
YAVUZ, Cevdet: Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 9. Baskı, Beta, İstanbul 2014.