Kurumlar ve Beşeri Sermayenin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği
Gelişmişlik düzeyi ne olursa olsun bütün ülkelerin gerçekleştirmek istediği temel amaçlardan biri olan ekonomik büyümenin kaynakları doğrudan ve dolaylı kaynaklar olarak ikiye ayrılmaktadır. Emek, fiziki sermaye ve doğal kaynaklar gibi doğrudan kaynaklar yanında beşeri sermaye ve kurumlar gibi dolaylı kaynakların da büyüme üzerinde etkili olduğu ifade edilmektedir. Bu çalışmada, beşeri sermaye ve kurumların birlikte ekonomik büyüme üzerinde nasıl bir etkiye sahip olduğu Türkiye örneğinde ampirik olarak incelenmiştir. Bu amaçla 1960-2014 dönemi verileri kullanılarak ARDL sınır testi yapılmıştır. Beşeri sermayenin göstergesi olarak okullaşma oranı, kurumların göstergesi olarak da politik özgürlükler endeksinin kullanıldığı çalışmada, iki değişkenin birlikte büyüme üzerinde pozitif bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Başka bir ifadeyle, Türkiye’de politik özgürlüklerin iyi olduğu dönemlerde beşeri sermayenin ekonomik büyümeyi olumlu etkilediği söylenebilir. Bu bağlamda, Türkiye’de beşeri sermaye ve kurumların niteliğinin artırılmasına yönelik politikalar belirlenmeli ve planlı bir şekilde uygulamaya geçirilmelidir.
Anahtar Kelimeler:
Kurumlar, Beşeri sermaye, İktisadi büyüme, ARDL
The Effect of Institutions and Human Capital on Economic Growth: The Case of Turkey
Regardless of the level of development, the sources of economic growth, which is one of the main objectives of all countries, are divided into two as direct and indirect sources. It is stated that indirect resources such as human capital and institutions affect the growth as well as direct resources such as labor, physical capital and natural resources. In this study, human capital and institutions that have an impact on how economic growth in Turkey’s case was examined empirically. For this purpose, ARDL bounds test was performed by using the data of 1960-2014 period. In this study, the schooling rate is used as an indicator of human capital and the index of political freedoms is used as an indicator of institutions. In other words, It can be said; human capital positively affects economic growth in Turkey when political freedoms are good. In this context, policies to improve the quality of human capital and institutions in Turkey should be identified and put into practice in a structured way.
Keywords:
Institutions, Human capital, Economic growth, ARDL,
___
- Acemoglu, D., Johnson, S., & Robinson, J. A. (2001). The colonial origins of comparative development: An empirical ınvestigation. American Economic Review, 91(5), 1369–1401.
- Acemoğlu, D., & Robinson, J. (2008). The Role of Institutions in Growth and Development. World Bank Working Paper No.10.
- Arslan, Ü. (2011). Siyasi istikrarsızlık ve ekonomik performans: Türkiye örneği. Ege Akademik Bakış. 11(1), 73–80.
- Artan, S. ve Hayaloğlu, P. (2014). Kurumsal yapı ve iktisadi büyüme ilişkisi: Türkiye Örneği. Sosyoekonomi, 22(2), 347–366.
- Bakırtaş, D. ve Aysu, A. (2017). Kurumsal yaklaşım perspektifinden inovasyon ve yenilikçi kamu alımları. Sosyoekonomi, 25(31), 127–147.
- Barro, R. J. (1994). Democracy and growth., 98(5), NBER Working Paper, No.4909.
- Barro, R. J., & Lee, J. W. (1993). ınternational comparisons of educational attainment. NBER Working Paper No. 4349.
- Barro, R. J., & Lee, J. W. (2010). A new data set of educational attainment in the world, 1950-2010. NBER Working Papers, No.15902.
- Chi, W. (2008). The role of human capital in china’s economic development: A review and new evidence. China Economic Review, 19, 421–436.
- Coe, D.T. ve Helpman, E., (1995). European Economic Review. 39(5) pp. 859-887.
- Coe, D. T., Helpman, E., & Hoffmaister, A. W. (2009). International R&D spillovers and ınstitutions. European Economic Review, 53, 723–741.
- Çalışkan, Ş., Karabacak, M. ve Meçik, O. (2013). Türkiye’de eğitim-ekonomik büyüme ilişkisi: 1923-2011 (Kantitatif Bir Yaklaşım). Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(21), 29–48.
