Hüseyin ERTUĞRUL, Alper KEMALOĞLU, Halil TEKİNER

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİNDE GENETİK VE NÖROBİLİM VERİLERİNİN KULLANILMASI

Bir suçun aydınlatılması ve o suç için bir ceza yaptırımının belirlenip infaz edilmesi, toplumsal düzenin korunması için önem arz etmektedir. Bunun için de, sağlıklı bir ceza muhakemesi sürecinin yürütülmesi gerekmektedir. Esasen sağlıklı bir ceza muhakemesi sürecinin yürütülmesi, sağlıklı bir şekilde delillerin toplanması ve muhafazasıyla mümkündür. Beyan, belge gibi delillerin dışında modern tıp bilimi verileriyle elde edilen deliller vardır ki, doğrudan maddi gerçeğin aydınlatılmasına hizmet etmektedir. Nitekim ceza muhakemesi sürecinin başarıyla yönetildiği devlet sistemlerinde, insan biyolojisine ve rasyonelliğe yakın bir sistemle delillerin toplandığı ve değerlendirildiği görülmektedir. Günümüz modern ceza hukuku sisteminde, modern tıp teknikleri ile özellikle genetik ve nörobilim alanındaki güncel ilerlemeler dikkate alınarak bu alandaki uzman hekimlerin bilirkişiliği marifetiyle ceza muhakemesi sürecinin sağlıklı ve hızlı bir şekilde yürütülebileceği kabul edilmektedir. Şu halde, bir ceza muhakemesi sürecinde, hukuka uygun tıp bilimi verilerinden istifade edilmesi ve delillerin değerlendirilmesi, maddi gerçeğin tespiti açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmada, ceza hukuku sisteminde insan biyolojisi ile delillerin değerlendirilmesi arasındaki ilişki ortaya konulmaya çalışılacak ve suç olgusunun biyo-sosyal nedenleri, nörobiyoloji ve kriminoloji temelinde değerlendirilmesi yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Delil, ceza muhakemesi, nörobilim, suç, kriminoloji

PDF

___

Aristotales, Nikomakhos’a Etik, Çev: Furkan Akderin, Bilgesu Yayınları, Ankara, 2007.
Artuk, M. Emin, “Güvenlik Tedbirleri”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:XII, S:1-2, 2008, s.461.
Aydın, Devrim, “Ceza Hukukunda Okullar”, Ceza Hukuku Dergisi, S:15, Nisan, 2011.
Beirne Piers, Masserschmidt, James W., Criminology, Harcourt Brace Collage Publishers, 1995.
Bhismadev, Chakrabarti., Cohen, Simon B., “Genes Related to Autistic Traits and Emphaty”, From DNA to Social Cognition, 2011, s.19-36.
Booth, Alan, Osgood Wayne D., “The Influence of Testosterone on Deviance in Adulthood: Assessing and Explaining The Relationship”, Criminology, 1993: s.102-103.
Brass, Marcell, Haggard Patrick, “To Do or Not To Do: The Neural Signature of Self-control”. J. Neurosci, S:27, 2007, s.9141-9145.
Burns, Jeffrey M., “Swerdlow RH. Right Orbitofrontal Tumor with Pedophilia Symptom and Constructional Apraxia Sign”, Arch Neurol, C:60, S:3, 2003, s.437 vd.
Canpolat, Can, Ceza Muhakemesi Hukukunun Amacı, ERÜHFD, C:XV, S:2, 2020, s.451-499.
Demirbaş, Timur, Kriminoloji, 7. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2020.
Dolu, Osman, Suç Teorileri, Global Yayınları, 2015.
Dönmezer, Sulhi, Erman, Sahir, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, 12. Baskı, Der Yayınları, 2016.
Elizabeth, Wilson, “Beyond The Rock: Post-Enlightenment Torture”, New England, Journal on Criminal&Civil Confinement, Winter, 2013, C:39, S:1, s.41.
Ertuğrul, Hüseyin, “Ceza Muhakemesinde Katlanma Yükümlülüğü”, Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: XII, S: 1-2, 2008, s. 689.
Fallon, James H., “Neuroanatomical Background to Understanding The Brain of The Young Psychopath”, Ohio State Journal of Criminal Law, C:3. 2005, s.341 vd.
Fletcher, George P., “The Grammar of Criminal Law”, Oxford U. Press, C:1, New York, 2007.
Faigman, David L., Is Science Different for Lawyers? Science and The Law, C:297, S:5580, Jull 2002, s.339–340.
Gedik, Doğan, “Ceza Muhakemesinde Hakimin Delilleri Değerlendirme Serbestliği (Cmk M.217)”, D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi,
Prof. Dr. Durmuş TEZCAN’a Armağan, C:21, Özel Sayı, 2019, s.913-963.
Gollwitzer, Peter, M., “The Psychology of Action: Linking Cognition and Motivation to Behavior”. Guilford Press; 1996.
Gökcen, Ahmet, Çakır, Kerim, “Ceza Muhakemesinde Delil, Delillerin Muhafazası, Toplanması, Değerlendirilmesi ve Delil Yasakları”, D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Durmuş TEZCAN’a Armağan, C:21, Özel Sayı, 2019, s.2911-2951.
Günşen İçli, Tülin, Kriminoloji, 10. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019.
Johnson, Herbert A., Wolfe, Nancy T., Mark, Jones, History of Criminal Justice, 4. Edition, Lexis Nexis, USA, 2008.
Koca, Mahmut, Üzülmez, İlhan, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin Yayınları, Ankara, 2020.
Küçüktaşdemir, Özgür, Türk Ceza Hukukunda Maddi ve Manevi Cebir, Seçkin Yayınları, 2012.
Lacey, Nicola, “Responsibility and Modernity in Criminal Law”, The Journal of Political Philosophy, C:9, S:3, 2001.
Nick, Craddock, Forty, Liz, “Genetics of Affective (Mood) Disorders”, European Journal of Human Genetics, 2006; S:14, s.660-668.
Owen D Jones. Law, “Evolution and The Brain: Applications and Open Questions”, Philos Trans R Soc Lond B Biol Sci. C:359, S:1451, Nov. 2004, s.1697–1707.
Özen, Mustafa, Hafızoğulları, Zeki, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, US-A Yayınevi, Ankara, 2018.
Özbek, Veli Özer, Doğan, Koray, Bacaksız, Pınar, Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2020.
Özgenç, İzzet, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin Yayınları, Ankara, 2020.
Silberg, Judy, Rutter Michael, Neale Michael C.,, “Genetic moderation of environmental risk for depression and anxiety in adolescent girls” Br. J. Psychiatry, S:179, 2001, s.116-210.
Sokullu Akıncı, Füsun, Kriminoloji, 10. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, 2013.
South, Susan C., Kruger, Robert F., “An Interactionist Perspective on Genetic and Environmental Contributions to Personality”. Social and Personality Psychology Compass, C:2, S:2, s.929–948.
Şahin, Cumhur, Göktürk, Neslihan, Ceza Muhakemesi Hukuku II, Seçkin Yayınları, Ankara, 2020.
Terrence, Chorvat, Kevin, McCabe. “The Brain and The Law”, Philos Trans R Soc Lond B Biol Sci. C:359, S:1451, Nov. 2004 s.1727- 1736. Zimmerman, Matthew, “The Nervous System in The Context of Information Theory”, In Human Physiology, ed. R. F. Schmidt and G. Thews. Springer, Berlin, 1989, s.166-173.