AR-GE ÇALIŞMALARI VE BEŞERÎ SERMAYENİN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİLERİ: MATEMATİKSEL BİR MODELLEMENİN EKONOMETRİK ÇÖZÜMÜ

Ekonomik büyümenin artırılması tüm ülkelerin ortak bir hedefidir. Bilim insanları ekonomik büyümenin kaynaklarını belirleyebilmek için birçok matematiksel fonksiyonlar ve istatistiksel yöntemden yararlanmaktadırlar. Bu çalışmada ekonomik büyümenin matematiksel fonksiyonlar yardımıyla modellenmesi, tarihsel gelişim sırası içinde ele alınmış, elde edilen modelde yer alan teknoloji parametresi Ar-Ge çalışmaları ve beşerî sermayeyi kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Bu fonksiyonel kalıp, ekonometrik model haline getirilip, katsayıları gelişmiş 40, gelişmekte olan 21 ülkenin 1996-2020 dönemi verileri kullanılarak panel veri analizi yöntemiyle tahmin edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre; kişi başına düşen milli geliri, kişi başına düşen Ar-Ge harcamalarındaki %1’lik artış gelişmekte olan ülkelerde %0.048-%0.067, gelişmiş ülkelerde %0.197 artırmıştır. AR-Ge alanında çalışan araştırmacı sayısındaki %1’lik artış gelişmekte olan ülkelerde %0.31-ile %0.49, gelişmiş ülkelerde %0.158 yükseltmiştir. Kişi başına düşen eğitim harcaması %1 artırıldığında kişi başına düşen milli gelir gelişmekte olan ülkelerde %0.223-%0.276, gelişmiş ülkelerde %0.225 oranında artmıştır. Kişi başına düşen sağlık harcamaları %1 arttığında milli gelir gelişmekte olan ülkelerde %0.242-%0.267 artarken, gelişmiş ülkelerde %0.257 oranında yükselmiştir. İşgücü başına düşen sabit sermaye stoku %1 arttığında kişi başına düşen milli gelir gelişmiş ülkelerde %0.302, gelişmiş ülkelerde %0.194 oranında yükselmiştir.

THE EFFECTS OF R&D STUDIES AND HUMAN CAPITAL ON ECONOMIC GROWTH: ECONOMETRIC SOLUTION OF A MATHEMATICAL MODELING

Increasing economic growth is a common goal of all countries. Scientists use many mathematical functions and statistical methods to determine the sources of economic growth. In this study, the modeling of economic growth with the help of mathematical functions has been handled in the order of historical development, and the technology parameter in the obtained model has been expanded to include R&D studies and human capital. This functional pattern was turned into an econometric model and estimated by panel data analysis method using the data of the period 1996-2020 of 40 developed and 21 developing countries. According to the findings; a 1% increase in the R&D expenditures per capita increased 0.048-0.067% increased gross domestic per capita in developing countries and 0.197% in developed countries. The 1% increase in the number of researchers working in the field of R&D increased the national income by 0.31-0.49% in developing countries and by 0.158% in developed countries. When the education expenditure per capita was increased by 1%, the per capita income increased by 0.223-0.276% in developing countries and 0.225% in developed countries. When health expenditures per capita increased by 1%, national income increased by 0.242%-0.267% in developing countries, while it increased by 0.257% in developed countries. Lastly, when the fixed capital stock per labor force increased by 1%, the per capita income increased by 0.302% in developed countries and by 0.194% in developed countries. All of these show that R&D studies and investments in education and health are important means of increasing the economic growth of countries.

___

  • Dikmen, N. (2012). Ekonometri Temel Kavramlar ve Uygulamalar. Dora Basım Yayın Ltd. Şti., Bursa.
  • Dinler, Z. (2012). İktisada Giriş. Ekin Yayınları, Bursa.
  • Drucker, P.F. (2016). Peter Drucker'ın En Önemli Beş Sorusu: Bugünün Liderleri İçin Sürdürülebilir Bilgelik. Sola Unitas Yayınları, İstanbul.
  • Frankel, E. (2019). Aşk ve Matematik: Saklı Gerçekliğin Kalbi. Paloma Yayınevi, İstanbul.
  • Güvel, E.A. (2011) Ekonomik Büyüme Kuramları. Ulusların Zenginliği’nin Dinamikleri. Karahan Yayınevi, Adana.
  • Jones, C.I. (2001). İktisadi Büyümeye Giriş (Çev: Sanlı Ateş, İsmail Tuncer). Literatür Yayıncılık, İstanbul.
  • OECD (2021). OECD.Stat. https://stats.oecd.org/, (Erişim: 07.09.2021).
  • Sevüktekin, M. (2013). Ekonometriye Giriş. Dora Basım Yayın Ltd. Şti., Bursa.
  • Stewart, I. (2017). Matematiğin Kısa Tarihi. Alfa Yayınları, İstanbul.
  • Tarı, R. (2012). Ekonometri. Umuttepe Yayınları, Kocaeli.
  • World Bank (2021a). New World Bank country classifications by income level: 2021-2022. https://blogs.worldbank.org/opendata/new-world-bank-country-classifications-income-level-2021-2022, (Erişim: 08.09.2021).
  • World Bank (2021b). World Development Indicators. https://databank.worldbank.org/ source/world-development-indicators#, (Erişim: 09.09.2021).
  • Yıldırım, K., Karaman, D. ve Taşdemir, M. (2009). Makroekonomi. Seçkin Yayınevi, Ankara.