OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN MESLEKİ ETİK İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ (BİNGÖL İLİ ÖRNEĞİ)

Bu araştırma okul öncesi eğitim alanında çalışan öğretmenlerin mesleki etik ile ilgili görüşlerini incelemek amacıyla yapılmıştır.Bu kapsam doğrultusunda Bingöl il merkezinde çalışan okul öncesi öğretmenlerinin görüşleri alınmıştır. Bu araştırmanın çalışma grubunu Bingöl il merkezinde bulunan Millî Eğitim Müdürlüğüne bağlı anasınıfları ve resmi okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan 78 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın temel dayanağı olan veriler, araştırmacı tarafından geliştirilerek öğretmene yöneltilen “Kişisel Bilgi Formu” ve Sakin (2007) tarafından geliştirilen “Okul Öncesi Öğretmenin Etik Davranışları Ölçeği (OÖEDÖ)” aracılığıyla toplanmıştır. Bu araştırma sonucunda; okul öncesi öğretmenlerinin mesleki etik davranışlarına ilişkin görüşleri arasında; cinsiyet, mesleki kıdem, medeni durum, sahip olunan çocuk sayısı, mezun olunan okul, anne ve babanın öğrenim durumu gibi kıstaslarda da herhangibir farklılaşma olmadığı; yaş değişkeninde, ölçeğin alt boyutlarından olan demokrasi ve eşitlik boyutu ile adalet ve ahlak boyutunda anlamlı bir farklılık olduğu saptanmıştır. Araştırma sonuçları doğrultusunda çeşitli öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

etik, okul öncesi eğitim, erken çocukluk, mesleki etik

A STUDY OF OPINIONS OF PRESCHOOL TEACHERS ON PROFESSIONAL ETHICS (SAMPLE OF BİNGÖL)

This research was carried out to study the opinions of pre-school teachers on professional ethics. With this purpose in mind, the opinions of preschool teachers working in the city center of Bingöl were taken. The study group of this study is composed of 78 teachers working at the nursery schools and preschools affiliated with the Ministry of National Education, in the city center of Bingöl. The data for the study were collected through the "Personal Information Form" developed by the researchers and the "Preschool Teacher's Ethical Behaviors Scale" by Sakin (2007). At the end of this research, it is understood that no difference appeared among preschool teachers' opinions on professional ethics behavior in such factors as gender, occupational seniority, marital status, number of children, the schools graduated from, and educational background of parents. On the other hand, the results of the research reveal that democracy and equality dimensions, and justice and morals dimensions, which are sub-dimensions of the scale, have a significant difference in terms of the age variable. Various suggestions were presented in accordance with the research results.

Keywords:

