Duygu GÜNDOĞDU, Zafer ELCİK, Ceymi DOENYAS

TÜRKİYE’DEKİ OTİZMLİ ÇOCUKLARIN ALTERNATİF VE DESTEKLEYİCİ İLETİŞİM SİSTEMİNDE EN ÇOK KULLANDIĞI SÖZCÜKLER

Konuşma güçlüğü çeken bireylerin iletişim kurmalarına yardımcı olan Alternatif Destekleyici İletişim (ADİ) teknikleri, mobil cihazlarda yer almaya ve yaygın olarak kullanılmaya başlamıştır. ADİ yöntemlerinin konuşma zorlukları yaşayan bireylerin hayatlarını kolaylaştırdığı daha önce yapılan çalışmalarla gösterilmiştir. Özellikle otizm spektrum bozukluğu (OSB) için faydaları sıklıkla dile getirilen ADİ uygulamalarının gerçek hayatta nasıl kullanıldığını yansıtan verilerin sunulduğu bir çalışma henüz bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı, OSB’ye sahip bireylerin okulda gördükleri eğitime ek olarak sunulan bir ADİ sisteminin kullanım verilerini incelemek ve bu tür uygulamaların geliştirilmesi adına faydalı olmaktır. Bu çalışmada, mobil cihazları çocuklar için evde eğitim platformuna dönüştüren Otsimo uygulamasında bulunan ADİ modülünden toplanan anonim veriler analiz edilerek raporlanmıştır. Mevcut seslendirme yöntemlerinden elde edilen veriler incelenmiş, en çok kullanılan kelimeler sunularak bu kelimelerin sık kullanımına yol açabilecek olası sebepler belirtilmiştir. Bu analizlerin sonucunda elde edilen veriler üzenden iletişim bozukluğu yaşayan bireylerin günlük hayatlarını kolaylaştırabilmek ve ADİ uygulamalarını geliştirmek adına öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

alternatif ve destekleyici iletişim, konuşma bozukluğu, mobil, otizm spektrum bozukluğu, tablet, teknoloji

AUGMENTATIVE AND ALTERNATIVE COMMUNICATION SYSTEM UTILIZATION DATA OF TURKISH CHILDREN WITH AUTISM

Augmentative and Alternative Communication (AAC) is a technique that helps individuals with speech problems to communicate. They help individuals with autism spectrum disorder (ASD) who have language difficulties express themselves. AAC tools have started appearing in mobile platforms and are becoming more widespread. Though some research points to the advantages of AAC tools for special needs populations, no studies have yet presented or analyzed data about real life utilization of these tools by targeted individuals. The aim of this study was to analyze the data collected from the AAC module in Otsimo, an application that turns mobile devices into educational platforms for children with ASD, and to present suggestions for the improvement of AAC modules based on this data. The words that were used the most were determined for different utilization methods and possible reasons for their high utilization were listed. Then, recommendations were made in order to facilitate the creation of more user-friendly AAC tools to assist and improve the life qualities of individuals with communication disorders and other disorders with implicated language problems such as ASD.

PDF

___

American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. Arlington: American Psychiatric Publishing.Berat Çelik. (t.y). Türkçe alternatif iletişim uygulaması geliştirildi: Konuşuyorum. Erişim adresi: http://www.beratcelik.com/haberler/otizm-haberleri/576-tuerkce-altenatif-iletisim-uygulamas-gelistirildi-konusuyorum.htmlEryiğit, G. (2014). ITU Turkish NLP web service. In Proceedings of the Demonstrations at the 14th Conference of the European Chapter of the Association for Computational Linguistics (pp. 1-4).Genç-Tosun, D., & Kurt, O. (2017). Otizmli Bireylerin Kullandığı Yeni Nesil Konuşma Üreten Cihazlara İlişkin Araştırmaların İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 18(01), 125-147.Grembe. (t.y). iCommunicate. Erişim adresi: http://www.grembe.com/icommunicateKüçüközyiğit, M. S., & Şafak, P. (2015). Arttırıcı ve alternatif iletişim teknikleri. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 4(1), 27-37.Khosravizadeh, P., Mahabadi, S., & Taghva, N. (2012). Common areas of speech problems in Persian speaking autistic children. Annual International Conference on Language, Literature and Linguistics (L3 2012). Lubas, M., Mitchell, J., & De Leo, G. (2014). User-centered design and augmentative and alternative communication apps for children with autism spectrum disorders. Sage Open, 4(2), 2158244014537501.Orin Instruments. (t.y). Proloquo2Go™ and Proloquo4Text™ Combo Packs. Erişim adresi: http://www.orin.com/access/Proloquo2Go/Subrahmaniyan, N., Higginbotham, D. J., & Bisantz, A. M. (2018). Using Personas to Support Augmentative Alternative Communication Device Design: A Validation and Evaluation Study. International Journal of Human–Computer Interaction, 34(1), 84-97.Odluyurt, S., Tutuk, H. C., & Çavuşoğlu, T. (2018). Otizmli Çocuklar ve Alternatif Destekleyici İletişim Sistemleri: Alanyazın İncelemesi. İlköğretim Online, 17(3), 1168-1189.Oğuz, H. (2015). Aşamalı Tümce Geliştirme Uygulamalarının Otizmli Çocukların Cümle Gelişimine Etkisi: Vaka Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1 (Suppl2), 666-672.