BİREYLERİN CİNSEL İSTİSMAR MAĞDURLARINA YÖNELİK BAKIŞ AÇILARININ İNCELENMESİ

Bu araştırma, bireylerin cinsel istismara maruz kalmış kişilere ilişkin bakış açılarını anlamak ve cinsel istismara maruz kaldığı varsayılan yakınına ve partnerine karşı yaklaşımlarını incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma, nitel araştırma yöntemiyle gerçekleştirilmiş olup araştırma modeli olarak olgu bilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu 17 ile 56 yaş aralığında bulunan 274'ü kadın, 208'i erkek olmak üzere toplam 482 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırmada 129 veri yüz yüze görüşme ile toplanmışken, 203 veri online olarak toplanmıştır. Veriler analiz edilirken içerik analizi yöntemi kullanılmış ve yanıtlar temalar halinde kategorilere ayrılmıştır. Araştırma sonucunda bireylerin cinsel istismara maruz kalmış kişilere ilişkin algılarının cinsiyet ve medeni durum değişkenlerine göre farklılaştığı, kendi partnerlerinin ve yakınlarının cinsel istismara uğramış olması halinde ise onlara karşı duyarlı, kabullenici, destekleyici ve daha az reddedici bir tutum içinde oldukları görülmüştür. Ayrıca katılımcıların cinsel istismar mağdurlarına ilişkin görüşleri, temel noktalar açısından benzer olsa da alt temalar açısından çeşitlilik göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

İstismar, cinsel istismar, cinsellik, toplum, destek, algı

EXPLORING THE PERSPECTIVES OF INDIVIDUALS ON THE VICTIMS OF SEXUAL ABUSE

PDF

___

Aktepe, E. (2009). Çocukluk çağı cinsel istismarı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry, 1(2), 95-119. Erişim adresi: http://cappsy.org/archives/vol1/no2/cap_1_9.pdf
Alikasifoglu, M., Erginoz, E., Ercan, O., Albayrak-Kaymak, D., Uysal, O., & Ilter, O. (2006). Sexual abuse among female high school students in Istanbul, Turkey. Child Abuse & Neglect, 30(3), 247-255. doi: https://doi.org/10.1016/j.chiabu.2005.10.012
Alpaslan, A. H. (2014). Çocukluk döneminde cinsel istismar. Kocatepe Tıp Dergisi, 15(2), 194-201. Erişim adresi: https://kocatepetipdergisi.aku.edu.tr/PDF/MAYIS2014/23.pdf
Barutçu, N., Yavuz, M.F., & Çetin, G. (1999). Cinsel saldırı sonrası mağdurun karşılaştığı sorunlar. Bull Leg Med, 4(2), 41-3. Erişim adresi: https://www.adlitipbulteni.com/index.php/atb/article/view/353
Bentovim, A. (2018). Trauma-organized systems: Physical and sexual abuse in families. London: Routledge. https://doi.org/10.4324/9780429484315
Bharat, A., Jain, N., Gupta, B. K., & Bharat, V. (2017). To determine the pattern and effects of verbal, emotional and physical abuse in both sexes. International Journal of Community Medicine and Public Health, 3(4), 818-825. doi: http://dx.doi.org/10.18203/2394-6040.ijcmph20160729
Bilge, F., Arslan, A., & Doğan, Ş. (2016). Ankara ili sığınma evine başvuran kadınların problem çözme becerilerini değerlendirmeleri, akılcı olmayan düşünceleri, kızgınlık, umut ve özsaygı düzeylerine ilişkin karşılaştırmalı bir inceleme. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(13). Erişim adresi: http://turkpdrdergisi.com/index.php/pdr/article/view/337/268
Bilginer, Ç., Hesapçioglu, S. T., & Kandil, S. (2013). Çocukluk çağı cinsel istismarı: Mağdur ve sanık açısından çok yönlü bakış. Düşünen Adam, 26(1), 55. doi: 10.5350/DAJPN2013260106
Bulut, S. (2016). Çocuk cinsel istismarı hakkında bir derleme. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(28). Erişim adresi: http://turkpdrdergisi.com/index.php/pdr/article/view/276/205
Bulut, S., & Karaman, H. B. (2018). Engelli bireylerin cinsel, fiziksel ve duygusal istismarı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 19(2), 277-301. Erişim adresi: https://openaccess.ihu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12154/390/bulutsefa_2018.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Chu, J. A. (1992). The revictimization of adult women with histories of childhood abuse. The Journal Of Psychotherapy Practice And Research, 1(3), 259. Erişim adresi: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3330300/
Çöpür, M., Üneri, Ö. Ş., Aydın, E., Bahalı, M. K., Tanıdır, C., Güneş, H., & Erdoğan, A. (2012). İstanbul ili örnekleminde çocuk ve ergen cinsel istismarlarının karakteristik özellikleri. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 13(1), 46-50. doi: 10.1080/09687599.2012.673079.
