AVANOS ÇÖMLEKÇİLİĞİNDE AJUR TEKNİĞİ

Anadolu geleneksel çömlekçiliğinin önemli merkezlerinden biri olan Avanos, günümüzde hala üretime devam etmekte olan sayılı seramik merkezlerdendir. Yerel çömlekçilerle yapılan görüşmeler sonucu görüldüğü üzere küp, yağdan, gebece, ibrik, künk, testi, abdestlik, çömlek, güveç, çıralık gibi isimlere sahip, günlük ihtiyaçlara yönelik kullanım eşyası üretimlerinin, 1990’lı yıllardan itibaren yerini turistik ve ekonomik gerekçelerle daha albenili kılınmaya çalışılan popüler üretimlere bırakmaya başladığı anlaşılmıştır. Bu doğrultuda, farklı dekor tekniklerine yönelmeler başlamış, geleneksel formlar üzerine süsleme anlayışına dayalı bezemeler işlenmiştir. Yüzünü turizme dönen seramik üretimi, Kapadokya bölgesi turizm hareketliliğinde değişmelere sebep olurken; bu hareketin de üretimde biçim ve yüzey anlayışını değiştirdiği görülmektedir.  İlk örnekleri genellikle sırsız veya zift kaplı olduğu görülen seramikler, bu yönelimle renkli sırlarla, sıraltı dekorlarla kaplanmaya ve rapido adı verilen kalemler ile boyanmaya. Bu yenilenmeci hareketlerden biri de Ajur (delik işi) yöntemi ile üretimlere geçilmesidir. Bölgede yaşamış uygarlıkların kullandığı biçimler stilize edilmiş, bunların yanı sıra, Anadolu’daki diğer seramik merkezlerinde yapılan geleneksel formlar da üretim çeşitliliğine eklenmiştir. Bu arayışların içinde ham çamuru dantel gibi işleme yöntemi olan ajur tekniği, günümüz Avanos çömlekçiliğinde incelikle uygulanan bir eğilim olarak karşımıza çıkmaktadır. Anahtar Sözcükler: Geleneksel seramik, Avanos, Ajur yöntemi