ÇELİK BORU BAĞLANTI ELEMANI TEDARİKÇİSİ SEÇİMİNDE ANALİTİK HİYERARŞİ PROSESİ YÖNTEMİNİN KULLANILMASI: DOĞALGAZ DAĞITIM İŞLETMESİ UYGULAMASI
Şirketlerin başarılı olabilmesi için tedarikçi seçim kararı çok önemlidir. En uygun tedarikçinin seçimiyle ihtiyaç duyulan mal ya da hizmeti en az maliyetle, en yüksek kalitede, doğru kaynaktan ve doğru zamanda temin edilebilmektedir. Yapılan çalışmanın amacı, doğalgaz dağıtım sektöründe faaliyet gösteren bir işletme için yatırım malzemelerinden biri olan çelik boru bağlantı elemanı temininde en uygun tedarikçinin belirlenmesidir. Bu kapsamda alımı yapılacak malzemelerin bütçede büyük bir yer kaplaması, kaliteli ürün gerekliliği, teslim süresinde yaşanan gecikmelerin tüm işleyişi etkilemesi gibi nedenlerle satın alma faaliyetlerinde doğru tedarikçi seçimi oldukça önemlidir. Bu çalışmada bir doğalgaz işletmesinde analitik hiyerarşi prosesi ile en uygun çelik boru bağlantı elemanı tedarikçi seçimi yapılmıştır. Doğalgaz sektöründe tedarikçi seçimine yönelik akademik ve sektörel çalışmaların olmaması çalışmanın önemini arttırmaktadır. Analitik hiyerarşi prosesi yöntemi, kriterlerin ağırlık derecelerinin belirlenmesi ve tedarikçilerin sıralanması amacıyla kullanılmıştır. Çalışma sonucunda doğalgaz dağıtım şirketlerinde tedarikçi seçim süreci için AHP yönteminin uygulanabilirliği konusunda olumlu bir uygulama ortaya konulmuştur.
___
- Abratt, R. (1986). Industrial buying in high-tech markets. Industrial Marketing
Management, 15(4), 293–298.
- Ayhan, E. (2013). Satın alma sürecinde tedarikçi seçimi ve yönetimi üzerine mobilya
endüstrisinde bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Fen
Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Baynal, K., & Yüzügüllü, E. (2013). Tedarik zinciri yönetiminde analitik ağ süreci
ile tedarikçi seçimi ve bir uygulama. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi
Dergisi, 42(1), 77-92.
- Billesbach, T. J., Harrison, A., & Croom-Morgan, S. (1991). Supplier performance
measures and practices in JIT companies in the US and UK. International
Journal of Purchasing and Materials Management, 21(4), 24–28.
- Bowersox, D.J., Closs, D.J., & Cooper, M.B. (2002). Supply chain logistics management.
The Mcgraw-Hill: Irwin
- Cheng, E. W., & Li, H. (2001). Analytic hierarchy process: an approach to determine
measures for business performance. Measuring Business Excellence, 5(3), 30-37.
- Dağdeviren, M., & Eren, T. (2001). Tedarikçi firma seçiminde analitik hiyerarşi prosesi
ve 0-1 hedef programlama yöntemlerinin kullanılması. Gazi Üniversitesi
Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 16(2), 41-52.
- Dağdeviren, M., Eraslan, E., Koç, M., & Dizdar, N.E. (2005). Tedarikçi seçim problemine
analitik ağ süreci ile alternatif bir yaklaşım. Teknoloji, 8(2), 115-122.
- De Boer, L., van der Wegen, L., & Telgen, J. (1998). Outranking methods in support of
supplier selection. European Journal of Purchasing & Supply Management, 4(2-
3), 109-118.
- Dickson, G. (1966). An analysis of vendor selection systems and decisions. Journal of
Purchasing, 2(1), 5-17.
- Dursun, E. (2009). Bulanık AHP yöntemi ile tedarikçi seçimi ve tekstil sektöründe bir
uygulama. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri
Enstitüsü, İstanbul.
- Eroğlu, E., & Lorcu F. (2007). Veri zarflama analitik hiyerarşi prosesi (VZAHP) ile sayısal
karar verme. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 36(2), 30-53.
- Ertuğrul, I., & Aytaç, E. (2008). Tedarik zinciri yönetiminde ağ tasarımı: karma tamsayılı
programlama modeli. Yöneylem Araştırması ve Endüstri Mühendisliği, 28.
Ulusal Kongresi Bildirisi, İstanbul: Galatasaray Üniversitesi.
- Ertuğrul, İ., & Karakaşoğlu, N. (2008). Comparison of fuzzy AHP and fuzzy TOPSIS
methods for facility location selection. The International Journal of Advanced
Manufacturing Technology, 39(7-8), 783-795.
- Görçün, Ö.F. (2013). Örnek olay ve uygulamalarla tedarik zinciri yönetimi. İstanbul:
Beta Basım.
- Güner,H.(2005).Bulanık AHP ve bir işletme için tedarikçi seçimi problemine uygulanması.
Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
- Ha,S.H.,&Krishnan,R.(2008).Ahybrid approach to supplier selection for the maintenance
of a competitive supply chain. Expert systems with applications, 34(2), 1303-
1311.
- Ho, W., & Ma, X. (2018). The state-of-the-art integrations and applications of the analytic
hierarchy process. European Journal of Operational Research, 267(2), 399-
414.
- Ho, W., Xu, X., & Dey, P. K. (2010). Multi-criteria decision making approaches for
supplier evaluation and selection: A literature review. European Journal of
Operational Research, 202(1), 16-24.
- Kamaruzzaman, S. N., Lou, E. C. W., Wong, P. F., Wood, R., & Che-Ani, A. I. (2018).
Developing weighting system for refurbishment building assessment scheme
in Malaysia through analytic hierarchy process (AHP) approach. Energy
Policy, 112, 280-290.
- Kasapoğlu Ö.A., & Şimşek, U.T. (2006). Pnömatik valf tedarikçisi seçiminde analitik
hiyerarşi prosesi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı
Enstitüsü Yönetim Dergisi, 17(53), 40-51.
- Kazançoğlu, Y. (2008). Lojistik yönetimi sürecinde tedarikçi seçimi ve performans
değerlendirmesinin yöneylem araştırması teknikleri ile gerçekleştirilmesi: AHP
(analitik hiyerarşik süreç) ve DEA (veri zarflama analizi). Doktora Tezi, Ege
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- Lehmann, D. R., & O’Shaughnessy, J. (1974). Difference in attribute importance for
different industrial products. Journal of Marketing, 38(1), 36-42.
- Naim, M.M., Towill, D.R., & Wikner, J. (1992). Industrial dynamics simulation models
in the design of supply chains. International Journal of Physical Distribution &
Logistics Management, 22(5), 3-14.
- Nevşehirli,E.E.(2007). Tedarik zinciri yönetiminde tedarikçi değerlendirmesi ve ayakkabı
sektöründe bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen
Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- New, S.J., & Payne, P. (1995). Research frameworks in logistics: three models, seven
dinners and a survey.International Journal of Physical Distribution and Logistics
Management, 25(10), 60-77.
- Oktafianto, M. R., Al Akbar, Y. F., Zulkifli, S., & Wulandari, A. M. (2018). Dismissal
working relationship using analytic hierarchy process method. International
Journal of Pure and Applied Mathematics, 118(7), 177-184.
- Perreault, W.D., & Russ, F. A. (1976). Physical distribution service in industrial purchase
decisions. Journal of Marketing, 40(1), 3-10.
- Saaty, L.T., & Tran, L.T. (2007). On the invalidity of fuzzifying numerical judgetments
in the analytic hierarchy process. Mathematical And Computer Modelling, (46),
962-975.
- Saaty, T.L., & Niemira, M.P. (2006). A framework for making a better decision. Research
Review, 13(1),1-4.
- Saaty, T.L., Vargas, L.G., & Dellmann, K. (2003). The allocation of ıntangible resources:
the analytic hierarchy process and linear programming. SocioEconomic Planning
Sciences, 37, 169-184.
- Scott, C., & Westbrook, R. (1991). New strategic tools for supply chain management.
International Journal of Physical Distribution and Logistics, 21(1), 23-33.
- Tekeş, M. (2002). Çok ölçütlü karar verme yöntemleri ve türk silahlı kuvvetlerinde
kullanılan tabancaların bulanık uygunluk indeksli analitik hiyerarşi prosesi ile
karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri
Enstitüsü, İstanbul.
- Türer, S., Ayvaz, B., Bayraktar, D., & Bolat, B. (2009). Tedarikçi değerlendirme süreci
için bir yapay sinir ağı yaklaşımı: Gıda sektöründe bir uygulama. Endüstri
Mühendisliği Dergisi, 20(2), 31-40.
- Weber, C.A., Current,J.R., & Benton, W.C. (1991). Vendorselection criteria and methods.
European Journal of Operational Research, 50(1), 2–18.