BOSNA HERSEK’TE YAŞANAN BOŞNAK-SIRP ÇATIŞMASININ ANALİZİ

Dünya tarihsel süreçte iki büyük dünya savaş, yüzlerce çatışma yaşamış, bu çatışmalarda milyonlarca insan hayatını kaybetmiş ve çok büyük siyasi, ekonomik, kültürel ve çevresel kayıplar yaşanmıştır. Günümüzde dünyanın birçok bölgesinde çatışmalar devam etmektedir. Bu çalışmada 1990’lı yıllarda Bosna Hersek’te yaşanan Boşnak-Sırp çatışması analizinde elde edilen bilgilerin günümüz çatışmalarının yorumlanmasına katkı yapması hedeflenmiştir. Çatışma analizi literatürdeki çalışmalara benzer bir sistematikle yapılırken, SWOT analizi metodundan yararlanılmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde tarihsel bir perspektifle sorunun tanımlaması yapılarak Bosna Hersek’in siyasi, sosyoekonomik, kültürel durumu ile dini ve etnik yapısı incelenmiştir. Müteakiben çatışmanın nedenleri, mevcut durumu ve sonrası ortaya konmuştur. Sonuçta genel bir değerlendirme yapılarak, tesis edilen barış ortamının sürdürülebilmesi ve Bosna Hersek devletinin gelişmesi için öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Çatışma, Çatışma Analizi, Bosna Hersek, uluslararası güvenlik, swot analizi

PDF

___

Akyeşilmen, Nezir, vd. (2014). Barışı Konuşmak, Ankara: ODTÜ Geliştirme Vakfı Yayınları, 2. Basım.
Anderson, David, “The Collapse of Yugoslavia: Background and Summary”, https://www.aph.gov.au/binaries/library/pubs/rp/1995-96/96rp14.pdf, (Erişim Tarihi: 26.04.2015).
Bağcı, Hüseyin. (1994). “Bosna-Hersek: Soğuk Savaş Sonrası Anlaşmazlıklara Giriş”, DTCF Dergisi, Cilt 16, Sayı 27, Ankara, s.257-279.
Bosna Hersek Silahlı Kuvvetleri, https://www.bbn.gov.pl/ftp/dok/07/BIH_Defence_White_Paper_Bosnia_Herzegovina_2005.pdf, (Erişim Tarihi: 26.04.2015).
Bosna Hersek, http://www.ohr.int/ohr-info/maps/images/federation-of-bih.gi , (Erişim Tarihi: 01.07.2015)
Burg, Steven L. (2013). "Intervention in Internal Conflict: Lessons from Bosnia and Kosovo", From Mediation to Nation-Building: Third Parties and The Management of Communal Conflict, William J. Lahneman, Joseph R. Rudolph (Ed.), Maryland: Jr. Lexington Books, s.273-302.
Ceylan Serhat, Çatışma Çözümüm Pespektifinde Bosna-Hersek Çatışmasının Analizi, http://www.cankiripostasi.com/kultur/bosna-hersek-catismasinin-analizi-h7115.html, (Erişim Tarihi: 26.04.2015).
Dalar, Mehmet. (2008). Dayton Barış Antlaşması ve Bosna-Hersek’in Geleceği, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, s.91-123.
Ekinci, Mehmet U. (2014). Bosna-Hersek Siyasetini Anlama Kılavuzu, Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları (SETA) Yayınları, No.45
Evans, Bronwyn-Kent, Bleiker, Roland. (2007). “Peace beyond the State? NGOs in Bosnia and Herzegovina”, International Peacekeeping, Volume 14 (2), s.104-118.
EUFOR, http://www.euforbih.org/ (Erişim Tarihi: 01.06.2014).
Herman, Robert, Mara, Galaty, “Bosnia-HerzegovinaConflictAssessment”, USAID, 2005, http://pdf.usaid.gov/pdf_docs/pnadd627.pdf, (Erişim Tarihi: 26.06.2015).
ICTY, ProsecutorvsKrstic, Trial ChamberJudgement, Case No. IT-98-33-T, pr.43-46, www.icty.org/x/cases/krstic/acjug/en/krs-aj040419e.pdf, (Erişim Tarihi: 26.06.2015).
Ipsos. (2010). Research on Public Opinion in BIH, Prepared for: National Democratic Institute (NDI) in Bosnia and Herzegovina.
İktisadi Kalkınma Vakfı, Bosna-Hersek 2014 İlerleme Raporu, http://www.ikv.org.tr/ikv.asp?id=282, (Erişim Tarihi: 01.06.2014).
Jelavich, Barbara. (2006). Balkan Tarihi, Cilt 1,18-19.yy, İstanbul: Küre.
Kıvımäki, Timo, vd., “The Dynamics of Conflict in the Multi-ethnicState of BosniaandHerzegovina”, http://library.fes.de/pdf-files/bueros/sarajevo/09418.pdf, (Erişim Tarihi: 26.06.2015).
Latif, Dilek. (2006). “Etnik Çatışma Sonrası Barış İnşası Ne Kadar Mümkün? Dayton Sonrası Bosna ve Hersek”, Kıbrıs Yazıları, Sayı 3/Yaz-Güz s.129.
Oran, Baskın, vd. (2010). Türk Dış Politikası, Cilt II, İstanbul: İletişim Yayınları.
Oliva, Ignasi, Torrent. (2011). An analytical Framework For Reconciliation Processes: Two Case Studies in The Context of Post-War Bosnia and Herzegovina, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Barcelona: Universitat Autònoma de Barcelona.
Oellers-Frahm, Karin. (2005). "Restructuring Bosnia-Herzegovina: A Model with Pit-Falls", Max Planck Yearbook of United Nations Law, Volume 9 (1), s.179-224.
Özkan, Behlül. (2014). “Bosna’da Kalıcı Barış Mümkün mü?”, Bilge Strateji, Cilt 6, Sayı 10, Bahar, s.63-84.
Stathis, Kalyvas N. Sambanis, Nicholas. (2005). "Bosnia’s Civil War", Origins and Violence Dynamics, Washington, DC: The World Bank, Volume 2, s.191-229.
Sobutay, Tülay, Akgün, Cem. (1998). Bosna Hersek Ülke Etüdü, İTO Yayın No. 1998-24, www.ito.org.tr/itoyayin/0010880.pdf, (Erişim Tarihi: 26.06.2015).
Şafak, Yasin. (2010). Bosna Savaşı ve Yugoslavya’nın Parçalanması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Kadir Has Üniversitesi.
T.C. Dışişleri Bakanlığı, http://www.mfa.gov.tr/default.tr.mfa, (Erişim Tarihi: 26.06.2015).
T.C. Ekonomi Bakanlığı, http://www.ekonomi.gov.tr/portal/faces/home, (Erişim Tarihi: 26.06.2015).
Türkeş Mustafa, vd. (2012). Kriz Sarmalında Bosna Hersek: Devlet Krizi, Boğaziçi Üniversitesi-TÜSİAD Dış Politika Forumu Araştırma Raporu, DPF 2012-RR 02, s.1-55.
USAID, Bosna-Herzogovina Conflict Assestment, http://www.pdf.usaid.gov/pdf_docs/pnadd627.pdf, (Erişim Tarihi: 26.06.2015).
Woodward, Susan L. (1995). Balkan Tragedy: Chaos and Dissolution After the Cold War, Washington, DC: Brookings Institution,
Yeni Şafak Gazetesi, http://www.yenisafak.com.tr/dunya/bosnanin-ab-anahtari-sejdic-finci-karari-olacak-698764, (Erişim Tarihi: 01.07.2015)