Demirci, E. Ö., Özmen, S., Öztop, D. B., Özdemir, Ç., & Uytun, M. Ç. (2014). Çocuk ve ergen cinsel istismar olgularında istismar ile ilişkili sosyodemografik özelliklerin, ailesel değişkenlerin ve ruhsal bozuklukların değerlendirilmesi. The Bulletin of Legal Medicine, 19(3), 146-153. doi: https://doi.org/10.17986/blm.2014193781
Doğanlı, B., & Karaörs, G. (2017). Çocuk istismarı ve sosyal devlet kapsamında çocuk istismarına yönelik alınan önlemler. The Journal of International Scientific Researches, 2(7), 82-92. Erişim adresi: http://www.dx.doi.org/10.23834/isrjournal.363730
Erginer, F. (2007). Ankara ili ilköğretim okulu yöneticilerinin öğrencilerin aileleri tarafından istismarı ve ihmaline ilişkin görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara).
Ergündüz Z. Ş. (2010). Çocuk suçluluğunda çocuk istismarı olgularının değerlendirilmesi. (Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, Adli Tıp Enstitüsü, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Ersanlı, K., Yılmaz, M., & Özcan, K. (2013). Algılanan duygusal istismar ölçeği (ADİÖ): geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 147-164. Erişim adresi: https://toad.halileksi.net/sites/default/files/pdf/algilanan-duygusal-istismar-olcegi-toad.pdf
Eskin, M., Öztürk, C. Ş., & Şakiroğlu, M. (2016). Cinsel şiddet olgularına psikolojik yaklaşım ve değerlendirilmesi. Turkiye Klinikleri Forensic Medicine-Special Topics, 2(2), 47-55. Erişim adresi: https://www.turkiyeklinikleri.com/article/en-cinsel-siddet-olgularina-psikolojik-yaklasim-ve-degerlendirilmesi-75779.html
Garbarino J., & Kostelny K. (1992). Child maltreatment as a community problem. Child Abuse and Neglect, 16(4), 455-464. Erişim adresi: https://doi.org/10.1016/0145-2134(92)90062-V
Gökalp, Y., Kaya, S., & Övün, A. (2018). Kadın ve çocuk istismarı. Akademik Matbuat, 2(1), 61-77. Erişim adresi: http://dergipark.gov.tr/matbuat/issue/38355/422959
Göker, Z., Aktepe, E., Hesapcıoğlu, S. T., & Kandil, S. (2010) Cinsel istismar mağduru olan çocukların başvuru şekilleri, klinik ve sosyodemografik özellikleri. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 17(4), 15-21. Erişim adresi: https://arastirmax.com/en/system/files/dergiler/92331/makaleler/17/4/arastirmax-cinsel-istismar-magduru-olan-cocuklarin-basvuru-sekilleri-klinik-sosyodemografik-ozellikleri.pdf
Günay, G., & Bener, Ö. (2011). Kadınların toplumsal cinsiyet rolleri çerçevesinde aile içi yaşamı algılama biçimleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 153(153). Erişim adresi:http://dergipark.ulakbim.gov.tr/tsadergisi/article/view/5000146764/5000133927
Heger, A. M., Emans, S. J., & Muram, D. (Eds.). (2000). Evaluation of the sexually abused child: A medical textbook and photographic atlas. Oxford University Press. Erişim adresi: https://books.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id=3eQZhs4PwrYC&oi=fnd&pg=PR7&dq=Heger,+A.+ve+Emans,+SJ.+(1992).+Evaluation+of+the+sexually+abused+child.+1th.+ed.+New+York:+Oxford+University.&ots=nC74oEiAWq&sig=3Meox3nowHx8VIXgho6Zg66RptA&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
Hibbard, A.R., & Desch, W.L. (2007). The committee on child abuse and neglect and council on children with disabilities. Pediatrics, e-dergi, 119, 1018-1025. Erişim adresi: http://www.pediatrics.org/cgi/content/full/119/5/1018
İbiloğlu, A. O., Atlı, A., Oto, R., & Özkan, M. (2018). Çocukluk çağı cinsel istismar ve ensest olgularına çok yönlü bakış. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 10(1), 84-98. Erişim adresi: http://dx.doi.org/10.18863/pgy.336520
İnci, Ü. H. (2013). Basında yer alan namus cinayetlerinin sosyolojik analizi. (A sociological analysis of honor killings reported by the mass media). Journal Of History Culture And Art Research, 2(3), 282-296. doi: 10.7596/taksad.v2i3.273
Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü. T.B.K.S.G. (2009). Türkiye’de kadına yönelik aile içi şiddet. Ankara: Elma Teknik Basım Matbaacılık. Erişim adresi: http://www.hips.hacettepe.edu.tr/TKAA2008-AnaRapor.pdf
Keçe, C., & Keçe, M. (2016). Kadınca. (2. Baskı). Ankara: Pusula Yayınevi.
