Bir Eğitim Aracı Olarak Çocuk Dergileri: ‘‘Mavi Kırlangıç’’ Çocuk Dergisi

Medya, bireylere enformasyon akışı sağlamanın yanında kamuoyu oluşturma, kültür aktarımı, sosyalleştirme, siyasallaştırma v.b işlevlere de sahiptir. Medya, özellikle çocuk kitle dikkate alındığında bir eğitim aracı olarak da görülebilmektedir. Çocuk gazete ve dergileri çocukların kimlik gelişimine ve toplumsallaşmasına destek vermektedir. Bu yayınlar çocuklarda okuma ve öğrenme isteğini arttırmakta, düşünmeye yönelterek ruhsal ve zihinsel zekayı geliştirmekte, boş zamanların faydalı bir şekilde geçirilmesine katkı sağlamaktadır. Okurlar dinlenerek, eğlenerek henüz keşfedemedikleri yeteneklerini ortaya çıkarabilmektedir. Bu bağlamda çocuk dergi yayıncılığının önemi büyüktür. Günümüz basının en büyük sorunlarından biri medya iletilerinin alınıp satılabilen malzemelere dönüşmesidir. Her biri, bir kültür endüstrisi ürünü olarak popüler kültür malzemeleri şeklinde pazarlanmaya başlanmaktadır. Bu bağlamda tüm içerikler bilgi verici eğitici kültür arttırıcı özelliklerinden uzaklaşmakta, promosyon ve reklam sektörüne destek vermeye başlamaktadır. Çocuk yayınları da bu değişim ve dönüşüm çerçevesinde farklılaşmaya başlamış, eğitici öğretici yayınlar yerine, yayınların yanında pazarlanan dönemin popüler kültür kahramanlarının ürünleri ile donatılmaya başlamıştır. Çalışmada bir sivil toplum örgütü olarak Yeşilay tarafından çıkarılan Mavi Kırlangıç Dergisi’nin belirlenen sayıları incelemeye alınıp betimsel yöntem kullanılarak, derginin promosyon kültürü ve reklamcılık anlayışı çerçevesinde değişip dönüşen çocuk dergiciliğine göre nerede konumlandığı tartışılıp değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular ve sonuç bölümlerinde derginin gerek türler, biçim, içerik gerekse kullanılan dil ve üslup, görsellerle promosyon ve reklam kültüründen uzak ağırlıklı olarak eğitici ve öğretici metinlere yer veren bir dergi olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Çocuk, ‘Mavi Kırlangıç’ Çocuk Dergisi, Çocuk Dergileri

Children’s Magazines as An Educational Tool: ‘‘Mavi Kırlangıç’’ Children Magazin

In addition to providing information flow to individuals, media also has functions of creating public opinion, culture transfer, socialization, politicization. Media is to be seen as an educational tool expecially considering the child mass. Children’s newspapers and magazines support children’s identity development and socialization. These publications increase the desire for reading and learning, develop spirutial and mental intellegance by directing chidren to think,conribute to the useful transtion of leisure time. Readers can reveal their talents that they have not yet discovered,relaxing and having fun. In this context, children’s magazine publishing is curricial.One of the biggest problems of today’s press is the transformation of media messages into buying and selling materials.Each one is marketed as popular culture materials as a product of the culture industry. In this context, all contents are moving away from informative educational culture-enhancing features and starting to support the promotion and advertising sector.Children’s publications have begun to differentiate within the framework of this change and transformation, and instead of educational educational publications, they have started to be equipped with the products of popular culture heroes of the period as well as publications. In this study, ‘Mavi Kırlangıç’ Magazines determined numbers published by Yeşilay,as a non governmental orgaznization,being examined with descriptive method and the status of the magazine within the context of promotion culture and advertising accordind to childrens magazine will be discussed and evaluated. In the findings and conclusion sections, it is seen that the journal is a journal which contains mainly educational and instructive texts, which are far from the culture, the language, the style and the images and the promotion and advertising culture.

Keywords:

‘‘Mavi Kırlangıç’’ Children’s Magazine, Child, Children’s Magazine,

PDF

___

Alpay,M.(1975).Türkiye’de Resimli Çocuk Kitapları Sorunu, Çocuk Edebiyatı ve Çocuk Kitapları, İstanbul: Cem Yayınevi
Alpay, M. (1980). “Türk Çocuk Edebiyatı”, Güney Doğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, Sayı 8-9, İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi
Atay, M. (2007). Çocukluk Döneminde Gelişim, Ankara: Kök Yayınları
Bülbül, R(2001), Haberin Anatomisi ve Temel Yaklaşımlar, Ankara: Nobel Yayıncılık
Ciravoğlu, Ö. (1999). Çocuk Edebiyatı, İstanbul: Esin Yayınevi
Demiray, K. (1953). Türkçe Çocuk Edebiyatı, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi
Dilidüzgün S(2012). Çağdaş Çocuk Yazını Yazın Eğitimine Atılan İlk Adım,3.Basım, İstanbul: Morpa Kültür Yayınları
Gutek, G.L. (2006).Eğitim Felsefi ve İdeolojik Yaklaşımlar, çev: Nesrin Kale, İstanbul: Ütopya Yayınları
Kanılmaz A. (2017). Sivil Toplum Örgütleri ve Halkla İlişkiler Çalışmaları, İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi 36(127-147).
Kaya F.(2016) Sivil Toplum Örgütleri Kızılay Örneği, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 9 Sayı 45
Kıbrıs, İ.(2010). Çocuk Edebiyatı, 4.Basım, Ankara: Kök Yayıncılık
Kurt S.ve Taş Y. (2015/1)Sivil Toplum Örgütlerinde profesyonel ve Gönüllü Çalışma ilişkileri:Tehditler ve Fırsatlar,Hak-İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi,cilt4,yıl4 sayı 8
Locke, J. (2004). Eğitim Üzerine Düşünceler, çev: Hakan Zengin, İstanbul: Morpa Kültür Yayınları
Nalcıoğlu,Ulusoy B. (2006). Mümeyyiz İlk Türkçe Çocuk Gazetesi (1869-1870), İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları
Neydim, N.(2000). Çocuk ve Edebiyat: Çocukluğun Kısa Tarihi, Edebiyatta Çocuk Figürleri, İstanbul: Bu Yayınevi
Oğuzkan, A. F. (1979)Yerli ve Yabancı Yazarlardan Örneklerle Çocuk Edebiyatı, Ankara: Kadıoğlu Matbaası
Oğuzkan,A.F. (1987). Dünya Çocuk Edebiyatının Ana Çizgileri, Çocuk Edebiyatı Yıllığı, İstanbul: Gökyüzü Yayınları
Postman, N. (1995). Çocukluğun Yokoluşu, çev: Kemal İnal, Ankara: İmge Kitabevi
Sever, Sedat(2008).Çocuk ve Edebiyat, İzmir: Tudem Yayınları
Şimşek, H. (2001). XIX. Yüzyıl Çocuk Dergiciliği ve Eğitsel İşlevleri Üzerine, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları: 3581, http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/151/ icindekiler.html. (21 Ağustos 2018)
Şimşek, T. ve Yakar, M. (2016). ‘Çocuk ve Edebiyat’, Okul Öncesinde Çocuk Edebiyatı ve Medya El Kitabı,(ed.Tacettin Şimşek) Ankara: Grafiker Yayınları
Şirin, M. R. (1998).Çocuğa Adanmış Konuşmalar, İstanbul: İz Yayınları
Şirin M,R. (2016).Çocuk, Çocukluk ve Çocuk Edebiyatı, Kapı araştırma,İstanbul.
Tan, M.(1994).‘Çocukluk: Dün ve Bugün, Toplumsal Tarihte Çocuk’ (hazırlayan: Bekit Onur) İstanbul: Tarih Vakfı Yayınlar
Türk Dil Kurumu, Türkçe Sözlük,(1992). İstanbul: Milliyet Yayınları
Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi,(1977). C.2, İstanbul: Dergah Yayınları. Y alçın A. ve Aytaş G.(2008).Çocuk Edebiyatı, (2. bs), Ankara: Akçağ Yayınları
Yiğitbaşı, Güran K.(2018).Çocuk Yayınları ve Dışa Açılım, Konya: ÇizgiYayınları.
Mavi Kırlangıç Çocuk Dergisi 2015 Sayıları(Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ekim, Kasım, Aralık)
Mavi Kırlangıç Çocuk Dergisi 2016 Sayıları(Ocak, Nisan, Temmuz, Ekim)
Mavi Kırlangıç Çocuk Dergisi 2017 Sayıları(Ekim, Şubat, Nisan, Ağustos)
Mavi Kırlangıç Çocuk Dergisi 2018 Sayıları(Kasım, Ocak, Mart, Haziran, )
www.yeşilay.org
https://www.yenisafak.com/yazarlar/mucahıtozturkpazar/mavikirlangic-2038540