Türkiye’de Bütçe Gider ve Gelir Tahminlerinin Objektif Doğruluk Açısından Değerlendirilmesi
Meclis aracılığıyla bütçe hakkını elinde bulunduran halk, kamu ekonomisini bu yolla denetlemiş olur. Bütçe oluşturulurken yapılan tahminler gerçekleşen rakamlara ne kadar yakın olursa halkın yönetenlere ve ekonomiye olan güveni o kadar artacaktır. Böyle önemli bir konuda birçok araştırma yapılmış ve yapılmaya devam edecektir. Bu çalışmada 1990-2020 yılları bütçe tahminlerinin sapmaları objektif doğruluk ilkesi kapsamında incelenmiştir. Tahmin sapmalarının yorumlanması için ilk olarak tahmin hatası daha sonrasında Theil’in eşitsizlik katsayısı yöntemleri kullanılmıştır. 1990-2020 yılları hem toplam olarak hem de bir kırılma yaşanabileceği düşüncesiyle Orta Vadeli Mali Planın uygulanmaya başlandığı yıl olan 2006’dan itibaren bölünerek iki dönem şeklinde incelenmiştir. Sonuç olarak bütçe giderlerinin zamanla daha doğru tahmin edildiği ancak bütçe gelirlerinin tahmin hatalarında iyileşmenin olmadığı görülmüştür.
Anahtar Kelimeler:
Objektif Doğruluk, Tahmin Hatası, Theil Eşitsizlik Katsayısı, Orta Vadeli Mali Plan, Objektif Doğruluk, Tahmin Hatası, Theil Eşitsizlik Katsayısı, Orta Vadeli Mali Plan
Evaluation of Budget Expenditure and Income Estimates in Turkiye in Terms of Objective Accuracy
The people, who hold the right to the budget through the parliament, control the public economy in this way. The closer the estimates made while creating the budget, the more the public's trust in the government and the economy will increase. In this study, the deviations of the budget estimates for the years 1990-2020 are examined within the scope of the objective accuracy principle. For the interpretation of the estimation deviations, first the forecast error and then Theil's inequality coefficient methods were used. The years 1990-2020 have been divided into two periods since 2006, the year when the Medium-Term Fiscal Plan started to be implemented, both in total and with the thought that a break could occur. As a result, it has been observed that budget expenditures are estimated more accurately over time, but there is no improvement in estimation errors in budget revenues.
Keywords:
Objective Accuracy, Forecast Error, Theil Inequality Coefficient, Medium-Term Fiscal Plan,
___
- Allan, C. M. (1965). Fiscal Marksmanship. Oxford Economic Papers, 317-327.
- Auld, D. A. (1970). Fiscal Marksmanship in Canada. The Canadian Journal of Economics, 507-511.
- Bağdigen, M. (2002). How Accurate is Revenue Forecasting in Turke? An Empirical Analysis. Yapı Kredi Economic Review, 29-37.
- Bağdigen, M. (2005). An Empirical Analysis of Accurate Budget Forecasting in Turkey. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 190-201.
- Chakraborty , L., Chakraborty, P., & Shrestha, R. (2020). Budget Credibility of Subnational Governments:. New York: Levy Economics Institute of Bard College.
- Davis, J. (1980). Fiscal Marksmanship in the Unnited Kingdom,1951-78. The Manchester School, 187-202.
- Ergen, Z., & Durak Oldaç, B. (2020). Osmanlı İmparatorluğundan Günümüze Bütçe Hakkının Gelişimi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 239-253.
- Gölçek, A. G. (2014). Bütçe Kavramı ve Bütçe Hakkı: Tarihsel Bir İnceleme. Vergi Raporu, 132-139.
- Günlük Şeneses, G. (2000). Bütçe Başlangıç ödeneklerinin başarımının değerlendirilmesi nicel yaklaşıma lr. 15. Türkiye Maliye Sempozyumu, (s. 345-375). Antalya.
- Muhasebe-i Umumiye Kanunu. (1927). Madde 5.
- Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu. (2003). Madde 3.
- Korkmaz, E. (2019, Aralık 1). Bütçe Hakkı. Esfender Korkmaz: https://www.esfenderkorkmaz.com/butce-hakki/ adresinden alındı
- Morrison, R. J. (1986). Fiscal Marksmanship in the United States:1950-83. Manchester School of Economic and Social Studies, 322-333.
- Oskay, C., & Güven, A. (2017). Türkiye'de Bütçede Doğruluk İlkesinin Geçerliliği. Toplum ve Demokrasi, 139-156.
- Özcan, S. (2017). Türkiye 'de 1924-2012 Yılları Arası Genel Bütçe Gelir ve Gider Tahminlerinin Doğruluğunun Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 701-7024.
- Özcan, S., & Tosun, M. (2014). Milli Eğitim Bakanlığı Bütçe Tahminlerinin Doğruluk İlkesi Açısından Değerlendirilmesi. Sosyaekonomi, 367-384.
- Pınar, A. (2017). Küresel Krizin Orta Vadeli Mali Plan Hedeflerş Üzerindeki Etkisi. Maliye Sempozyumu.
- Sabah. (2011, Nisan 19). Türkiye'de Ekonomik Krizler. Sabah: https://www.sabah.com.tr/galeri/ekonomi/turkiyede-ekonomik-krizler/25 adresinden alındı
- Stephanie. (2017, Ocak 12). U Statistic: Definition, Different Types; Theil’s U. Statistic How To: https://www.statisticshowto.com/u-statistic-theils/ adresinden alındı
- Theil, H. (1958). Economic Forecasts and Policy. Amsterdam: North-Holland Publishing Company.
- Theil, H. (1966). Applied Economic Forecasting. Chicago: Rand McNally.
- Tüleykan, H. (2009). Kamu Bütçeleme Sistemleri ve Çok Yıllı Bütçeleme. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1-23.
- Uluatam, Ö. (2009). Kamu Maliyesi. Ankara: İmaj Yayınevi.
- Zakaria, M. &. (2010). Fiscal Marksmanship in Pakistan. Lahore School of Economics, 113-133.
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: İrfan ERSİN