Nesrin KARAKOÇ, Tamer EREN, Evrencan ÖZCAN

SÜRDÜRÜLEBİLİR TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ İÇİN ENDÜSTRİ 4.0’ DAKİ ZORLUKLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Teknolojinin hızla gelişmesiyle beraber kurumların bütün çalışma yapısı ve süreçlerinin dijitalleşmesi kaçınılmaz olmuştur. Kurumlarda dijitalleşmenin sağlanabilmesi için değişim ve dönüşüme karşı ayak uydurulması gerekmektedir. Mevcut yapının performansı, muhtemel riskleri, pazar payları, rekabet koşulları gibi sürekli değişen faktörler dikkate alınarak tedarik zincirleri değerlendirmeli ve gerektiğinde yeniden yapılandırılmalıdır. Tedarik zincirinde bulunan üyelerin birbiriyle eş zamanlı ve doğru bilgi alışverişinde bulunmaları gerekmektedir. Aksi durumda atıl kapasite, taşıma masrafları, stok fazlası, müşteri memnuniyetsizliği gibi bazı problemlerle karşılaşılmaktadır. Bu gibi problemlerle karşılaşılmaması için tedarik zincirindeki süreçlerin gerçek zamanlı takip edilmesi ve etkin bir şekilde yönetilmesi endüstri 4.0 tabanlı sürdürülebilir tedarik zinciriyle mümkün hale gelmektedir. Endüstri 4.0 yaklaşımıyla tedarik zinciri yönetimi karmaşık bir hal almadan sürecin hızlanması sağlanmaktadır. Dijitalleşme konusunda ihtiyaçlar doğru belirlenmediği veya doğru çözüm ortaklarıyla çalışılmadığı takdirde bütün süreç olumsuz etkilenmektedir. Endüstri 4.0 yaklaşımının bütün boyutlarının ele alındığı hem stratejik hem operasyonel ihtiyaç ve uygulamaların kapsamlı bir şekilde tartışıldığı bir yapı gerekmektedir. Bunun için çalışmada sürdürülebilir tedarik zinciri yönetiminde endüstri 4.0 teknolojisine geçişteki zorlukların değerlendirilmesinde analitik ağ süreci yöntemi kullanılmıştır. Analitik ağ süreci, faktörlerin birbiri ile olan ilişkileri ve bağları dikkate alan, geribildirim sağlayan bir yöntemdir. Bu yöntemle çalışmada tedarik zinciri sürdürülebilirliğini sağlamak için dijitalleşme yolunda karşılaşılan zorluklar analiz edilip kriter ağırlıkları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Analitik Ağ Süreci, Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Yönetimi, , Endüstri 4.0

PDF

___

Akça, N., Sönmez, S., Gür, Ş., Yılmaz, A. ve Eren, T. (2018). Kamu hastanelerinde analitik ağ süreci yöntemi ile finans yöneticisi seçimi. Optimum: Journal of Economics & Management Sciences/Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(2).
Aksoy, S. (2017). Değişen teknolojiler ve Endüstri 4.0: Endüstri 4.0’ı anlamaya dair bir giriş. SAV Katkı, 34-44.
Aqlan, F. & Lam, S.S.(2016). Supply chain optimization under risk and uncertainty: A case study for high-end server manufacturing. Computers&Industrial Engineering, 93,78-87. doi: https://doi.org/10.1016/j.cie.2015.12.025
Barutçu, S.(2007). İnternet Tabanlı Tedarik Zinciri Yönetimi (Denizli Tekstil İşletmelerinin İnternet Tabanlı Tedarik Zinciri Yönetiminden Yararlanma Durumuna Yönelik Bir Araştırma).Pamukkale Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi.
Bedir, N., Yalçın, H., Özder, E. H. ve Eren, T. (2018). Çok kriterli karar verme yöntemleriyle taşeron firma seçimi: Kırıkkale ilinde bir uygulama. Akademik Platform Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, 6(2), 25-33. doi: https://doi.org/10.21541/apjes.328325
Bülbül, H., Özçifçi, V. ve Özoğlu, B. (2014). Tedarik zinciri ve işletme performansına bilişim teknolojilerinin etkisi. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 95.