- Dawson, J. (2013). Causality in the freedom-growth relationship. European Journal of Political Economy,19(3), 479–495.
- Dias, J., & Tebaldi, E. (2012). Institutions, human capital, and growth: The ınstitutional mechanism. Structural Change and Economic Dynamics, 23, 300–312.
- Doğan, S., ve Bozkurt, H. Y. (2003). Eğitim ve iktisadi büyüme ilişkisi: Türkiye için kointegrasyon analizi. II. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildiriler Kitabı. Derbent-İzmit, 17-18 Mayıs.
- Freire-Seren, M. J. (2001). Human capital accumulation and economic growth. UFAE and IAE Working Papers, No. 435.99
- Hartwing, J. (2014). Testing the Uzawa-Lucas model with OECD Data. Research in Economics, 68, 144–156.
- Ismihan, M., & Metin Ozcan, K. (2009). Productivity and growth in an unstable emerging market economy: The case of Turkey, 1960-2004. Emerging Markets Finance and Trade, 45(5), 4–18.
- Jaggers, K., & Marshall, M. G. (2000). Polity IV Project, Center for International Development and Conflict Management, University of Maryland. Kaplan, F. (2016). Ekonomik büyüme: Dolaylı belirleyicileri ve bir uygulama. Ankara: Savaş Yayınevi.
- Kar, M. ve Ağır, H. (2006). Türkiye’de beşeri sermaye ve ekonomik büyüme ilişkisi: Eşbütünleşme yaklaşımı ile nedensellk testi 1926-1994. Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 6(11), 51–68.
- Mankiw, N., Romer, D., & Weil, D. (1992). A Contribution to the emprics of economic growth. Quarterly Journal of Economics, 107(2), 407–437.
- Mulligan, C., & Sala-i-Martin, X. (1992). Transitional Dynamics in Two-Sector Models of Endogenous Growth, NBER Working Papers, No. 3986.
- Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289–326.
- Rodrik, D. (2000). Institutions for high quality growth: What they are and how to acquire them, NBER Working Papers No.7540.
- Rodrik, D., Subramanian, A., & Trebbi, F. (2004). Institutions rule: The primarcy of ınstitutions over geography and ıntegration in economic development. Journal of Economic Growth, 9(2), 131–165.
- Storper, M. (2010). Why does a city grow? Specialiasiation, human capital or institutions? Urban Studies, 47(10), 2027–2050.
- Şahin, D. (2016). Beşeri sermaye ve ekonomik büyüme ilişkisinin analizi: Türkiye örneği. Uluslararası Hakemli Ekonomi Yönetimi Araştırmaları Dergisi, 7, 61–85.
- Şahin, İ. (2016). Türkiye’de 1980-2015 Yılları Arası Demokrasi, Ekonomik Özgürlük ve Yolsuzlukların Ekonomik Büyümeye Etkileri. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi. 6 (2): 317-334.
- Şanlısoy, S. ve Kök, R. (2010). Politik istikrarsızlık-ekonomik büyüme ilişkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(1), 101–125.
- Şenalp, M. G. (2007). Dünden bugüne kurumsal iktisat, E. Özveren (Der.) içinde, Kurumsal İktisat, Ankara: İmge Kitabevi, 1-17.
- Vergil, H., ve Abasız, T. (2008). Toplam faktör verimliliği, hesaplanması ve büyüme ilişkisi: Collins Bosworth varyans ayrıştırması. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 160–188.
- Yaylalı, M. ve Lebe, F. (2011). Beşeri sermaye ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin ampirik analizi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(1), 23–51.
- Yıldırım, S. (2010). Kurumların dinamik yapısının ekonomik büyüme üzerine etkisinin analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(3), 111–126.
- Başlangıç: 2005
- Yayıncı: İstanbul Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Türkiye Ekonomisinde Mal ve Hizmet Enflasyonunun Genel Enflasyona Yakınsamasının Analizi
Yapısal Eşitlik Modeli ile Özgürlüklerin Ekonomik Performansa Etkisi Üzerine Bir İnceleme
Kevser TÜTER ŞAHİNOĞLU, Selay GİRAY YAKUT
Kurumlar ve Beşeri Sermayenin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği