POSTMODERN FOTOĞRAFTA MİTOSUN YENİDEN ÜRETİLİŞİ: ANNİE LEİBOVİTZ ÖRNEĞİ

On dokuzuncu yüzyılın sonuyla başlayan ve yirminci yüzyılın ikinci yarısına kadar devam eden iki büyük dünya savaşının yaşandığı dönemde birçok alana ait kökten düşünsel bir kırılma yaşanmış ve bu sancılı sürecin sonunda modern paradigma bambaşka bir anlam ve varlık anlayışına dönüşmüştür. Postmodern çağla rasyonel akıl ve ampirik gerçeklik gibi modernitenin üst anlatıları (meta narrative) yerini her şeyin kararsızlaştığı ve akışkanlaştığı modern sonrası döneme bırakmıştır. Herhangi bir merkezden ve zeminden yoksun bu dönemde görsel sanatlarda da farklı bir estetik algılayış doğmuştur. Fotoğrafın temel ethosu olan tanıklık ilkesi giderek farklı manipülasyon tekniklerine ilgi gösterirken fotoğrafın orada olma ve şahit olma ilkeleri zayıflamıştır. Fotoğraf sübjektif bir biçimde sanatçının kendi içine yöneldiği ve kavramsal düzeyde anlam arayışı mecrası olmaktadır. Metinlerarası ve heterojen ontolojik arayışlar kadim ve modern mitosların parodik dille yeniden üretilmesi durumunu ortaya çıkarmıştır. Bu bağlamda çalışmada postmodern sanatın başat niteliklerinden yeniden üretim süreci Annie Leibovitz’in çalışmaları odağında incelenmektedir. Yeniden üretim süreci kimilerine göre orijinalite yokluğuyken diğerleri için sanatın günümüz tinini yansıtmaktadır. Annie Leibovitz’in eserleri çağdaş sanat dünyasının manzarasını çizmekte ve antik dünya bilgeliği ile modern mitolojiyi kavramsal tartışma düzeyine yükseltmektedir. Ayrıca çalışmada Leibovitz’in fotoğraflarının mitoloji göndermeleri üzerinden postmodern dönemde sanatın metinlerarasılık boyutları incelenmektedir. Makalede göstergebilimsel yöntemle fotoğraflar analiz edilmektedir. Mitik ve tarihsel alt metinlere bakılmakta ve geçmişin şimdi içerisinde üretilmesinde bozma (distortion) ve çarpıtma tavırları postmodern sanat düşüncesi çerçevesinde incelenmektedir.

___

  • Allen, G. (2006). Intertextuality. London: Routledge.
  • Bolen, J. S. (2014). Goddesses in older women archetypes in women over fifty. New York: HarperCollins Publishers.
  • Grimal, P. (2012). Mitoloji sözlüğü yunan ve roma . İstanbul : Kabalcı Yayınevi.
  • Hutcheon, L. (2004). A potecis of postmodernism history, theory, fiction. New York: Routledge.
  • Hutcheon, L. (Winter, 1986-1987). The politics of postmodernism: parody and history. Cultural Critique, Modernity and Modernism, Postmodernity and Postmodernism(No 5), 179-207.
  • Lefebvre, H. ( 1998). Modern dünyada gündelik hayat. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Lyotard, J. (1990). Postmodern nedir sorusuna cevap. Z. Haz:Nemci içinde, Postmodernizm – Jameson, Lyotard, Habermas (D. Sabuncuoglu, Çev., s. 43-58). İstanbul: Kıyı Yayınları.
  • Şaylan, G. (2006). Postmodernizm . İstanbul: İmge Yayınevi.
  • Touraine, A. (2007). Modernliğin eleştirisi. (H. TUFAN, Çev.) İstanbul : Yapı Kredi Yayınları .
  • Watson, N. (2006). Postmodernizm ve yaşam tarzları. s. sim içinde, postmodern düşüncenin eleştirel sözlüğü (A. U. Mukadder Erkan, Çev., s. 45-59). Ankara: Ebabil Yayınları.
  • Wheale, N. (2003). Postmodernism: A new representation? N. Wheale içinde, The Postmodern Arts: An Introductory Reader (s. 33-63). USA: Routledge.