İstanbul'da acil yardım istasyonlarının yerlerinin planlanması
Acil müdahale gerektiren afet, kaza, hastalık ve benzeri her türlü durumda, hizmete ihtiyaç duyan kişiye ulaşma süresi can güvenliği açısından çok kritiktir. Bu sebeple, acil yardım istasyonlarının etkin planlanması çok önemlidir. Özellikle yoğun nüfus ve trafik faktörüne sahip İstanbul gibi büyük şehirlerde bu planlamanın önemi daha da artmaktadır. Bu çalışmada, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) İtfaiye Daire Başkanlığı bünyesindeki Acil Yardım ve Cankurtarma Müdürlüğüne bağlı Hızır Acil Yardım istasyonlarının tek ve çok dönemli yerleşim planlanması problemi ele alınacaktır. Bu problemler için, Yöneylem Araştırması literatüründe iyi bilinen Küme Kapsama ve Enbüyük Kapsama modellerini temel alan Yedek Çift Kapsama modeli önerilmektedir. Tek dönemli modelin çözümü mevcut yazılımlar kullanılarak mümkün olmakla beraber karar değişkeni ve kısıt sayısının arttığı büyük ölçekli problemler ve çok dönemli durum için optimal çözümler elde edilememektedir. Bu nedenle gerek büyük ölçekli problemlerin çözümü gerekse modelin çok dönemli çözümü için üç sezgisel yöntem önerilmiştir. Makalede; İstanbul için etkin bir acil yardım yerleşim planı belirlenirken kullanılan modeller, yöntemler ve çözümler tartışılacaktır.
Planning the locations of the emergency medical service stations in İstanbul
Response time is very crucial in case of events that require emergency medical services such as large-scale emergency needs, accidents, illnesses, etc. since this service is directly related with life threatening incidences. Thus, the location planning of emergency facilities is crucial, especially in populated cities with heavy traffic such as İstanbul. In this paper, we discuss single and multi-period emergency station location problems faced by the Emergency Aid and Rescue Department at the Department of Fire Brigade of İstanbul Metropolitan Municipality. We propose the Backup Double Covering Model which is based on the well-known Set Covering and Maximal Covering location problems. Although the optimal solution for the single period model can be found using an optimization package, the problems necessitate efficient algorithms for large-scale instances involving a large number of decision variables and constraints as well as for the multi-period case. For this purpose, we investigate the performance of three heuristic methods and discuss the results.
___
- 1. Andersson, T., Varbrand, P. (2007). “Decision Support Tools for Ambulance Dispatch and Relocation”, Journal of the Operational Research Society, 58, 195-201.
- 2. Ball, M.O., Lin, L.F. (1993). “A Reliability Model Applied to Emergency Service Vehicle Location”, Operations Research, 41, 18–36.
- 3. Batta, R., Dolan, J.M., Krishnamurthy, N.N. (1989). “The Maximal Expected Covering Location Problem: Revisited”, Transportation Science, 23, 277–287.
- 4. Brotcorne, L., Laporte, G., Semet, F. (2003). “Ambulance Location and Relocation Models”, European Journal of Operational Research, 147, 451–63.
- 5. Church, R.L., ReVelle, C.S. (1974). “The Maximal Covering Location Problem”, Papers of the Regional Science Association, 32, 101–118.
- 6. Çatay, B., Başar, A., Ünlüyurt, T. (2007). “İstanbul’da Acil Yardım İstasyonları ve Araçlarının Planlanması”, İBB Projem İstanbul Projesi Sonuç Raporu, İstanbul.
- 7. Daskin, M.S. (1983). “A Maximum Expected Location Lodel: Formulation, Properties and Heuristic Solution”, Transportation Science, 7, 48–70.
- 8. Daskin, M.S., Stern, E.H. (1981). “A Hierarchical Objective Set Covering Model for Emergency Medical Service Vehicle Deployment”, Transportation Science, 15, 137–152.
- 9. Demirhan, N.(2003). “Türkiye’de 112: İlk ve Acil Yardım Hizmetleri ve Afetlerdeki Rolü”, Acar Matbaacılık, İstanbul.
- 10. Doerner, K.F., Gutjahr, W.J., Hartl, R.F., Karall, M., Reimann, M. (2005). “Heuristic Solution of an Extended Double-Coverage Ambulance Location Problem for Austria”, CEJOR, 13, 325-340.
- 11. Gendreau, M., Laporte, G., Semet, F. (2000). “A Dynamic Model and Parallel Tabu Search Heuristic For Real Time Ambulance Relocation”, Parallel Computing, 27, 1641- 1653.
- 12. Gendreau, M., Laporte, G., Semet, F. (1997). “Solving an Ambulance Location Model by Tabu Search”, Location Science, 5, 75–88.
- 13. Harewood, SI. (2002). “Emergency Ambulance Deployment in Barbados: A Multi-Objective Approach”, Journal of the Operational Research Society, 53, 185–192.
- 14. Hogan, K., ReVelle, C.S. (1986). “Concepts and Applications of Backup Coverage”, Management Science, 34, 1434–1444.
- 15. Jia, H., Ordóñez, F., Dessouky, M. (2005). “A Modeling Framework for Facility Location of Medical Services for Large-Scale Emergencies”, IIE Transactions, 39, 41– 55.
- 16. Marianov, V., ReVelle, C.S. (1994). “The Queueing Probabilistic Location Set Covering Problem and Some Extensions”. Socio-Economic Planning Sciences, 28, 167–178.
- 17. ReVelle, C.S., Hogan, K. (1989). “The Maximum Availability Location Problem”, Transportation Science, 23, 192–200.
- 18. Selim, H., Özkarahan, İ. (2003). “Acil Servis Araçları Yerleşiminin Belirlenmesinde Yeni Bir Model”, Endüstri Mühendisliği Dergisi, 14 (1), 18-27.
- 19. Schilling, D.A., Elzinga, D.J., Cohon, J., Church, R.L., ReVelle, C.S. (1979). “The TEAM/FLEET Models for Simultaneous Facility and Equipment Siting”, Transportation Science, 13, 163–175.
- 20. Toregas, C.R., Swain, R., ReVelle, C.S., Bergman, L. (1971). “The Location of Emergency Service Facilities”, Operations Research, 19, 1363–1373.
- ISSN: 1300-3410
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 1989
- Yayıncı: TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI