Sosyal kaygı ile başa çıkma psiko eğitim programının ortaokul öğrencileri üzerindeki etkisi

Bu araştırmanın amacı, sosyal kaygı ile başa çıkma psiko eğitim programının ortaokul 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin sosyal kaygı düzeylerini azaltmada etkili olup olmadığını incelemektir. Araştırma, ön-test son-test deney ve kontrol gruplu model şeklinde desenlenmiştir. Araştırmada bağımsız değişken olarak, Gümüş’ün (2010) oluşturduğu psiko eğitim programı kullanılmıştır. Program deney grubuna haftada bir buçuk saatlik oturumlar şeklinde, 8 hafta olarak uygulanmıştır. Kontrol grubuna herhangi bir eğitim verilmemiştir. Tarama çalışması, 2012-2013 öğretim yılında, Bandırma’da bulunan Özel Zümrüt Ortaokulunun 6. ve 7. sınıflarında okuyan 100 öğrenci üzerinde yapılmıştır. Öğrencilere Demir (1997) tarafından geliştirilen “Çapa Çocuk ve Ergenler İçin Sosyal Fobi Ölçeği” uygulanmıştır. Öğrencilerin ölçek puanları hesaplanmış ve puanı en yüksek ilk 20 öğrenciden 10 öğrenci deney, 10 öğrenci kontrol grubuna rastgele atanmıştır. Beşli Likert tipi bir ölçek olan Sosyal Fobi Ölçeği 25 maddeden oluşmaktadır. Ölçeğin Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı .83 olarak belirlenmiştir. Araştırma verilerinin analizinde, Mann-Whitney U Testi ile Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi kullanılmıştır. Sonuçların yorumlanmasında ise, .05 anlamlılık düzeyi kriter olarak alınmıştır. Sonuç olarak, uygulanan sosyal kaygıyla başa çıkma psiko eğitim programının deney grubundaki öğrencilerin sosyal kaygı düzeylerini azaltmada etkili olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Kaygı, Sosyal kaygı, Sosyal kaygıyla baş etme psiko eğitimi

[The effect of social anxiety management training program on secondary school students]

Social anxiety is one of the most serious psychological problems of students. That is why it is necessary to apply group psychological counseling for students with higher social anxiety in order to enhance their ability to manage and cope with their anxiety. This study is useful to help students discover the sources of their anxiety so they can control it. This research investigated the effect of social anxiety management training programson6P thP and 7P thP grade secondary school students. The following hypotheses were derived from this goal: 1. There is no significant difference between the experimental group and control group in terms of pre-test. 2. There is no significant difference between the control group pre-test and control group post-test. 3. There is a significant difference between the experimental group post-test and control group post-test. 4. There is a significant difference between the experimental group pre-test and experimental group post-test.

Keywords:

Anxiety, Social-anxiety, Social-anxiety training,

PDF

___

Aydın, A. (2006). Ergenlerde sosyal anksiyeteyi azaltmaya yönelik bilişsel-davranışçı bir müdahale programının etkililiğinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Beck, T. A. (2005). Bilişsel terapi ve duygusal bozukluklar (Çev: A. Türkcan). İstanbul: Litera Yayıncılık.
Demir, T. (1997). Çocuk ve ergenlerde sosyal fobi: epidemiyolojik bir çalışma. Tıpta Uzmanlık Tezi. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Psikiyatrisi Ana Bilim Dalı, İstanbul.
Dilbaz, N. (1997). Sosyal fobi. Psikiyatri Dünyası, 1, 18-24.
Doğan, T. (2009). Bilişsel ve kendini değerlendirme süreçlerinin sosyal anksiyete açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adapazarı.
Gümüş, E. A. (2006). Sosyal kaygı ile başa çıkma. Ankara: Nobel Yayınları.
Kalkan, N. (2008). Ergenlerde bilişsel yapılar ve sosyal kaygı arasındaki ilişkinin bilişseldavranışçı yaklaşım açısından yorumlanması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Özer, A.K. (2004). “Ben değeri” tiryakiliği. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Palancı, M. (2004). Üniversite öğrencilerinin sosyal kaygı problemlerini açıklama ve gidermeye yönelik gerçeklik terapisi oryantasyonlu bir yardım modelinin geliştirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
Sevinçok, L., Şahin, M., Yüksel, N. (1998). Sosyal fobi ve çekingen kişilik bozukluğu: sosyal fobili bir grup hasta üzerinde kavramsal bir tartışma. Türk Psikiyatri Dergisi, 9 (1), 38- 42.
Solmaz, M., Sayar, K., Özer, A. Ö, Öztürk, M. & Acar, B. (2000). Sosyal fobi hastalarında aleksitimi, umutsuzluk, depresyon: Kontrollü bir çalışma. Klinik Psikiyatri, 3, 235-241.
Türkçapar, M. H. (1999). Sosyal fobinin psikolojik kuramı. Klinik Psikiyatri Dergisi, 2, 247-253.
Yolaç, P. (1996). Sosyal fobi ve bilişsel-davranışçı tedavi yaklaşımları. (Edt: I. Savaşır, G. Boyacıoğlu, E. Kabakçı). Bilişsel-davranışçı terapiler. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları