KAMU YARARI ODAKLI KENTSEL MARKALAŞMA SÜRECİ: ÇANAKKALE ÖRNEĞİ

Neoliberal politikaların uluslararası düzeyde yaygınlaşması ve küreselleşme süreci ile birlikte ulus devlet sınırları aşınmış, sermayenin maksimum hareket serbestliği kazanmasıyla kentler ve bölgeler ön plana çıkarak yerelleşme eğilimi ağırlık kazanmıştır. Bu süreç içerisinde kentlerin küresel ağa eklemlenebilmek için güçlü bir rekabet ilişkisi içine girdikleri, sahip oldukları her türlü ayrıcalıklı unsuru birer pazarlama aracına dönüştürdükleri görülmektedir. Bu çerçevede odağa yerleşen kavram ise marka kent olmaktadır. Ancak kentlerin böylesi bir kurgu ve pratik ile ele alınması, zamanla kentsel değerlerin metalaştırılması sürecini gündeme getirmiş ve bu yarışın içinde olan kentler neredeyse bir tüketim nesnesine dönüşmüştür. Dünya örnekleri incelendiğinde kentsel markalaşmanın, özellikle orta ve küçük ölçekli kentler için tektipleşme, yerel kimliğin kaybedilmesi gibi riskleri beraberinde getirebildiği görülmektedir. Bu çerçevede, üzerinde durulması gereken bir diğer temel nokta ise özel sektörün süreç içinde öne çıkan etkin rolü ve yönlendiriciliği paralelinde, kar ve tüketim odaklı geliştirilen stratejiler kapsamında geri plana düşen kamu yararı olmaktadır. Bu çalışmada, orta ölçekli bir Anadolu kenti olan Çanakkale kenti özelinde kentsel markalaşma ekseninde ortaya çıkabilecek söz konusu riskleri ortadan kaldırmaya yönelik bir planlama ve yönetim anlayışı geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda yöntem olarak Çanakkale’de kent sakinleriyle kent algısı anketi ve ilgili kurumlarla sözlü görüşmeler gerçekleştirilmiş, yerinde gözlem ve analizler yapılmıştır. Bu süreç içerisinde kent yöneticilerinin ve kent paydaşlarının sahip olmaları gereken vizyon, misyon, stratejik amaçlar, benimsenmesi gereken ilkeler, izlenmesi gereken mekânsal stratejiler, marka konumlandırma yöntemi ve yerel inisiyatifin egemen olduğu bir örgütlenme şeması önerisi geliştirilmiştir. Geliştirilen stratejiler kamu yararı odaklı kentsel markalaşmanın mümkün olabileceğini göstermektedir. 

PUBLIC INTEREST ORIENTED CITY BRANDING PROCESS: THE CASE STUDY OF ÇANAKKALE

With the spread over of neoliberal policies in international scale and the globalisation process, nation state borders have been eroded, and with the capital that has gained maximum ability of flow, cities and regions came to the forefront and localisation gained dominancy. During this process, it becomes visible that cities have entered into a strong comptetition in order to integrate in the global network and transformed their all kinds of privileged item into a marketing instrument. In this context, city branding has become the focus of critical concern. However, such a practice of branding has in time brought about the commodification of urban values and the cities which are in this race have transformed into objects of consumption. When the experiences of world countries are examined, it is seen that specifically in the middle and small-scaled cities, city branding may cause the loss of local identity and may result in uniform places. In this context, another point that should be stressed upon in parallel to the efficient and leading role of the private sector that emerge within the process is the public interest that fell behind within the context of the profit and consumption-based strategies. In this paper we aim to develop an understanding of planning and governance towards removing the mentioned risks that have the possibility of appearing during the process of city branding in one of the middle-scaled Anatolian cities – Çanakkale. In this context, city perception survey with the citizens in Çanakkale and oral interviews with institutions had been carried out, and on-site surveys and analysis had been undertaken. In this process, an organisation scheme dominated by local initiative is developed in which vision, mission and strategic aims that city governors and stakeholders should possess exist as well as the principles that should be adopted, spatial strategies that should be followed and the technique of brand positioning. The developed strategies display that public interest oriented city branding can also be possible. 

___

  • Arnstein, S. R., 1969. “A Ladder of Citizen Participation”. AIP Journal, 4 (35): 216-224.