Büyüközkan, G.ve Vardaloğlu, Z. (2008). Yeşil tedarik zinciri yönetimi. Lojistik Dergisi, 8, 66-73,2008.
Cürebal, A., Eren, T. ve Özcan, E.C. (2019). Solutions of technology manager selection problem with ANP and PROMETHEE methods. Proceedings Book, 171.
Dağdeviren, M. ve Erarslan, E. (2008). PROMETHEE sıralama yöntemi ile tedarikçi seçimi. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 23 (1), 69-75.
Dallasega, P., Rauch, E. & Linder, C. (2018). Industry 4.0 as an enabler of proximity for construction supply chains: A systematic literature review. Computers in Industry, 99, 205-225. doi: https://doi.org/10.1016/j.compind.2018.03.039
Ding, B. (2018). Pharma Industry 4.0: Literature review and research opportunities in sustainable pharmaceutical supply chains. Process Safety and Environmental Protection, 119, 115-130. doi: https://doi.org/10.1016/j.psep.2018.06.031
Dossou, P. E. (2018). Impact of sustainability on the supply chain 4.0 performance. Procedia Manufacturing, 17, 452-459. doi: https://doi.org/10.1016/j.promfg.2018.10.069
Erdem, G. (2013). Tedarik zinciri yönetimi uygulamalarının benimsenmesinin, tedarik zinciri ve işletme performansına etkisi(Yüksek lisans tezi). Hitit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, , Çorum.
Eren, T. ve Gür, Ş. (2016). Çok ölçütlü karar verme yöntemleri ile işletmeler için CRM paket programlarının seçimi. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2(2), 212-227.
Flygansvær, B., Dahlstrom, R. & Nygaard, A. (2018). Exploring the pursuit of sustainability in reverse supply chains for electronics. Journal of Cleaner Production, 189, 472-484. doi: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2018.04.014
Frank, A.G., Dalenogare, L.S. & Ayala, N.F. (2019). Industry 4.0 technologies: Implementation patterns in manufacturing companies. International Journal of Production Economics, 210,15-26. doi: https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2019.01.004
Ghadimi, P., Wang, C., Lim, M.K. & Heavey, C. (2019). Intelligent sustainable supplier selection using multi- agent technology: Theory and application for Industry 4.0 supply chains. Computers & Industrial Engineering, 127, 588-600. doi: https://doi.org/10.1016/j.cie.2018.10.050
Govindan, K., Cheng, T. C. E., Mishra, N. & Shukla, N. (2018). Big data analytics and application for logistics and supply chain management. Transportation Research Part E, 114, 343-349. doi: https://doi.org/10.1016/j.tre.2018.03.011
Gür, Ş., Bedir, N. ve Eren, T. (2017). Analitik ağ süreci ve PROMETHEE yöntemleri ile gıda sektöründeki orta ölçekli işletmeler için pazarlama stratejilerinin seçimi. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6, 1, 79-92. doi: https://doi.org/10.17100/nevbiltek.331412
Gür, Ş., Uslu, B., Eren, T., Akca, N., Yılmaz, A. ve Sönmez, S.(2018). Analitik ağ süreci yöntemi ile hastanelerde ameliyathane performansını etkileyen kriterlerin belirlenmesi. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 10-25.
Hamurcu, M. ve Eren, T. (2019). An application of multicriteria decision-making for the evaluation of alternative monorail routes. Mathematics, 7(1), 16. doi: https://doi.org/10.3390/math7010016
Hamurcu, M. ve Eren, T. (2017). Raylı sistem projeleri kararında AHS-HP ve AAS-HP kombinasyonu. Gazi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 3, 3, 1-13.
Hamurcu, M. ve Eren, T. (2017). Science citation index (SCI) kapsamında dergi seçimi için analitik ağ süreci yönteminin kullanılması. Harran üniversitesi mühendislik dergisi, 2(2), 54-70, 2017.
