NECLA YASDIMAN DEMİRDÖVEN, Suliman Husain ALOMİRAT

simile Eloquence in the Interpretation of Qur’an’s Purposes

Teşbih (benzetme sanatı) güzel anlatımın renklerinden bir renktir. Herhangi bir dil ya da millete de tahsis edilemez. Bilakis tüm beşeri unsurlar arasında müşterek bir lisanın sıfatıdır. Çünkü benzerlikler ve zıtlıklar tümüyle beşeri aklın karakteridir. Bunun için havas ve avam, zengin ve fakir, bedevi ve şehirlinin dilinde söyleniş ve anlama kolaylığı ve güzelliği dolayısıyla dolanıp durmaktadır.Arap lisanında anlatım inceliklerinin resmedilmesine kinâye ve mecazın da katıldığı teşbih, beyan ilminin rukünlerinden biridir. Apaçık Arapça lisanıyla inen Kur'an-ı Kerim çeşitli teşbihlerle özellikle temsili teşbih yönünden zengin bir kitaptır. İşte bu araştırma; tergib ve terhib (uyarı ve teşvik), dünya hayatında tefekküre davet, kafirlerin amellerinin vasfı, haşr gününün vasfı gibi çeşitli makamlardaki Kur'ân-ı Kerim teşbihlerini edebi güzelliği bakımından, Kur'an-ı Kerim'in maksatlarını anlatım kudreti bakımından, bu teşbihlerin içinde geçtiği makama, siyak ve sibaka ne derece uygunluk gösterdiği bakımından ve bu teşbihin Kur'an nassına kattığı manevi kıymetin ne olduğu açısından inceleyecektir

kur’ân-ı Kerim ’in Maksatlarının Yorumlanmasında eşbih Belagatı

Simile (comparison art) is a beautiful expression of color in colors. It can not be allocated to any language or nation. Contrarily it is a common language attribute between all the human elements. Because similarities and contrasts are entirely the human mind characters. For this, in the educated-cultivated class and commons, poor and rich, bedouins and townee language pronunciation is hanging around because of the comprehension and ease of beauty. In portraying the subtleties of Arabic language expression, simile which allusion and metaphor are also attended, is one of the pillars of scientific statement. The Quran which descent in Arabic language clearly, is a rich book in terms of various similes, especially representative simile. Thus this research, warning and encouragement, invite to contemplation in worldly life, characteristic of the deeds of the unbelievers, such as qualification of resurrection day, in terms of literary beauty of the Qur’an similitude in the various authorities, the Qur’an in order to respect the narrative power, authority which passes in the similitude will be examined in terms of the precedent and the antecedent to what extent demonstrate compliance with the terms of the simile and what is the moral value that added to the Quran verses

___

Ahmed b. Hanbel (241/855), Müsnedu Ahmed b. Hanbel, (Thk. Şuayb el—Amavut ve başkaları), Beyrut, 2001.

Buhârî, Ebü Abdillah (256/870), Sahîhu'l-Buhârî, (Tahk. Muhammed Züheyr b. Nâsır en—Nâsır, h. 1422.

Ebü Aliyy el—Fârisiyy (377/987), el—Hucce li 'l—Kurrâi's—Seb'a, (Thk. Bedreddîn Kahveci, Beşîr Cuveycâtî) Dımaşk, 1993.

Ebü Hilâl el—Askerî (395/1005), Kitâbu's-Smâateyn, (Thk. Muhammed el—Beccâviyy ve Muhammed Ebu'l—Fadl Ibrâhim), Beyrut, h.1419.

Ebü Hilâl el—Askeriyy (395/ 1005), Cemheratü'l-Emsâl, Beyrut, t.y.

Ebü İshâk es—Seâlebî (427/1035), el—Keşfu ve'l-Beyân an Tefsîri'l-Kur'ân, (Tahk. Ebî Muhammed b. Aşur, Beyrut, 2002.

Ebü Nuaym el—Esbehânî (430/103 8), Hilyetu'l-Evliyâ ve Tabakâtu'l-Asyîyâ, Mısır, 1974.

Ebü Ubeyde, Ma'mer b. Müsennâ (209/824), Mecâzü'l-Kur'an, (Thk. Muhammed Fuâd Sezgin, Kahire, h.1381.

