Turhan KORKMAZ, Ümit BAŞARAN, Emrah İsmail ÇEVİK

YAZ SAATİ UYGULAMASI ANOMALİSİNİN İMKB 100 ENDEKS GETİRİSİNE ETKİSİNİN TEST EDİLMESİ

Finansal piyasalarda Etkin Piyasalar Hipotezi’nden sapmalar olarak gözlenen ve çeşitli ampirik çalışmalarla desteklenen anomalilerin incelendiği bu çalışmanın amacı, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) 100 endeks getirisi üzerinde yaz saati uygulaması ve hafta sonu anomalilerinin etkilerini Ekim 1987-Haziran 2009 dönemleri arasında belirlemeye çalışmaktır. Bu amaçla piyasalarda en çok gözlendiği düşünülen hafta sonu anomalisi ile son yıllarda yeni bir anomali çeşidi olarak literatüre giren yaz saati uygulaması anomalisinin varlığı GARCH tipi modeller ile test edilmiştir. Analiz bulgularına göre, sadece ilkbahar dönemindeki yaz saati uygulamasının İMKB 100 endeksinin ortalama getirisi üzerinde anlamlı bir etki oluşturduğu sonucuna varılmıştır. Bununla birlikte, İMKB’de diğer günlere oranla Pazartesi günleri ortalama getirinin daha düşük olarak gerçekleştiği belirlenerek hafta sonu anomalisinin varlığı tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler:

Etkin piyasalar hipotezi, yaz saati uygulaması anomalisi, hafta sonu anomalisi, İMKB 100 endeksi

Testing the Effect of the Daylight Saving Time Anomaly on the ISE 100 Index Return

The aim of this study which is analyzed the anomalies that are observed like an abnormalities from Efficient Market Hypothesis and are supported with various empirical studies, is to determine the effects of the daylight saving time anomaly and the weekend anomaly on Istanbul Stock Exchange (ISE) 100 index in the October 1987-June 2009 period. For this purpose, the weekend anomaly that is commonly observed in the financial markets and the daylight saving time anomaly that recently attempts the literature as a new kind of financial anomaly are tested with the GARCH models. According to study findings, the only daylight saving time application in spring has effect on average return of ISE 100 index. However, Monday stock returns are relatively lower than the other days so that the weekend anomaly is confirmed on the ISE 100 index

Keywords:

Efficient market hypothesis, daylight saving time anomaly, weekend anomaly, ISE 100 index,

PDF

___

Abraham, A. and Ikenberry, D. L. (1994): “The Individual Investor and the Weekend Effect”, The Journal of Financial and Quantitative Analysis, 29(2): 263-277.
Aktaş, H. ve Kozoğlu, M. (2007): “Haftanın Günleri Etkisinin İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda GARCH Modeli ile Test Edilmesi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 44(514): 37-45.
Atakan, T. (2008): “İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda Haftanın Günü Etkisi ve Ocak Ayı Anomalilerinin ARCH-GARCH Modelleri ile Test Edilmesi”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 37(2): 98-110.
Baillie, R. T.. Bollerslev, T. and Mikkelsen, H. O. (1996): “Fractionally Integrated Generalized Autoregressive Conditional Heteroskedasticity”, Journal of Econometrics, 74: 3-30.
Balaban, E. (1995): “Hisse Senedi Piyasasında Fiyat Aykırılıkları: Gelişen Bir Piyasadan Gün Etkisine Dair Yeni Betimsel Bulgular”, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Araştırma Genel Müdürlüğü Tartışma Tebliği, No: 9504: 77-104.
Berument, H., Doğan, N. and Onar, B. (2008): “The Effects of Daylight Saving Time Changes on Stock Market Volatility”. http://papers.ssrn. com/sol3/papers.cfm? _id=1137082, (Erişim Tarihi: 06.06.2009).
Bildik, R. (2000): “Hisse Senedi Piyasalarında Dönemsellikler ve İMKB Üzerine Ampirik Bir Çalışma”, İstanbul, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Yayınları.
Bollerslev, T. (1986): “Generalized Autoregressive Conditional Heteroscedasticity”, Journal of Econometrics, 31: 307-327.
Chukwuogor-Ndu, C. (2005): “Day-of-the-Week Effect and Volatility in Stock Returns in the Post Crisis Period: Evidence from East Asian Financial Markets”, The International Journal of Finance, 17(2): 3525- 3537..
Cross, F. (1973): “The Behavior of Stock Prices on Fridays and Mondays”, Financial Analysts Journal, 29(6): 67-69.
Demirer, R. ve Karan, M. B. (2002): “An Investigation of the Day of the Week Effect on Stock Returns in Turkey”, Emerging Markets Finance and Trade, 38(6): 47-77.
Dickey, D. A. and Fuller, W. A. (1979): “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Journal of the American Statistical Association, 74: 427-431.
Disario, R., Saraoğlu, H., Mccarthy, J. and Li, H. (2008): “Long Memory in the Volatility of an Emerging Equity Market: The Case of Turkey”, Journal of International Financial Markets, 18(4): 305-312.
Enders, W. (2004): Applied Econometric Time Series, USA, John Wiley & Sons Inc.
Engle, R. F. (1982): “Autoregressive Conditional Heteroscedasticity with Estimates of the Variance of UK Inflation”, Econometrica, 50: 987–1008.
Ergül, N., Akel, V. ve Dumanoğlu, S. (2009): “Haftanın Günü Etkisi İMKB İkinci Ulusal Pazar’da Geçerli midir?”, Maliye Finans Yazıları Dergisi, 22(82): 47-64.
Fama, E. F. (1965): “Random Walks in Stock Market Prices”, Financial Analysts Journal, 21(5): 55-59.
French, K. R. (1980): “Stock Returns and the Weekend Effect”, Journal of Financial Economics, 8(1): 55-69.
Glosten, L. R., Jaganathan, R. and Runkle, D. (1993): “On the Relation between the Expected Value and the Volatility of the Normal Excess Return on Stocks”, Journal of Finance, 48: 1779-1801.
Inclan, C. and Tiao, G. C. (1994): “Use of Cumulative Sums of Squares for Retrospective Detection of Changes of Variance”, Journal of the American Statistical Association, 89: 913-923.
Jaffe, J. and Westerfield, R. (1985): “The Week-End Effect in Common Stock Returns: The International Evidence”, The Journal of Finance, 40(2): 433-454.
Kamstra, M. J., Kramer, L. A. and Levi, M. D. (2000): “Loosing Sleep at the Market: The Daylight Saving Anomaly”, The American Economic Review, 90(4): 1005-1011.
Karan, M. B. (2004): Yatırım Analizi ve Portföy Yönetimi, 1. Baskı, Ankara, Gazi Kitabevi.
Karan, M. B. ve Uygur, A. (2001): “İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda Haftanın Günleri ve Ocak Ayı Etkilerinin Firma Büyüklüğü Açısından Değerlendirilmesi”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 56(2): 103-115.
Kılıç, R. (2004): “On the Long Memory Properties of Emerging Capital Markets: Evidence from Istanbul Stock Exchange”, Applied Financial Economics, 14: 915-922.
Korkmaz, T. ve Ceylan, A. (2007): Sermaye Piyasası ve Menkul Değer Analizi, 4. Baskı, Bursa, Ekin Kitabevi.
Korkmaz, T., Çevik, E. İ. ve Özataç, N. (2009a): “Testing for Long Memory in ISE Using ARFIMA-FIGARCH Model and Structural Break Test”, , International Research Journal of Finance and Economics, 26: 186-191.
Korkmaz, T., Erdoğan, S. ve Çevik, E. İ. (2009b): “VOB’ta İşlem Gören Endeks ve Döviz Vadeli Sözleşmelerin Getirilerinde Uzun Hafıza Varlığının Test Edilmesi”, İktisat İşletme ve Finans, 24: 7-32.
Kwiatkowski, D., Phillips, P. C. B., Schmidt P. and Shin, Y. (1992): “Testing the Null Hypothesis of Stationarity against the Alternative of a Unit Root”, Journal of Econometrics, 54: 159-178.
Lakonishok, J. and Maberly, E. (1990): “The Weekend Effect: Trading Patterns of Individual and Institutional Investors”, The Journal of Finance, 45(1): 231-243.
Lamb, R. P., Zuber, R. A. and Gandar, J. M. (2004): “Don’t Lose Sleep on it: A Re-Examination of the Daylight Savings Time Anomaly”, Applied Financial Economics, 14: 443-446.
Müller, L., Schiereck, D., Simpson, M. W. and Voigt, C. (2009): “Daylight Saving Effect”, Journal of Multinational Financial Management, 19: 127-138.
Nelson, D. B. (1991): “Conditional Heteroskedasticity in Asset Returns: A New Approach”, Econometrica, 59: 347–370.
Özmen, T. (1997): Dünya Borsalarında Gözlemlenen Anomaliler ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Üzerine Bir Deneme, Ankara, Sermaye Piyasası Kurulu, Yayın No: 61.
Phillips, P. C. and Perron, P. (1988): “Testing for a Unit Root in Time Series Regression”, Biometrika, 75: 335-46.
Pinegar, J. M. (2002): “Losing Sleep at the Market: Comment”, American Economic Review, 92(4): 1251-1256.
Sias, R. W. and Starks, L. T. (1995): “The Day-of-the-Week Anomaly: The Role of Institutional Investors”, Financial Analysts Journal, 51(3): 58-67.
Steigerwald, D. G. and Conte, M. N. (2007): “Do Daylight-Saving Time Adjustments Really Impact Stock Returns?”, University of California at Santa Barbara, Economics Working Paper Series, No: 10-07.
T.C. Enerji Ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (2009): Meridyen Değişikliği ve Yaz Saati Uygulaması, http://www.enerji.gov.tr/duyurular/Ileri_ Saat_ Uygulamasi.pdf, (Erişim Tarihi: 16.05.2009).
Taner, T. ve Kayalıdere, K. (2002): “1995-2000 Döneminde İMKB’de Anomali Araştırması”, Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 9(1-2): 1-24.
TCMB (2009). http://evds.tcmb.gov.tr/, (Erişim Tarihi: 02.06.2009).
Timmermann, A. and Granger, C. W. J. (2004): “Efficient Market Hypothesis and Forecasting”, International Journal of Forecasting, 20: 15-27.
Tong, W. (2000): “International Evidence on Weekend Anomalies”, The Journal of Financial Research, 23(4): 495-522.
Tunçel, A. K. (2007): “İMKB’de Haftanın Günü Etkisi”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 13: 252-265.
Uslu, N. Ç. (2002): “Finansal Piyasalarda Etkinlik ve Etkinliğin Zayıf Formda Test Edilmesi”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
Worthington, A. C. (2003): “Losing Sleep at the Market: An Empirical Note on the Daylight Saving Anomaly in Australia”, Economic Papers, 22(4): 83-93.