Keskin, G., & Çam O. (2005). Çocuk cinsel istismarına psikodinamik hemșirelik yaklașımı. Yeni Symposium, 43, 118-125. Erişim adresi: http://yenisymposium.com/Pdf/TR-YeniSempozyum-d44fde9e.pdf
Lahav, Y., Ginzburg, K., & Spiegel, D. (2019). Post-traumatic growth, dissociation, and sexual revictimization in female childhood sexual abuse survivors. Child maltreatment. Erişim adresi: https://doi.org/10.1177/1077559519856102
Lutgen-Sandvik, P. (2003). The communicative cycle of employee emotional abuse: Generation and regeneration of workplace mistreatment. Management Communication Quarterly, 16(4), 471-501. Erişim adresi: https://doi.org/10.1177/0893318903251627
Madran, H. (2008). Duygusal ve cinsel kıskançlık açısından temel cinsiyet farklılıkları: Evrimsel yaklaşım ve süregelen tartışmalar. Türk psikiyatri dergisi, 19(3). Erişim adresi: http://www.turkpsikiyatri.com/c19s3/300-309.pdf
Moore, D. (2005). Telling the Secret: Channels of communications for the recovering survivors of child sexual abuse. Erişim adresi: http://www.malesurvivor.org/ Professionals/Articles/telling.htm
Morais, H. B., Alexander, A. A., Fix, R. L., & Burkhart, B. R. (2018). Childhood sexual abuse in adolescents adjudicated for sexual offenses: Mental health consequences and sexual offending behaviors. Sexual Abuse, 30(1), 23-42. Erişim adresi: https://doi.org/10.1177/1079063215625224
Nurcombe B. (2000). Child sexual abuse I: Psychopathology. Aust NZ J Psychiatry, 34(1), 85-91. Erişim adresi: https://doi.org/10.1046/j.1440-1614.2000.00642.x
Öngün, E., & Ünsal, G. (2018). Üniversite yaşamında yakın ilişkiler ve istismar. Hemşirelik Akademik Araştırma Dergisi, 4(1), 52-58. Erişim adresi: https://www.journalagent.com/jaren/pdfs/JAREN_4_1_52_58.pdf
Runyan, D., Corrine, W., & Ikeda, R. (2002). Child abuse and neglect by parents and other caregivers. In: World report on violence and health. Krug EG, Dahlberg LL, Mercy, J. A. (eds). World Health Organization, Geneva, 57- 86. Erişim adresi: https://www.who.int/violence_injury_prevention/violence/world_report/en/full_en.pdf
Shrivastava, A. K., Karia, S. B., Sonavane, S. S., & De Sousa, A. A. (2017). Child sexual abuse and the development of psychiatric disorders: A neurobiological trajectory of pathogenesis. Industrial Psychiatry Journal, 26(1), 4. Erişim adresi: http://www.industrialpsychiatry.org/article.asp?issn=0972-6748;year=2017;volume=26;issue=1;spage=4;epage=12;aulast=Shrivastava
Soylu, N., Şentürk-Pilan, B., Ayaz, M., & Sönmez, S. (2012). Cinsel istismar mağduru çocuk ve ergenlerde ruh sağlığını etkileyen etkenlerin araştırılması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 13(4), 292-298. Erişim adresi: https://www.ejmanager.com/mnstemps/91/apd_13_04_08.pdf?t=1568510615
Sungur, M. Z. (1999). İkincil travma ve sosyal destek. Klinik Psikiyatri, 2, 105-108. Erişim adresi: http://www.journalagent.com/kpd/pdfs/KPD_2_2_105_108.pdf
Şimşek, Ş., & Gençoğlan, S. (2014). Cinsel istismar mağdurlarında istismar süresi ve sıklığı ile travma belirtileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Dicle Tıp Dergisi, 41(1), 166-171. doi: 10.5798/diclemedj.0921.2014.01.0393.