Ebu'l—Hasen el—Kayravânî (479/ 1086), en-Nüketjî'l—Kur'âni'l-Kerîm, (Tahk. Dr. Abdullah et—Tavîl), Beyrut, 2007.

el—Bâkıîlî, Câmiu'l-Ulüm el-Esfehânî (543/ 1149), 'râbu'l—Kur'ân, (Tahk. İbrâhîm el— Ebyârî) (el—Mensıîb Hataen li'z-Zeccâc,) Dâru'l-Kitâbi'l-Misriyy, Kahire, (4. Baskı) h.1420.

el—Begavî, Ebü Muhammed (510/ 1117), Meâlimu't—Tenzîl jî Tefsîri'l-Kur'ân, (Tahk. Abdürrezzak el—Mehdî), Beyrut, h. 1420.

el—Beydâvî, Abdullah b. Ömer (685/1292), Envâm't—Tenzîl ve Esrâru't-Te'vîl, (Tahk. Muhammed el—Mar'aşli, Beyrut, Ly.

el—Bikâî, Burhâneddîn (885/ 1480), Nazmu'd—Dürerjî Tenâsübü'l—Ayati ve's-Süver, Kâhire, t.y.

el—Ferrâ, Ebü Zekeriyyâ (207/822), Meâni'l—Kur'ân, (Thk. en—Necâtî ve'n—Neccâr ve Şelebî), Mısır, Ly.

el—İZZ b. Abdi'S—Selâm (660/1262), Tefsîru el-İzz b. Abdi'S-Selâm, (Tahk. Dr. Abdullah b. İbrâhim el—Vehbî), Beyrut, 1996.

el—Mahallî (864/ 1459), es—Suyütî (911/1505), Tefsîru'l-Celâleyn, Kâhire, ty.

el—Mâverdî, Ebu'l-Maverdi (450/ 1058), Tefsiru'l—Mâverdî (en—Nüket ve'l—Uyün), (Tahk. es—Seyyid b. Abdi'l—Maksud b. Abdirrahim, Beyrut, Lübnan, Ly.

el-Vâhidî (468/ 1076), el-Vecîz jî Tefsîri 'l—Kitâbı' 'l-Azîz, (Thk. Safvân Dâvüdî), Dımaşk, h. 1415.

er—Râzî (606/1209), Mefâtîhu'l—Gayb, Beyrut, h.1420.

es—Sem'ânî (489/ 1096), Tefsîru Ebi'l-Muzafier es-Sem'ânî, (Thk. Yâsir b. İbrâhim ve Ganim b. Abbâs b. Ganîm, Riyad, 1997.

et—Taberî (310/923), Câmiu'l—Beyânjî Te'vîli'l—Kur'ân, (Thk. Ahmed Muhammed Şâkir), Müessesetü'r—Risâle, 2000.

et—Tâhir b. Aşür (1393/ 1973), et-Tahrîr ve't—Tenvîr, Tunus, 1984. ez—Zemahşerî (538/ 1143), el-Keşşâf, Beyrut, 1407.

İbn Atıyye el—Endelusî (542/1146), el—Muharmr el—Vecîzfî Tefsîri'l-Kitâbi'l—Azîz, (Tahk. Abdüsselam Abdüşşafî Muhammed), Beyrut, 1422.

İbn Ebî Hâtim (327/938), Tefsîru'l—Kurâni'l-Azîm, (Thk. Es'ad Muhammed et—Tayyib), Suudiyye, 1419.

İbn Kesir (774/1373), Tefsîru'l—Kurâni'l-Azîm, (Thk. Sâmî b. Muhammed Sellâme) Dâru Tıybe, 1999.

İbn Mâce (273/887), Sünenü İbn Mâce, (Thk. Muhammed Fuâd Abdülbâki), Kahire, Ly.

İbn Mâlik (672/ 1274), Şerhu Teshîli'l—Fevâid, (Tahk. Dr. Abdurrahman es—Seyyid, Dr. Muhammed Bedvî el—Mahtün),ts. 1990.

İbn Manzür (711/1311), Lisânu'l-Arab, Beyrut, 1414.

İbnu'l—Cevzî (597/1201), Zâdü'l-Mesîr fî İlmi't—Tefsîr, (Tahk. Abdürrezzak el—Mehdî, Beyrut, h.1422.

Muhammed Ali es—Sâbünî, Safvetü't—Tefâsîr, Kahire, 1997

Seyyid Kutub (1385/1966), Fî Zılâli'l-Kur'ân, Mısır, 1974.

Şevkânî (1250/1839), ethu'l—Kadîr, Dımaşk, h. 1414.

Yahya b. Sellâm el—Kayravânî (200/815), et-Tesârîf li Tefsîri'l-Kur'ân mimme'ştebehet Esmâuhıî ve Tesarmfet Meânîhi, (Tah. Hind Şelebî), Tunus, 1979.