Ethics, Pre-school education, Early childhood, Professional ethics,

PDF

___

Aksoy, N. (1999). Educators beliefs abouth ethical dilemmas in teaching: A research study amoung elementary school teachers in Turkey. https://googledrive.com/host/ 0bwyza6ed9smqn0k5qv9ymkhgz00/perspectives/perspectives1999/f18aksoy.html sayfasından erişilmiştir. Arı, M. (2003). Türkiye'de erken çocukluk eğitimi ve kalitenin önemi. M. Sevinç (Ed.). Erken çocuklukta gelişim ve eğitimde yeni yaklaşımlar içinde (ss.31-35). İstanbul: Morpa.
Akçamete, G., Kayhan, N., İşcen-Karasu, F., Sardohan-Yıldırım, A. E. & Şen, M. (2016). Professional ethical principles for special education teachers. SDU International Journal of Educational Studies, 3(1), 27-44.
Ay, C. (2005). İşletmelerde etiksel karar almada kültürün rolü. Yönetim ve Ekonomi, 12(2), 31-52.
Aydın, İ. (2013). Eğitim ve öğretimde etik. (4.b.). Ankara: Pegem.
Aydemir, F. (2012). Okul öncesi öğretmenlerinin mesleki etik davranışlar hakkındaki görüşlerinin incelenmesi (Adıyaman ili örneği). Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
Aydoğan, İ. (2011). Öğretmenlerin mesleki etik ilkelere uyma düzeylerinin öğrenciler tarafından algılanması. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 87-96.
Banks, S. (2005). The ethical practitioner in formation: Issues incourage, competence and commitment. Social Work Education, 24, 737–753 Boon, H. J. (2011). Raising the bar: Ethics education for quality teachers. Australian Journal of Teacher Education, 36(7), 76-93.
Bouteneff, M. C. (2006). Ethical dimensions of work-related issues faced by public-school principals and resources to help them resolve these issues. Doctoral Dissertation. Columbia University.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (11.b.). Ankara: Pegem.
Coşkun, N. (2016). Eğitim fakültesi öğrencilerinin ve öğretim elemanlarının öğretmenlik meslek etiği değerlerine ilişkin görüşleri: Mesleki etik değerlerin kazanımı sürecinde örtük program. Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
Dayanç, T. (2007). Sınıf öğretmenliği aday öğretmenlerinin mesleki etik konusundaki görüşleri ve mesleki etik ikilemleri çözümleme biçimleri. Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Doğan, A. E. (2008). İlköğretim müfettişlerinin mesleki etik ilkeleri ve bu ilkelere uyma düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Döven, D. C. (2009).İlköğretim müfettişlerinin uymaları beklenen mesleki etik ilkelerin iş tatmin düzeyleri bağlamında çok boyutlu incelenmesi (İstanbul ili örneği). Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Duran, K. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin mesleki etik davranışları algılama düzeylerinin ve etik ikilemleri çözümlemelerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Elma, C., Mercan-Uzun, E. (2012). Okul öncesi öğretmenlerinin mesleki etik ikilemleri çözümleme biçimleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(3), 279-287.
Ergüç, N. (2002). İlköğretim müfredat laboratuar okulu müdürlerinin mesleki etik ilkelere ilişkin davranışları (Ankara ili örneği). Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Freeman, N. K. (1996). Professional ethics: A survey of early childhood teacher educators and a curriculum for preservice teachers. PhD Dissertation. University of South Carolina, USA.
Gözütok, F. D. (1999). Öğretmenlerin etik davranışları. The 3rd International Conference on Teacher Education’da sunulmuş bildiri. 27 Haziran-1 Temmuz, İsrail.
Hayri, Y. (2010). İlköğretim okulu yöneticilerinin liderlik yönelimleri ve mesleki etik algıları arasındaki ilişkiler: İlköğretim öğretmenleri örnekleminde ilişkisel bir çalışma. Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
İşgüden, B. & Çabuk, A. (2006). Meslek etiği ve meslek etiğinin meslek yaşamı üzerindeki etkileri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(16), 59-86.
Kale, N. (2009). Felsefiyat. Ankara: Pegem.
Kant, İ. (2007). Ethica etik üzerine dersler.(O. Özügül, Çev.). İstanbul: Pencere.
Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
Kepenek, Ö. (2008). Öğretmenlerin meslek etik ilkelerinin örgütsel vatandaşlık davranışına etkisi (Kocaeli ili örneği). Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Koç, K. (2010). Etik boyutlarıyla öğretmenlik. Çağdaş Eğitim Dergisi, 35(373), 13–20.
Kurtulan, I. (2007). Özel eğitim öğretmenlerinin mesleki etik değerler açısından kendilerini değerlendirmeleri. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Manolova, O. (2011). Mesleki etik ilkelere ilişkin türkiye ve moldova’daki ilköğretim okulu öğretmenlerinin görüşleri. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Özbek, O. (2003). Beden eğitimi öğretmenlerinin mesleki etik ilkeleri ve bunlara uyma düzeyleri. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Öztürk-Aynal, Ş., Kumandaş, H. & Ersanlı, K. (2013). Okul öncesi öğretmenlerine yönelik Mesleki Etik İlkeleri Ölçeği geliştirme çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14(1), 429-442.
Öztürk, Ş. (2010). Okul öncesi öğretmenlerinin etik ilkelerle ilgili görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(1), 365-418. Özlem, D. (2004).Etik ahlak felsefesi. İstanbul: Say.
Pavlovic, S. K. (2002). Perceptions of moral agency among some preschool special needs teachers. Doctoral Dissertation.West Virginia University, Morgantown.
Pehlivan-Aydın, İ. (2001). Yönetsel, mesleki ve örgütsel etik. Ankara: Pegem.
Ross, M. E. (2005). Teacher education: Approaches for handling daily ethical dilemmas in the classroom. Doctoral Dissertation. Seattle University.
Sakin, A. (2007). Okul öncesi öğretmenlerinin mesleki etik davranışlar hakkındaki görüşleri ile ahlaki yargı düzeyleri ve öğretmenlik tutumları. Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Salopek, M. M. (2013). İnfluence of ethics education on moral reasoning among pre-service teacher preparation and social work students. Doctoral Dissertation. The Pennysylvania State University.
Scales, R. F. (2002). Ethics of teaching: Beliefs and behaviors of community college faculty. Master’s Thesis. University of North Texas.
Steinbrunner, R. K. (2000). Professional ethics ınstruction in early childhood practitioner preparation programs in Virginia. Doctoral Dissertation. George Mason University, Virginia.
Şişman, M. & Acat, M.B. (2003). Öğretmenlik uygulaması çalışmalarının öğretmenlik mesleğinin algılanmasındaki etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 235–250.
Thomas, L. (2012). New possibilities in thinking, speaking and doing: Early childhood teachers’ professional identity constructions and ethics. Australasian Journal of Early Childhood, 37(3), 87-95.
Tunca, N., Şahin, S.A., Sever, D. & Aktaş, B.Ç. (2015). Ortaokul öğrencilerinin algılarına göre öğretmenlerin etik düzeylere uyma düzeyleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(2), 398-419.
Uğurlu, C.T. (2010). Öğretmenlerin eğitimi müfettişlerinin etik davranışlarına ilişkin görüşleri. E-International Journal of Educational Research, 1(2), 66-78.
Ünsal, A. (2008). İşletmelerde muhasebe yöneticilerinin etiksel karar süreci. KMU İİBF Dergisi, 10(14).
Vargas, R.A.C. (2001).The moral profession: A study of moral development and professional ethics of faculty. Doctoral Dissertation. The University of Texas at Austin.
Yaran, C. (2010). Ahlak ve etik. İstanbul: Rağbet.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Yıldırım, A. (2010). Etikliderlik ve örgütsel adalet üzerine bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Kahramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.