ORTAOKUL SEKİZİNCİ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN BİLİMSEL SÜREÇ BECERİLERİ İLE SEVİYE BELİRLEME SINAVI SONUÇLARININ KARŞILAŞTIRILMASI
Araştırmanın amacı, ortaokul sekizinci sınıf öğrencilerinin seviye belirleme sınav sonuçları
ile bilimsel süreç becerileri arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Ayrıca bu çalışmada öğrencilerin
bilimsel süreç becerileri ile demografik özellikleri karşılaştırılmıştır. Araştırmanın
örneklemi, Erzurum ilinde bir ortaokulda öğrenim gören 99 sekizinci sınıf öğrencisinden
oluşmaktadır. “Bilimsel Süreç Beceri Testi” (BSBT) ve “Seviye Belirleme Sınavı” (SBS) veri
toplama araçları olarak kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda öğrencilerin SBS puanları, SBS
Fen ve Teknoloji netleri ile BSBT toplam puanları arasında olumlu yönde doğrusal bir ilişki
olduğu belirlenmiştir. Kız öğrencilerin, değişkenleri belirleme ve işe vuruk tanımlama getirebilme
alt becerilerinde erkek öğrencilere göre daha iyi olduğu tespit edilmiştir. Diğer demografik
özellikler açısından bakıldığında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık görülmemiştir.
___
- Afacan, Ö. (2008). İlköğretim öğrencilerinin fen-teknoloji-toplum-çevre (FTTÇ) ilişkini
algılama düzeyleri ve bilimsel tutumlarının tespiti (Kırşehir ili örneği), Yayınlanmış
doktora tezi, eğitim bilimleri enstitüsü, Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Ağgül Yalçın, F. ve Bayrakçeken, S. (2010). The effect of 5E learning model on pre-service
science teachers’ achievement of acids-bases subject, International Online
Journal of Educational Sciences, 2, 508-531.
- Akdeniz, A.R. (2005). Problem çözme, bilimsel süreç ve proje yönteminin fen eğitiminde
kullanımı. Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi. (4.baskı). Salih
Çepni (Ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Aktamış, H. (2009). İlköğretim düzeyinde bilimsel süreç becerilerini kazandırma yöntemlerinin
örneklerle incelenmesi, İlköğretmen Eğitimci Dergisi, 30, 52-56.
- Aktamış, H. ve Ergin, Ö. (2007). Bilimsel Süreç Becerileri İle Bilimsel Yaratıcılık Arasındaki
İlişkinin Belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,
33, 11-23.
- Aktamış, H. ve Şahin Pekmez, E. (2011). Fen ve Teknoloji dersine yönelik bilimsel süreç
becerileri ölçeği geliştirme çalışması, Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 192-
205.
- Ayas, A.P. Çepni, S. Akdeniz, A.R. Özmen, H. Yiğit, N. ve Ayvacı, H.Ş. (2008). Bilim,
kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi, 8. Baskı, Ankara: Pegem Akademi
Yayıncılık.
- Aydoğdu, B. (2006). İlköğretim fen ve teknoloji dersinde bilimsel süreç becerilerini etkileyen
değişkenlerin belirlenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz
Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Aydoğdu, B., Tatar, N., Yıldız, E. ve Buldur, S. (2011). İlköğretim öğrencilerine yönelik
bilimsel süreç becerileri ölçeğinin geliştirilmesi, Kuramsal Eğitimbilim Dergisi,
5(3), 292-311.
- Aydoğdu, C. (1999). Kimya laboratuvar uygulamalarında karşılaşılan güçlüklerin saptanması,
Hacettepe Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 30-35.
- Bağcı Kılıç, G. (2003). Üçüncü uluslararası matematik ve fen araştırması (TIMSS): Fen
öğretimi, bilimsel araştırma ve bilimin doğası. İlköğretim-Online, 2 (1), 42-51.
- Bahadır, H. (2007). Bilimsel yöntem sürecine dayalı ilköğretim fen eğitiminin, bilimsel
süreç becerilerine, tutuma, başarıya ve kalıcılığa etkisi. Yayınlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Batı, K. ve Kaptan, F. (2013). Bilimsel süreç becerilerine dayalı ilköğretim fen eğitiminin
bilimsel problem çözme becerilerine etkisi, İlköğretim Online, 12(2), 512-527.
- Bilen, K. ve Aydoğdu, M. (2012). Tahmin et-Gözle-Açıkla (TGA) stratejisine dayalı laboratuar
uygulamalarının öğrencilerin bilimsel süreç becerileri ve bilimin doğası
hakkındaki düşünceleri üzerine etkisi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler
Dergisi, 11(1), 49 -69.
- Bozkurt, O. (2012). Fen eğitiminde araştırmaya dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin
akademik başarılarına ve bilimsel süreç becerilerine etkisi, Mustafa Kemal
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 187-200.
- Cuevas, P., Lee, O., Hart, J. ve Deaktor, R. (2005). Improving science inquiry with
elementary students of diverse backgrounds, Journal of Research in Science
Teaching, 42(3), 337-357.
- Dagher, Z.R. (1995). Analysis of Analogies Used by Science Teachers, Journal of Research
in Science Teaching, 32, 259–270.
- Duran, M. (2008). Fen Öğretiminde Bilimsel Süreç Becerilerine Dayalı Öğrenme Yaklaşımının
Öğrencilerin Bilime Karsı Tutumlarına Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Gupta, P. ve Cohen, N. J. (2002). Theoretical and computational analysis of skill learning,
repetition priming, and procedural memory, Psychological Review, 109, 401–
448.
Güneş, B., Gülçiçek, Ç. ve Bağcı, N. (2004). Eğitim fakültelerindeki fen ve matematik
öğretim elemanlarının model ve modelleme hakkındaki görüşlerinin
incelenmesi, Türk Fen Eğitimi Dergisi, 1(1), 35-48.
- Güneş, M. H., Şener, N., Germi, N. T. ve Can, N. (2013). Fen ve teknoloji dersinde laboratuar
kullanımına yönelik öğretmen ve öğrenci değerlendirmeleri, Dicle Üniversitesi
Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 1-11.
- Gürdal, A. (1991). İlkokul fen eğitiminde laboratuar ve araç kullanımı, Marmara Üniversitesi
Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(3), 145-155.
- Harlen, W (2000) Teaching, Learning and Assessing Science 5 -12. London: Paul
Chapman.
- Harlen, W. (1999). Effective Teaching of Science. A Review of Research. Using Research
Series, 21. Scottish Council for Research in Education, 15 St. John Street,
Edinburgh EH8 8JR, Scotland.
- Hazır, A. ve Türkmen, L. (2008). İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç beceri
düzeyleri, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 26,
81-96.
- Hofstein, A. ve Mamlok-Naaman, R. (2007). The laboratory in science education: the
state of the art, Chemistry Education Research and Practice, 8 (2), 105-107.
- İnci, N., Zorlu, Y. ve Çil, E. (2009). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin” yer kabuğu nelerden
oluşur?” ünitesindeki kavramlarının anlaşılma düzeyleri ile kavram yanılgılarının
belirlenmesi ve bazı değişkenler açısından incelenmesi, e-Journal of New
World Sciences Academy (NWSA), 4(4), 1160-1170.
- Kanlı, U. (2007). 7e modeli merkezli laboratuar yaklaşımı ile doğrulama laboratuar yaklaşımlarının
öğrencilerin bilimsel süreç becerilerinin gelişimine ve kavramsal
başarılarına etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Enstitüsü, Ankara.
- Kaptan, F. (1999). Fen bilgisi öğretimi. Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 248.
Kazeni, M. (2005). Development and validation of a test of integrated science process skills
for further Education & Training learners, Unpublished Masters dissertation,
University of Pretoria, Pretoria.
- Keil, C., Haney, J. ve Zoffel, J. (2009). Improvements in student achievement and science
process skills using environmental health science problem-based learning
curricula, Electronic Journal of Science Education, 13(1), 1-18.
- Koray, Ö., Bahadır, H. ve Geçkin, F. (2006). Bilimsel süreç becerilerinin 9. sınıf kimya
ders kitabı ve kimya müfredatında temsil edilme durumları, ZKÜ Sosyal Bilimler
Dergisi, 2(4), 147–156.
- Mayer, R. E. (1996). Learning strategies for making sense out of expository text:
The SOI model for guiding three cognitive processes in knowledge
construction. Educational psychology review, 8(4), 357-371.
- MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) (2006). İlköğretim Fen ve Teknoloji dersi öğretim programı.
Ankara.
- MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) (2012). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (6, 7 ve 8. Sınıflar)
Öğretim Programı. Ankara.
- Myers, B. E., Washburn, S. G. ve Dyer, J. E. (2004). Assessing agriculture teachers’
capacity for teaching science integrated process skills, Journal of Southern
Agricultural Education Research, 54(1), 74-85.
- NRC (National Research Council) (1996). National Science Education Standards. USA:
National Academy Press, Washington, DC.
- Özdemir, M. (2004). Fen Eğitiminde Bilimsel Süreç Becerilerine Dayalı Laboratuar Yönteminin
Akademik Başarı, Tutum Ve Kalıcılığa Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Z.K.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
- Rehorek, J., S. (2004). Inquiry-Based teaching: An example of descriptive science in
action, American Biology Teacher, 66(7), 493-500.
- Saraçoğlu, S., Böyük, U. ve Tanık, N. (2012). Birleştirilmiş ve bağımsız sınıflarda öğrenim
gören ilköğretim öğrencilerinin bilimsel süreç beceri düzeyleri, Türk Fen
Eğitimi Dergisi, 9(1), 83-100.
- Schunk, D. H. (2009). Öğrenme teorileri eğitimsel bir bakışla. (Çeviri Edit. Muzaffer
Şahin). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Temiz, B. K. ve Tan, M. (2003). İlköğretim fen öğretiminde temel bilimsel süreç becerileri,
Eğitim ve Bilim, 127, 18-24.
- Türkmen, H. ve Kandemir, E. M. (2013). Öğretmenlerin bilimsel süreç becerileri öğrenme
alanı algıları üzerine bir durum çalışması, Journal of European Education,
1(1).
- URL-1. http://www.atauni.edu.tr/#sayfa=ibm-spss-statistics-20
Yıldırım, A. (2012). Rehberli sorgulama deneylerinin bilimsel süreç becerilerinin kazandırılmasına,
başarıya ve kavramsal değişime etkisi. Yayınlanmış Yüksek Lisans
Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- YÖK/Dünya Bakası (1997). Milli eğitim geliştirme projesi; öğretmen eğitimi dizisi. İlköğretim
Fen Öğretimi, Ankara.
- Zorlu, F., Zorlu, Y. ve Sezek, F. (2013a). Examining secondary school students’ scientific
process skills in terms of some variables, Procedia-Social and Behavioral
Sciences, 106, 1181-1189.
- Zorlu, Y., Zorlu, F. ve Sezek, F. (2013b). Sınıf öğretmenlerine ve sınıf öğretmen adaylarına
göre iyi bir eğitim için Chickering ve Gamson’un yedi ilkesi, Tarih Okulu
Dergisi (TOD), 6, 525-540.