Hong,J., Zhang, Y. & Ding, M. (2018). Sustainable supply chain management practices, supply chain dynamic capabilities and enterprise performance. Journal of Cleaner Production, 172, 3508-3519. doi: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2017.06.093
Ivanov, D., Sethi, S., Dolgui, A. & Sokolov, B. (2018). A survey on control theory applications to operational systems, supply chain management and Industry 4.0. Annual Reviews in Control, 46,134-147. doi: https://doi.org/10.1016/j.arcontrol.2018.10.014
Jia, F., Gong, Y. & Brown, S. (2018). Multi-tier sustainable supply chain management: The role of supply chain leadership. International Journal of Production Economics. doi: https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2018.07.022
Kamble, S. S., Gunasekaran, A. & Gawankar, S. A. (2018). Sustainable Industry 4.0 framework: A systematic literature review identifying the current trends and future perspectives. Process Safety and Environmental Protection, 117, 408-425. doi: https://doi.org/10.1016/j.psep.2018.05.009
Karabay, G.(2006). Tekstil sektöründe tedarik zinciri uygulamalarının mevcut durumunun belirlenmesi ve çözüm önerileri(Yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Karakuş, K., Yeşilyurt, B. ve Eren, T. (2019). Sağlık sektöründe IoT uygulamalarının analitik ağ süreci yöntemi ile değerlendirilmesi. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(2), 86-92.
Koç, G. (2015). Tarımda ve gıdada sürdürülebilir tedarik zinciri: Türkiye incelemesi. Ege Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İzmir.
Liu, W., Wang, M., Zhu, D. & Zhou, L. (2019). Service capacity procurement of logistics service supply chain with demand updating and loss-averse preference. Applied Mathematical Modelling, 66, 486-507. doi: https://doi.org/10.1016/j.apm.2018.09.020
Luthra, S. & Mangla, S. K. (2018). Evaluating challenges to Industry 4.0 initiatives for supply chain sustainability in emerging economies. Process Safety and Environmental Protection, 117, 168-179. doi: https://doi.org/10.1016/j.psep.2018.04.018
Man, J.C. & Strandhagen, J.O. (2017). An Industry 4.0 research agenda for sustainable business models. Procedia CIRP, 63,721-726. doi: https://doi.org/10.1016/j.procir.2017.03.315
Müller, J. M. & Voigt, K. I. (2018). The ımpact of Industry 4.0 on supply chains in engineer-to-order industries-An exploratory case study. IFAC-PapersOnLine, 51(11), 122-127. doi: https://doi.org/10.1016/j.ifacol.2018.08.245
Nurjanni, K.P., Carvalho, M.S. & Costa, L. (2017). Green supply chain design: A mathematical modeling approach based on a multi-objective optimization model. International Journal of Production Economics, 183, 421-432. doi: https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2016.08.028
Oh, J. & Jeong, B. (2019). Tactical supply planning in smart manufacturing supply chain. Robotics and Computer-Integrated Manufacturing, 55, 217-233. doi: https://doi.org/10.1016/j.rcim.2018.04.003
Özcan, E. C., Ünlüsoy, S. ve Eren, T. (2017). ANP ve TOPSIS yöntemleriyle Türkiye'de yenilenebilir enerji yatırım alternatiflerinin değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Mühendislik, Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(2), 204-219.
Özcan, E. C., Özcan, N. A. ve Eren, T. (2017). CSP teknolojisine sahip güneş enerjisi santrallarının kombine ANP-PROMETHEE yaklaşımı ile seçimi. Başkent Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 18-44.
Özceylan, E., Demirel, N., Çetinkaya, C. ve Demirel, E. (2017). A closed-loop supply chain network design for automotive Industry in Turkey. Computers & Industrial Engineering, 113, 727-745. doi: https://doi.org/10.1016/j.cie.2016.12.022
Özdemir, A. ve Doğan, N. (2010). Tedarik zinciri entegrasyonu ve bilgi teknolojileri. Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (28) , 19-41.
Özder, E. H., Özcan, E. ve Eren, T. (2019). Staff task-based shift scheduling solution with an ANP and goal programming method in a natural gas combined cycle power plant. Mathematics, 7(2), 192. doi: https://doi.org/10.3390/math7020192
Özkaya, A., Gür, Ş. ve Eren, T. (2019). Endüstri 4.0’a geçiş sürecinin analitik ağ süreci ile değerlendirilmesi. Başkent Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2), 59-74.
Paravizo, E., Chaim, O. C., Braatz, D., Muschard, B. & Rozenfeld, H.(2018). Exploring gamification to support manufacturing education on Industry 4.0 as an enabler for innovation and sustainability. Procedia Manufacturing, 21, 438-445.
