Rivayetler Çerçevesinde Kureyş’in Durumuna Siyasi Bir Bakış
İslam devletinin, temeli usul ve akaide dayanır. Soy, nesil yada hanedanlığa değil. Bütün Müslümanlar böyle bir devlette eşit haklara sahiptir. Kimsenin kimseye üstünlüğü yoktur. Bir kimse sadece din, takva ve içtihat bakımından başkalarına göre üstünlük sağlayabilir. Aynı şekilde devletin ileri gelenleri de sahip oldukları makamlara ilim, takva ve tecrübe sayesinde gelebilirler. Herhangi bir aileye yada nesebe mensup oldukları için değil. Dolayısıyla hadislerden, halife olmak için Kureyşe mensup olmak gerektiği, Kureyşten olmayanın halife olamayacağı yada bazılarının iddia ettiği gibi Kureyşin elinden çıktığı taktirde hilafetin son bulacağı anlamını çıkartırsak, yukarıda da bahsettiğimiz gibi hilafeti hak etmenin herhangi bir aileye yada nesebe değil, ilim, takva ve siyasi tecrübeye bağlı olduğu temel anlayışına dayanan bu İslami sistemi esas alan bir hükümetin sonu olur. Bizim burada amacımız Kureyşin hilafeti ile ilgili rivayetlerin zayıflığını ispatlamak değil bilakis “İmamlar Kureyş'tendir” hadisi ve aynı anlama gelen diğer hadislerin arka planlarına bakarak genel bir şekilde değerlendirmek ve Resulullah’ın (s.a.v.) Kureyş’in dışında başkalarının halife olamayacağını söylemisinden ne kasdettiğini beyan etmektir
___
- Kaynakça
1- Buhari, Muhammed b. İsmail, Sahih-i Buhari, Dimeşk, 2002
2- Müslim b. Haccac, Sahih-i Müslim, tehk, Muhammed Fuad Abdilbaki, Daru’l-Arabi, Beyrut
3- Tirmizi, Muhammed b. İsa, Sünen-i Tirmizi, tehk, Başşar Avad Ma’ruf, Daru’l-Garb-i İslami, Beyrut, 1998
4- İbn Maca, Sünen, Daru Ehya et-Turas, Beyrut.
5- el-Beyheki, Sünen, tehk, Muhammad Abdul Kadir, İlmiye, Beyrut, 1424
6- İmam Şafii, Müsned, İlmiye, Beyrut, 1400
7- Ahmed b. Hanbel, Müsned, tehk, Şueyb Arnavut, Muesesatü’r-Risale, 1421
8- İbn Hacer, Fethu’l-Bari, Daru’l-Mearife, Beyrut, 1379
9-Ayni, Bedruddin Ebu Muhammed Mahmud b. Ahmed, Umdetu’l-Kari fi Şerhi Sahihi’l-Buhari, İstanbul, 1308
10- Kastalani, Ebu’l-Abbas Şihabu’d-Din Ahmed b. Muhammed, İrşadu’s-Sari li
şerhi Sahih i-Buhari, el-matbaatu’l-Meymeniyye, Mısır, 1307.
11- Mola Ali Kari, Mirkat, Daru’l-Fikr, Beyrut, 1422
12- İbn Battal, Şerhu’l-Buhari, tehk, Ebu Temim, Yaisr b. İbrahim, Mektebe er-Rüşd, Riyad.
13- Nevevi, el-Minhac, Daru Ehya et-Turas, Beyrut, 1392
14- Köktaş, Yavuz, Kurana Aykırı Görülen Hadisleri, İstanbul, 2014
15- Lutfi Zueyr, et-Tearuz fi’l-Hadis, Mektebe Abikan, Riyad, 1428.
16- İbn Adiyy, el-Kamil fi Du’afa’i’r-Rical, tahk, Mazim Muhammed es-Servasi, Riyad, 1434/2013
17- İbn Asakir, Tarihu Dimeşk, tahk, Amr b. Ğurame el-Umrevi, 1415/1995
18- Belazuri, Ensabu’l-Eşraf, tahk, Suheyl Zekkar,Riyad ez-Zerkeli, Beyrut, 1417/1997
19- Kadi, Abdulcebbar, Ebu’l-Huseyn, Tasbitu Dela’ili’n-Nubuvve, Kahire, ty.
20- İbn Nasıruddin ed-Dimeşki, Cami’u’l-Asar fi’s-Siyer ve Mevlidi’l-Muhtar, tahk, Ebu Ya’kub Neş’et Kemal, 1431/2010
21- Ya’kub b. Sufyan el-Fesevi, Ebu Yusuf b. Sufyan, el-Ma’rife ve’t-Tarih, tahk, Ekrem Diya el-Umeri, Beyrut, 1401/1981
22- Vakıdi, Ebu Abdillah Muhammed b. Ömer, er-Ridde me’a Nebzetin min Futuhi’l-Irak tahk, Yahya el-Cebburi, Beyrut, 1410/1990