Türkiye’nin İthalat ve İhracat Bağımlılığı: Seçilmiş Ülke Örnekleri Üzerine Ampirik Bir Uygulama

Bu çalışmada, 1990:M01 - 2012:M09 döneminde Türkiye’nin; Fransa, Almanya, Hollanda, İtalya, İspanya, İngiltere, Belçika, Lüksemburg, Danimarka, Rusya Federasyonu, ABD, İran, Suudi Arabistan, Çin, Birleşik Arap Emirlikleri ve Irak ile gerçekleştirmiş olduğu ithalat ve ihracat işlemlerininbirbirine bağımlı olup olmadığı analiz edilmiştir.İlk olarak ithalat ve ihracat serilerinin birim kök içerip içermediği Augmented Dickey-Fuller (1979), Zivot-Andrew (1992) ve Lumsdaine-Papell (1997) birim kök testleriyle analiz edilmiştir. Bu testlerin sonucunda ithalat ve ihracat serilerinin birim kök içerdiği tespit edilmiştir. Daha sonra ithalat ile ihracat serisi arasında uzun dönemli ilişki olup olmadığını anlayabilmek için Hatemi-J testi kullanılmıştır. Bu test sonucunda ithalat ve ihracat serileri arasında eşbütünleşme olduğu tespit edilerek, Türkiye’nin çalışmaya konu olan bu 16 ülkeyle gerçekleştirmiş olduğu ihracat ve ithalat işlemlerinde bağımlılık olduğu sonucuna varılmıştır

Anahtar Kelimeler:

: İthalat, ihracat, Türkiye, lumsdainepapell, Mhatemi-J.

Dependency of Import and Export of Turkey: An Ampirical Application for Selected Countries

In this study, it was analysed thatimport and export transactions, whichcarried out with France, Germany, Holland, Italy, Spain, Great Britain, Belgium, Luxemburg, Denmark, Russia, the U.S., Iran, Saudi Arabia, China, United Arab Emirates and Iraq whether are dependent one onether, in the period 1990:M01-2012:M09.First of all, it was analysed whether series of import and export have contain unit root with Augmented Dickey-Fuller (1979), Zivot-Andrew (1992) and LumsdainePapell (1997) unit root tests. As a result of these tests, it was determined series have contain unit root. Then, it was used Hatemi-J test to able to undestand whether there is a cointegration between import and export. As a result of this test, it was determined that there is a cointegration between import and export and it was concluded that there is a dependence in transactions of import and export, which is the subject of study of Turkey carried out this 16 countries

Keywords:

