ARTUKLULARDA DİN-TOPLUM İLİŞKİLERİ
Bu çalışmada Artuklularda (1101-1409) genel olarak din-toplum ilişkileri ele alınmaktadır. Artuklular zamanında dinin toplumsal boyutlarının genel bir panaromasının ortaya konulmaya çalışıldığı bu tebliğde Artukluların yönetimi altında dinin toplumla karşılıklı ilişkileri incelenmektedir. Dinin toplum üzerindeki etkisi ve toplumun da din üzerindeki etkisi ele alınmak suretiyle dinin yerel-toplumsal bağlamı da anlaşılmaya çalışılmaktadır. Çalışmada din-toplum ilişkileri bağlamında farklı din mensuplarının birbirleriyle ilişkilerinin yanı sıra din-siyaset ilişkisi de ortaya konulmaktadır.
THE RELIGION-SOCIETY RELATIONSHIPS IN ARTUQIDS
In this study, the relationship between religion and society in Artuqids (1101-1409) are considered at the general level. In this paper in which a general panorama of social dimensions of religion are tried to bring up, the mutual relations of religion with society are investigated. In the context of religion-society relations, this study contains the relationships of religion with state, politics, economy, science, education, language, etc., and speaks of interreligious relationships and the relations between the members of different religious sects.
___
- Abdulgani Efendi (1999). Mardin Tarihi. Haz. B. Zengin. Ankara: Afşaroğlu Matbaası
- Altun, Ara (1991). “Artuklu Sanatı”. İslâm Ansiklopedisi. c. 3. İstanbul: TDV, ss. 418-419
- Alptekin, Coşkun (1992). “Artuklular”. Doğuştan Günümüze Büyük İslâm Tarihi. c. 8. İstanbul: Çağ Yay., ss. 170-193
- Artuk, İbrahim (1944). Mardin Artukoğulları Tarihi. İstanbul: Gençlik Kitabevi
- Aydın, Suavi-Emiroğlu, Kudret-Özel, Kudret-Ünsal, Süha (2001). Mardin: Aşiret-Cemaat-Devlet. 2. Bs. İstanbul: Tarih Vakfı
- Berger, Peter L. (1993). Dinin Sosyal Gerçekliği. Çev. Ali Coşkun. İstanbul: İnsan Yay.
- Berger, Peter L.-Luckmann, Thomas (1967). The Social Construction of Reality. Great Britain: Allen Lane The Penguin Press
- Berger, Peter L.-Berger, B.- Kellner, H. (1985). Modernleşme ve Bilinç. Çev. C. Cerit. İstanbul: Pınar Yay.
- Beyazıt, Deniz (2007). “Mardin’deki 12.-13. Yüzyıl Artuklu Yapılarında Geometrik ve Bitkisel Bezemeler: Antik ve İslami Üsluplar Arasında”. Makalelerle Mardin II: Ekonomi-Nüfus-Kentsel Yapı. İstanbul: Mardin Tarihi İhtisas Kütüphanesi, ss. 185-203
- Bosworth, C. Edmund (2005). Doğuşundan Günümüze İslam Devletleri. Çev. Hande Canlı. İstanbul: Kaknüs Yay.
- Chalfant, H. Paul – Beckley, Robert E. - Palmer, C. Eddie (1987). Religion In Contemporary Society. 2. bs. California: Mayfield Publishing Company
- Dolapönü, Hanna (1972). Tarihte Mardin. İstanbul: Hilal Matbaacılık
- Dönmezer, Sulhi (1990). Sosyoloji. 10. bs. İstanbul: Beta Yay.
- Hasan, Hasan İbrahim (1985). İslâm Tarihi. c. 5. Çev. İ. Yiğit. İstanbul: Kayıhan Yay.
- İbnu’l-Ezrak (1992). Mayyâfârikîn ve Âmid Târihi (Artuklular Kısmı). Çev. Ahmet Savran. Erzurum: Atatürk Üniv. Fen-Edebiyat Fak. Yay.
- Köprülü, M. Fuad (1997). “Artuk Oğulları, Artuklular”. İslâm Ansiklopedisi. c. 1. Eskişehir: MEB, ss. 617-625
- Mensching, Gustave (1994). Dini Sosyoloji. Çev. Mehmet Aydın. Konya: Tekin Kit.
- Okumuş, Ejder (2002). Kur’an’da Toplumsal Çöküş. 2. bs. İstanbul: İnsan Yay.
- Okumuş, Ejder (2003a). Toplumsal Değişme ve Din. İstanbul: İnsan Yay.
- Okumuş, Ejder (2003b). Meşrûiyet Ekseninde Din ve Devlet. İstanbul: Pınar Yay.
- Russel, Bertrand (1994). Din İle Bilim. Çev. Akşit Göktürk. 6. bs. İstanbul: Say Yay.
- Sevim, Ali (1991a). Ünlü Selçuklu Komutanları: Afşin, Atsız, Artuk ve Aksungur. Ankara: TTK
- Sevim, Ali (1991b). “Artuklular”. İslâm Ansiklopedisi. c. 3. İstanbul: TDV, ss. 415-418
- Sezer, Baykan (1981). Toplum Farklılaşmaları ve Din Olayı. İstanbul: İstanbul Ü. Edebiyat F. Yay.
- Smith, Wilfred Cantwell (1964). The Meaning and End of Religion. ABD: A Mentor Book
- Sorokin, Pitirim A. (1994). Çağdaş Sosyoloji Kuramları. c. 2. Çev. M. M. Raşit Öymen. Ankara: KBY
- Turan, Osman (1980). Doğu Anadolu Türk Devletleri Tarihi. 2. Bs. İstanbul: Nakışlar Yay.
- Wach, Joachim (1995). Din Sosyolojisi. Çev. Ünver Günay. İstanbul: İFAV Yay.
- Wach, Joachim (1958). The Comparative Study of Religions. New York: Columbia University Press
- Wach, Joachim (1987). Din Sosyolojisine Giriş. Çev. Battal İnandı. Ankara: Ankara Ü. İlahiyat F. Yay.
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Yayıncı: Cahit AYDEMİR