HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELERİ VE ATILGANLIK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ
Otomatik düşünceler birey fark etmeksizin zihninden hızlıca ve anlık geçen, istemsiz bir süreçtir. Atılganlık, etkili kişilerarası iletişim kurmayı kolaylaştıran, hemşirelik mesleği için önemli bir beceridir. Bu çalışma ile hemşirelik öğrencilerinin otomatik düşüncelerinin özellikleri, atılganlık düzeyleri, olumsuz otomatik düşünceleri ile atılganlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Tanımlayıcı türdeki bu araştırmada örneklem seçimine gidilmeden 302 öğrenci hemşire araştırma kapsamına alınmıştır. Verilerin toplanmasında tanımlayıcı özellikler anketi, Rathus Atılganlık Envanteri ve Otomatik Düşünceler Ölçeği kullanılmıştır. Veriler tanımlayıcı istatistiklerle sunulmuş, analizlerde Mann Whitney U Testi, Kruskal Wallis H Testi, Spearman Korelasyon testi yapılmış olup, p
___
- Abakay, U., Alıncak, F. & Ay, S. (2017). Üniversite öğrencilerinin beden algısı ve atıl-
ganlık düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9,
12–18.
- Altıntaş, G. (2006). Liseli ergenlerin kişiler arası iletişim becerileri ile akılcı olmayan
inançları arasındaki ilişkinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. [Gazi
Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=VrU3nJ
IIunUDqHv6ffwZjw&no=dRPZugzkPoTEQbSIWXl1rw
- Arslantaş, H., Adana, F., & Şahbaz, M. (2013). Lise öğrencilerinin atılganlık düzeylerinin
bazı değişkenler açısından incelenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi,
21(2),76-84. https://app.trdizin.gov.tr/publication/paper/detail/TVRVM-
k5USTJOZz09
- Ateş, B. (2013). Investigate the assertiveness scores of the 5th grade students according
to the several variables. Journal of Education Faculty, 15(1), 50–66. https://doi.
org/10.17556/jef.23940
- Bal, F & Alkoç Özmüş, D. (2020). Aleksitimik Belirtilerin Yordanmasında Olumsuz
Otomatik Düşünceler ve Ruminasyonun Rolünün İncelenmesi. OPUS-
Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(27), 353-369. Doi: 10.26466/
opus.672792
- Beck, A. T. (2008). Bilişsel terapi ve duygusal bozuklukları. (2. baskı). Aysun Türkcan,
Veysel Öztürk (Çev.), Ankara: Litera Yayıncılık.(Eserin orijinali 1976'da yayınlandı)
- Begley, C. M., & Glacken, M. (2004). Irish nursing students’ changing levels of
assertiveness during their pre-registration programme. Nurse Education Today,
24(7), 501–510. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2004.06.002
- Bostanabad, M. A., Sahebihagh, M. H., Asadollahi, M., & Zakernik, M. (2018).
Psychological empowerment and its relationship with assertiveness skill among
nurses in neonatal wards. Cukurova Medical Journal, 43(4), 828-834. https://
doi.org/10.17826/cumj.389821
- Cash,T.F.(1984).The irrationalbeliefstest:Itsrelationshipwithcognitive-behavioraltraits
and depression. Journal of Clinical Psychology, 40(6), 1399–1405. https://doi.
org/10.1002/1097-4679(198411)40:6<1399::AID-JCLP2270400621>3.0.CO;2-
9
- Dinçer, F., & Öztunç, G. (2009). Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin benlik saygısı
ve atılganlık düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi
Hemşirelik Dergisi, 16(2), 22-33. http://hacettepehemsirelikdergisi.org/pdf/
pdf_HHD_77.pdf
- Garon, M. (2012). Speaking up, being heard: Registered nurses’ perceptions of workplace
communication. Journal of Nursing Management, 20(3), 361–371. https://doi.
org/10.1111/j.1365-2834.2011.01296.x
- Greenberger, D. & Padesky, C. (2018). Evinizdeki Terapist - Genişletilmiş Yeni Baskı (1.
baskı). Deniz Dağyaran (Çev.) Ankara: Altın Kitaplar Yayınevi.
- Gündoğdu, R. (2012). Yaratıcı drama temelli atılganlık programının psikolojik danışman
adaylarının atılganlık becerisine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri,
12(2), 677–693. https://www.researchgate.net/publication/315384425_Yarati-
ci_Drama_Temelli_Atilganlik_Programinin_Psikolojik_Danisman_Adaylari-
nin_Atilganlik_Becerisine_Etkisi
- Gündüz, A., & Gündoğmuş, İ. (2019). Üniversite öğrencilerinde çocukluk çağı olumsuz
yaşantıları ile otomatik düşünceler, ara inançlar, uyumsuz şemalar, anksiyete ve
depresif belirti şiddeti ve yaşam kalitesi arasındaki ilişki. Klinik Psikiyatri Dergisi,
22(4), 424–435. https://doi.org/10.5505/KPD.2019.72621
- Ibrahim, S. A. E. A. (2011). Factors affecting assertiveness among student nurses. Nurse
Education Today, 31(4), 356–360. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2010.07.006
- Karagözoǧlu, Ş., Kahve, E., Koç, Ö., & Adamişoǧlu, D. (2008). Self esteem and
assertiveness of final year Turkish university students. Nurse Education Today,
28(5), 641–649. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2007.09.010
- Karahan, T. F., Sardoğan, M. E., Özkamalı, E., & Menteş, Ö. (2016). Lise öğrencilerinde
sosyal yetkinlik beklentisi ve otomatik düşüncelerin yaşanılan sosyal birim ve
cinsiyet açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi,
3(26), 35–45. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/200097
- Kılınç, E., Kılıç, M., & İpekçi, N. N. (2016). Sağlık hizmetleri meslek yüksek okulu
öğrencilerinin benlik saygısı, atılganlık ve özgecilik düzeyleri ile aralarındaki
ilişkinin incelenmesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), 379–398. htt-
ps://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/269722
- Kutlu, Y. (2009). Bir Grup Öğrenci Hemşirede Atılganlık Eğitiminin Etkinliği. Maltepe
Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2(3), 1–9. http://openaccess.
maltepe.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12415/3581
- Larijani, T. T., Aghajani, M., Baheiraei, A., & Neiestanak, N. S. (2010). Relation
of assertiveness and anxiety among Iranian University students. Journal
of Psychiatric and Mental Health Nursing, 17(10), 893–899. https://doi.
org/10.1111/j.1365-2850.2010.01607.x
- Lin, Y. R., Shiah, I. S., Chang, Y. C., Lai, T. J., Wang, K. Y., & Chou, K. R. (2004).
Evaluation of an assertivenesstraining program on nursing and medicalstudents’
assertiveness, self-esteem, and interpersonal communication satisfaction. Nurse
Education Today, 24(8), 656–665. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2004.09.004
- Martínez-Zaragoza, F., Benavides-Gil, G., Martín-Del-Rió, B., Fernández-Castro, J.,
Ato-Garciá, M., & Solanes-Puchol, Á. (2017). Flow in nurses: a study of its
relationship with health and burnout in a hospital work context. Holistic Nursing
Practice, 31(5), 303–314. https://doi.org/10.1097/HNP.0000000000000225
- McCartan, P.J., & Hargie, O. D.W.(2004).Assertiveness and caring:Are they compatible?
Journal of Clinical Nursing, 13(6), 707–713. https://doi.org/10.1111/j.1365-
2702.2004.00964.x
- Nas, C. N., Brugman, D., & Koops, W. (2005). Effects of the EQUIP programme on the
moral judgement, cognitive distortions, and social skills of juvenile delinquents.
Psychology, Crime and Law, 11(4), 421–434. https://doi.org/10.1080/10683160
500255703
- Öksüz, Y. (2004). Duyguların açılması eğitiminin üniversite öğrencilerinin atılganlık
düzeylerine etkisi. Gazi Üniversitesi Kırşehir Fakültesi Dergisi, 5(2), 147–156.
http://kefad.ahievran.edu.tr/InstitutionArchiveFiles/f44778c7-ad4a-e711-80ef-
00224d68272d/d1a3a581-af4a-e711-80ef-00224d68272d/Cilt5Sayi2/JKEF_5_
2_2004_147_156.pdf
- Omura, M., Maguire, J., Levett-Jones, T., & Stone, T. E. (2017). The effectiveness of
assertiveness communication training programs for healthcare professionals
and students: A systematic review. International Journal of Nursing Studies,
76(August), 120–128. https://doi.org/10.1016/j.ijnurstu.2017.09.001
- Savaşır, I., & Şahin, N. (1997). Bilişsel davranışçı terapilerde değerlendirme:
Sık kullanılan ölçekler. Türk Psikologlar Derneği.
- Tekin, S., & Kapancı, İ. (2010). Sosyal bilgiler eğitimi öğrencilerinin sosyo-ekonomik
durumlarının atılganlık durumlarına etkisi. 1, 51–66. http://www.acarindex.
com/dosyalar/makale/acarindex-1423874621.pdf
- Timmins, F. & McCabe, C. (2005). Nurses’ and midwives’ assertive behaviour in the
workplace. Journal of Advanced Nursing, 51(1), 38–45. https://doi.org/10.1111/
j.1365-2648.2005.03458.x
- Tufan Kocak, B., Unaldi Turkkan, N., & Tuna, R. (2015). Hemşirelik öğrencilerinde girişkenlik
düzeyi ile duygusal emek davranışı arasındaki ilişki. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi,
1(3), 123–129. https://doi.org/10.5222/shyd.2014.123
- Voltan, N. (1980). Rathus atılganlık envanteri geçerlik ve güvenirlik çalışması. Psikoloji
Dergisi, 3(10), 23–25.
- Yalçuk, Ö. (2018). Kadınlarda beden kitle indeksi, otomatik düşünceler ile yeme
tutumları ilişkisinin incelenmesi [Yakın Doğu Üniversitesi]. http://docs.neu.edu.tr/lib-
rary/6684680293.pdf
- Yıldız, M. (2017). Ergenlerde olumsuz otomatik düşüncelerin sosyal becerilere etkisi.
International Journal of Contemporary Educational Studies, 3(1), 3. https://der-
gipark.org.tr/tr/pub/intjces/issue/30950/310630
- Yılmaz, S., & Ekinci, M. (2001). Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinde benlik saygısı
ve atılganlık düzeyi arasındaki ilişki. Atatürk Üniv. Hemşirelik Yüksekokulu
Dergisi, 4(2), 1–10. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunihem/issue/2620/33714