Perera, H.N., Hurley, J., Fahimnia,B. & Reisi, M. (2019). The human factor in supply chain forecasting: A systematic review. European Journal of Operational Research, 274, 574-600. doi: https://doi.org/10.1016/j.ejor.2018.10.028
Rostamzadeh, R., Ghorabaee,M.K., Govindan, K., Esmaeili,A. & Nobar, H.B.K. (2018). Evaluation of sustainable supply chain risk management using an integrated Fuzzy TOPSIS-CRITIC approach. Journal of Cleaner Production,175, 651-669. doi: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2017.12.071
Ruiz-Benitez, R., Lopez, C. & Real, J.C. (2018). The lean and resilient management of the supply chain and its impact on performance. International Journal of Production Economics, 203,190-202. doi: https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2018.06.009
Saaty, T. L. (2004). Decision making the analytic hierarchy and network processes (AHP/ANP). Journal of systems science and systems engineering, 13, 1-35. doi: https://doi.org/10.1007/s11518-006-0151-5
Sáenz, M. J., Revilla, E. & Acero, B. (2018). Aligning supply chain design for boosting resilience. Business Horizons, 61(3), 443-452. doi: https://doi.org/10.1016/j.bushor.2018.01.009
Sevinc, A., Gür, Ş. ve Eren, T. (2018). Analysis of the difficulties of SMEs in industry 4.0 applications by analytical hierarchy process and analytical network process. Processes, 6(12), 264. doi: https://doi.org/10.3390/pr6120264
Sonel, E., Gür, Ş. ve Eren, T. (2019). Çok ölçütlü karar verme ile sağlık turizminde şehir seçimi ve analizi. Uluslararası Global Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 27-39.
Stock, T., Obenaus, M., Kunz, S. & Kohl, H. (2018). Industry 4.0 as enabler for a sustainable development: A qualitative assessment of its ecological and social potential. Process Safety and Environmental Protection, 118, 254-267. doi: https://doi.org/10.1016/j.psep.2018.06.026
Tezcan, B., Eren, T., Özcan, E. ve Gür, Ş. (2019). Bir tekstil işletmesinde çok ölçütlü karar verme yöntemleri ile personellerin değerlendirilmesi. Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 1-20.
TÜSİAD - BCG Türkiye'nin Sanayide Dijital Dönüşüm Yetkinliği/ Erişim adresi: https://tusiad.org/tr/yayinlar/raporlar/item/9864-tusiad-bcg-turkiye-nin-sanayide dijital-donusum-yetkinligi /(13.02.2020).
Uslu, B., Eren, T., Gür, Ş. ve Özcan, E. (2019). Evaluation of the difficulties in the internet of things (IoT) with multi-criteria decision-making. Processes, 7(3), 164. doi: https://doi.org/10.3390/pr7030164
Uslu, B., Eren, T. ve Gür, Ş. (2019). Bulut hizmet sağlayıcı seçiminde etkili olan kriterlerin çok kriterli karar verme yöntemleri ile değerlendirilmesi. Yönetim Bilişim Sistemleri Dergisi, 5(1), 31-51.
Uslu, B., Gür, Ş. ve Eren, T. (2019). Endüstri 4.0 uygulaması için en iyi strateji seçiminin AAS ve TOPSIS yöntemleri ile seçilmesi. Anadolu Üniversitesi Bilim Ve Teknoloji Dergisi-B Teorik Bilimler, 7(1), 13-28. doi: https://doi.org/10.20290/aubtdb.440473
Yu, Y., Wang, X., Zhong, R.Y. & Huang, G.Q. (2016). E-Commerce logistics in supply chain management: Practice perspective. Changeable, Agile, Reconfigurable & Virtual Production, 52, 179-185. doi: 10.1016/j.procir.2016.08.002
Zhu, L. (2018). Supply chain inventory model for perishable items under delayed payment. Journal of Interdisciplinary Mathematics, 21(4), 849-857. doi: https://doi.org/10.1080/09720502.2018.1475063
Zhu, Q., Shah, P. & Sarkis, J. (2018). Addition by subtraction: Integrating product deletion with lean and sustainable supply chain management. International Journal of Production Economics, 205, 201-214. doi: https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2018.08.035