KONYA İLİNDEKİ ERİŞKİN ÇÖLYAK HASTALARININ EPİDEMİYOLOJİK, KLİNİK VE LABORATUVAR BULGULARININ RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ

AMAÇ: Bu çalışmada erişkin çölyak hastalarının (ÇH) epidemiyolojik ve klinik özelliklerini, diyetten fayda görüp görmediklerini ve laboratuvar parametrelerini değerlendirmeyi amaçladık. YÖNTEM: Çalışmamızda 2011-2017 yılları arasında Necmettin Erbakan Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi Hastanesi, İç Hastalıkları ABD, Gastroenteroloji Bilim Dalı Klinik ve Polikliniğinde çölyak tanısı ile takip edilen 18 yaş ve üzeri hastaların hastane otomasyon sistemi üzerinden retrospektif olarak değerlendirilmesi planlandı. Hastaların laboratuvar kayıtları incelendi ve anamnez kısmındaki bilgilerden tanı anındaki ve en son kontroldeki klinik özellikleri kayıt altına alındı. BULGULAR: Çalışmaya toplam 155 çölyak hastası dahil edildi. Hastaların 119’u (%76.8) kadın, 36’sı (%23.2) erkekti ve yaş ortalamaları 37.1±13.7’ti. Ortalama çölyak tanı süresi 5.3±4.6 yıldı. Hastaların 54’ünün (%34.8) ailesinde ÇH tanısı mevcuttu. Hastaların BKİ ortalaması 24±4.4 kg/m2 olarak hesaplandı. Hastaların tanı anında ve son kontrolde en sık şikayeti dispepsiydi (%71.6 ve %20). Konstipasyon tanıda %25’inde mevcuttu. Diyete tam uyum oranı %70.3 olarak hesaplandı. Hipotiroidi en sık eşlik eden hastalıktı (%9.6). Toplam 22 (%14.1) farklı hastada en az bir otoimmün hastalık saptandı. Serolojik testlerin pozitiflik oranı %33.5 ile %63.9 arasındaydı. Hastaların %24’ünde demir eksikliği anemisi, %71’inde vitamin D eksikliği tespit edildi. SONUÇ: Çölyak hastalığı hem tanı anında hem de takipte, klinik ve laboratuvar açısından oldukça heterojen bir tablo ile karşımıza çıkmaktadır. Özellikle, oldukça sık eşlik eden immün aracılı hastalıklar konusunda takip eden hekimlerin daha dikkatli olması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Çölyak hastalığı, atipik çölyak hastalığı, komorbidite, otoimmünite

PDF

___

Referans1 Hill ID, Dirks MH, Liptak GS, Colletti RB, Fasano A, Guandalini S, et al. Guideline for the diagnosis and treatment of celiac disease in children: recommendations of the North American Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition Journal of pediatric gastroenterology and nutrition. 2005;40(1):1-19.
Referans2 West J, Logan RF, Hill PG, Lloyd A, Lewis S, Hubbard R, et al. Seroprevalence, correlates, and characteristics of undetected coeliac disease in England. Gut. 2003;52(7):960-5.
Referans3 Fasano A, Berti I, Gerarduzzi T, Not T, Colletti RB, Drago S, et al. Prevalence of celiac disease in at-risk and not-at-risk groups in the United States: a large multicenter study. Archives of internal medicine. 2003;163(3):286-92.
Referans4 Wagner G, Berger G, Sinnreich U, Grylli V, Schober E, Huber WD, et al. Quality of life in adolescents with treated coeliac disease: influence of compliance and age at diagnosis. Journal of pediatric gastroenterology and nutrition. 2008;47(5):555-61.
Referans5 Patel D, Kalkat P, Baisch D, Zipser R. Celiac disease in the elderly. Gerontology.2005;51(3):213-4.
Referans6 Singh P, Arora S, Singh A, Strand TA, Makharia GK. Prevalence of celiac disease in Asia: A systematic review and meta-analysis. Journal of gastroenterology and hepatology. 2016;31(6):1095-101.
Referans7 Llorente-Alonso MJ, Fernandez-Acenero MJ, Sebastian M. Gluten intolerance: sex and age-related features. Canadian journal of gastroenterology 2006;20(11):719-22.
Referans8 Quintero OL, Amador-Patarroyo MJ, Montoya-Ortiz G, Rojas-Villarraga A, Anaya JM. Autoimmune disease and gender: plausible mechanisms for the female predominance of autoimmunity. Journal of autoimmunity. 2012;38(2-3):J109-19.
Referans9 Bertakis KD, Azari R, Helms LJ, Callahan EJ, Robbins JA. Gender differences in the utilization of health care services. The Journal of family practice. 2000;49(2):147-52.
Referans10 Ciacci C, Cirillo M, Sollazzo R, Savino G, Sabbatini F, Mazzacca G. Gender and clinical presentation in adult celiac disease. Scandinavian journal of gastroenterology.1995;30(11):1077-81.
Referans11 Rostami Nejad M, Hogg-Kollars S, Ishaq S, Rostami K. Subclinical celiac disease and gluten sensitivity.Gastroenterology and hepatology from bed to bench. 2011;4(3):102-8.
Referans12 Dickey W, Kearney N. Overweight in celiac disease: prevalence, clinical characteristics, and effect of a gluten-free diet. The American journal of gastroenterology.2006;101(10):2356-9.
Referans13 Tucker E, Rostami K, Prabhakaran S, Al Dulaimi D. Patients with coeliac disease are increasingly overweight or obese on presentation. Journal of gastrointestinal and liver diseases : JGLD. 2012;21(1):11-5.
Referans14 Muhammad H, Reeves S, Ishaq S, Mayberry J, Jeanes YM. Adherence to a Gluten Free Diet Is Associated with Receiving Gluten Free Foods on Prescription and Understanding Food Labelling. Nutrients. 2017;9(7).
Referans15 Zhernakova A, van Diemen CC, Wijmenga C. Detecting shared pathogenesis from the shared genetics of immune-related diseases. Nature reviews Genetics. 2009;10(1):43-55.
Referans16 Spijkerman M, Tan IL, Kolkman JJ, Withoff S, Wijmenga C, Visschedijk MC, etal. A large variety of clinical features and concomitant disorders in celiac disease - A cohort study in the Netherlands. Digestive and liver disease : official journal of the Italian Society of Gastroenterology and the Italian Association for the Study of the Liver. 2016;48(5):499-505.
Referans17 17. Rubio-Tapia A, Hill ID, Kelly CP, Calderwood AH, Murray JA, American College of G. ACG clinical guidelines: diagnosis and management of celiac disease. The American journal of gastroenterology. 2013;108(5):656-76; quiz 77.