Import, export, Turkey, lumsdaine-papell, hatemi-J.,

PDF

___

Abeysinghe, T. (1998) “Forecasting Singapore’s Quarterly GDP with Monthly External Trade” International Journal of Forecasting, 14:505-513.
Adams, F.G., Ichino, Y. ve Prawzmowski, P.A. (2000) “Economic Growth and Energy Import Requirements: An Energy Balance Model of Thailand” Journal of Policy Modeling, 22(2):219-254.
Aktaş C. (2009) “Türkiye’nin İhracat, İthalat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik Analizi” Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(2):35-47.
Aktaş C. (2010) “Türkiye’de Reel Döviz Kuru ile İthalat ve İhracat Arasındaki İlişkinin VAR Tekniğiyle Analizi” Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(11):123-140.
Alam, M.I. (2003) “Manufactured Exports, Capital Good Imports, and Economic Growth: Experience of Mexico and Brazil” International Economic Journal,17(4):85-105.
Arize, A.C. (2002) “Imports and Exports in 50 Countries Tests of Cointegration and Structural Breaks” International Review of Economics and Finance, 11:101- 115.
Aydın F., H. Saygılı, M. Saygılı ve G. Yılmaz (2010) “Dış Ticarette Küresel Eğilimler ve Türkiye Ekonomisi” Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Ankara, Çalışma Tebliği No:10-01.
Barışık, S. ve Demircioğlu, E. (2006) “Türkiye’de Döviz Kuru Rejimi, Konvertibilete, İhracat-İthalat İlişkisi (1980-2001)” Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(3):71-84.
Chen J. ve B. Dong (2012) “A Nonparametric Estimation on the Effects of Import and Export Trade to Economic Growth in China” Procedia Engineering, 29:952-956.
Chakrabarty, R. ve Chakrabarty, S.L.C (2012) “An Econometric Study of Indian Export and Import of Black Gold (oil)” Procedia-Social and Behavioral Sciences, 37:182-196.
Dickey, D.A. ve W.A. Fuller (1979) “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root” Journal of the American Statistical Association, 74:427-431.
Gerni, C., Emsen, Ö.S. ve Değer, M.K. (2008) “İthalata Dayalı İhracat ve Ekonomik Büyüme: 1980- 2006 Türkiye Deneyimi” 2. Ulusal İktisat Kongresi, Şubat 20-22, İzmir.
Gül E. ve Ekinci, A. (2006) “Türkiye’de Reel Döviz Kuru ile İhracat ve İthalat Arasındaki Nedensellik İliskisi:1990-2006” Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16:165-190.
Hatemi-J A. (2008) “Tests for Cointegration with two Unknown Regime Shifts with an Application to Financial Market Integration,” Empirical Economics,35:497-505.
İnançlı S. ve Konak, A. (2011) “Türkiye’de İhracatın İthalata Bağımlılığı: Otomotiv Sektörü” Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2):343‐362.
Kwiatkowski, D., Phillips, P.C.B., Schmidt, P. ve Shin, Y. (1992) “Testing the Null Hypothesis of Stationary against the Alternative of a Unit Root” Journal of Econometrics, 54:159-178.
Lumsdaine, R.L.ve Papell, D.H. (1997) Multiple Trend Breaks and The Unit-Root Hypothesis” The Review of Economics and Statistics,79(2):212-218.
Phillips, P.C.B ve P. Perron (1988) “Testing for a Unit Root in Time Series Regression” Biometrika, 75(2):335-346.
Pistoresi, B. ve Rinaldi, A. (2012) “Exports, Imports and Growth New Evidence on Italy: 1863-2004” Explorations in Economic History, 49:241-254.
Ramos, F.F.R. (2001) “Exports, Imports, and Economic Growth in Portugal: Evidence from Causality and Cointegration Analysis” Economic Modelling, 18:613-623.
Seyidoğlu, H. (2003) Uluslararası İktisat Teori Politika ve Uygulama, İstanbul.
Soyyiğit, S. (2010) “Türkiye’de İhracata Dayalı Sanayileşme Stratejisi Uygulamaları ve İmalat Sanayii Üzerinde Etkinliği: Nedensellik Analizi (1990-2008)” İktisat Fakültesi Mecmuası, 60(2):135-156.
Tuncer, İ. (2002) “Türkiye’de İhracat, İthalat ve Büyüme: Toda-Yamamoto Yöntemiyle Granger Nedensellik Analizleri (1980-2000)” Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Enstitü Dergisi, 9(9):90-106.
Uğur, A., Akbaş, Y.E. ve Şentürk, M. (2012) “Özel Tüketim Vergisi Oranlarındaki Artış Cari Açığa Çözüm Olabilir mi?” Journal of Yasar University, 26(7):4572- 4588.
Yıldırım E. ve Kesikoğlu, F. (2012) “İthalat-İhracat- Döviz Kuru Bağımlılığı: Bootstrap ile Düzeltilmiş Nedensellik Testi Uygulaması” Ege Akademik Bakış Dergisi, 12(2):137-148.
Yılmaz Ö. ve Kaya, V. (2007) “İhracat, İthalat ve Reel Döviz Kuru İlişkisi: Türkiye için bir VAR Modeli” İktisat İşletme ve Finans Dergisi, 22:69-84.
Zengin A. ve H. Terzi (1995) “Türkiye’de Kur Politikası, İthalat, İhracat ve Dış Ticaret Dengesi İlişkisinin Ekonometrik Analizi” Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11:245-254.
Zivot, E. ve Andrews, D.W.K. (1992) “Furtheer Vidence on the Great Crash, the Oil-Price Shock, and the Unit-Root Hypothesis” Journal of Business and Economic Statistics, 10(3):251-270.