Tahiroğlu, A.Y., Avcı, A., & Çekin, N. (2008). Çocuk İstismarı, ruh sağlığı ve adli bildirim zorunluluğu. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 9(1), 1-7. Erişim adresi: https://search.proquest.com/openview/5132b3b2e5d3cbe3d01be42b1b485dd9/1?pq-origsite=gscholar&cbl=136214
Tarhan, N. (2005). Kadın psikolojisi. Nesil Basım Yayın Gıda Ticaret ve Sanayi A. Ş.
Topbaş, M. (2004). İnsanlığın büyük bir ayıbı: Çocuk istismarı. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni; 3(4), 76-80. Erişim adresi: https://www.ejmanager.com/mnstemps/1/khb_003_04_76.pdf?t=1568510914
Topçu, S. (2009). Cinsel istismar. Ankara: Phoenix Yayınları
Topuz, S. K., & Erkanli, H. (2016). Toplumsal cinsiyet bağlamında kadın ve erkeğe atfedilen anlamların metafor yöntemiyle analizi. Alternatif Politika, 8(2), 300. Erişim Adresi: https://search.proquest.com/openview/1fb6770e74d423d6c478e202c4b320a2/1?pq-origsite=gscholar&cbl=2044964
Türk Dil Kurumu (TDK) (2019). Erişim Adresi: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=REKABET
Vatandaş, C. (2007). Toplumsal cinsiyet ve rollerin algılanışı. Sosyoloji Konferansları, (35), 29-56. Erişim Adresi: https://arastirmax.com/en/system/files/dergiler/140014/makaleler/35/arastirmax-toplumsal-cinsiyet-cinsiyet-rollerinin-algilanisi.pdf
Yazar, M. E., & Boz, B. (2019). 2010-2016 Yılları arasında Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne başvuran cinsel istismar ve cinsel saldırı olgularının değerlendirilmesi. Adli Tıp Bülteni, 24(1), 43-50. Erişim Adresi: https://doi.org/10.17986/blm.2019149818
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık
Yılmaz, G., İşiten, N., Ertan, Ü., & Öner, A. (2003). Bir çocuk istismarı vakası. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 46(4), 295-298. Erişim Adresi: http://www.cshd.org.tr/uploads/pdf_CSH_70.pdf
Yüksel, Ş. (2009). Kadın ve cinsel travmalar. Türki̇ye Psi̇ki̇yatri̇ Derneği̇ Bülteni 12(1). 12-16. Erişim Adresi: http://psikiyatri.org.tr/uploadFiles/publicationsFile/file/2009_12_1.pdf
Zerubavel, N., Messman-Moore, T. L., DiLillo, D., & Gratz, K. L. (2018). Childhood sexual abuse and fear of abandonment moderate the relation of intimate partner violence to severity of dissociation. Journal of Trauma & Dissociation, 19(1), 9-24. Erişim adresi: https://doi.org/10.1080/15299732.2017.1289491
Zoroğlu, S.S., Tüzün, U., Șar, V., Öztürk, O., Kara, M. E., & Alyanak, B. (2001). Çocukluk döneminde ihmal ve istismarın olası sonuçlarının incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 2(2), 69-78. Erişim Adresi: https://www.academia.edu/35247725/Zoro%C4%9Flu_ve_ark._69_%C3%87ocukluk_d%C3%B6nemi_istismar_ve_ihmalinin_olas%C4%B1_sonu%C3%A7lar%C4%B1_1