ALÂ EL-ASVÂNÎ’NİN SAHTE CUMHURİYET ADLI ROMANINDA MISIR BAHARI ANATOMİSİ

Öz Batı merkez alınarak yapılan konumlandırmada Orta Doğu olarak ifade edilen bölge ülkelerinden Mısır’ın, Osmanlı Devleti’nin yıkılışından sonra şekillenen siyasî tarihinde dinî ve ekonomik parametreler önemli etken olmuştur. Söz konusu coğrafyada otoriter rejimlere yönelik halk hareketinin neden uzun süre gerçekleşmediği sorusuna cevap, şimdiye kadar halkların karakteristik özelliklerinde aranmışken ‘2011 Mısır Baharı’ bu soruya doğru cevabın hem iç hem dış faktörlerde aranması gerektiğini göstermiştir. Bu anlamda Orta Doğu ülkeleri için kullanılan ‘rantiye devlet modeli’ bölgede otoriter rejimlerin gücünü artırdığı gibi, dış güçlerin menfaatleri doğrultusunda iktidara yönelik desteği halkın gücünü kırmada büyük etken olmuştur. Alâ el-Asvânî’nin Sahte Cumhuriyet adlı romanının “sosyolojik eleştiri” zemininde okumaya tabi tutulduğu bu çalışmada, tarih sayfalarına rakamsal ifadelerle yansıyan Mısır Baharı’nın iktidar ve toplum alanında duygusal arka cephesine şahit olan okuyucu, direnişte ölen ve öldüren, direnişe katılan ve uzak duran tüm bireylerin ruhsal ve düşünsel dünyasında yolculuğa çıkma fırsatı bulacaktır. Tarihî gerçeklikle uyum içindeki romanın Mısır toplum yapısının dinamiklerine işaretle devrimi karakterize etmeye hevesli sosyologlara esin kaynağı olması beklenmektedir.  Anahtar Kelimeler: Mısır, Arap Baharı, Roman, Toplum AN ANATOMY OF EGYOT SPRING IN ASWANİ’S NOVEL: PSEUDO REPUBLIC Abstract The religious and economic parameters have been an important factor in the political history of Egypt, which was defined as the Middle East, after the collapse of the Ottoman Empire. The answer to the question of why the popular movement for the authoritarian regimes did not take place for a long time in the aforementioned geography has been sought in the characteristics of the peoples so far, while the Egyptian Spring in 2011 showed that the right answer to this question should be sought in both internal and external factors. In this sense, the "rent-seeking model" used for Middle Eastern countries increased the power of authoritarian regimes in the region and the support of the power towards the power in the interests of the foreign powers has been a great factor in breaking the power of the people. Aswany’s novel So-called Republic, which will be examined in this article, is quite clear about the Egyptian Spring's emotional and political background in power and society. This study aims to give the reader the opportunity to listen to the revolution in his local voice, the content of the novel about the state-society relationship will provide data to the social scientists. The flow of novels in harmony with historical reality is also a source of inspiration for sociologists eager to generalize the character of the revolutions that point to the dynamics of Egyptian society. Key Words: Egypt, Arabian Spring, Novel, SocietyTürkçe Başlık
Anahtar Kelimeler:

Mısır, Arap Baharı

___

  • Yayınlanmış EserlerAllen, Roger. (1982). The Arabic Novel a Historical and Critical Introduction. New York: Syracuse University Press.
  • el-Asvânî, Alâ. (2018). Cumhûriyye Kenne. Beyrut: Dâru’l-Edeb.
  • Ataman, Muhittin. (2006). “Değerler ve Çıkarlar: ABD’nin Ortadoğu Politikasını Belirleyen Unsurlar ve İlkeler”, Ortadoğu Yıllığı, Ed. Kemanl İnat ve Muhittin Ataman, Nobel Akademik Yayıncılık, İstanbul, s. 401-431.
  • Bekiroğlu, Edip Asaf, Kurt, Veysel (2015). “Mısır’da Otoriter Rejimin Sürekliliği ve Ordu: ‘Arap Baharı’ ve Sonrası Sürecin Analizi” Türkiye Ortadoğu Çalişmalari Dergisi, 2(2), s. 1-36.
  • Çelik, Emine Güvenilir. (2016). “Küresel ve Belgesel Sistemde Devlet ve Devletdışı Aktörler”, VIII. Uluslararası Uludağ Uluslararası İlişkiler Kongresi Bildiri Kitapçığı, Bursa: Dekupe Yayıncılık, s. 174-204.
  • Demirtaş, Erdem. (2017). Ortadoğu’da Devlet ve İktidar. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Escarpit, Robert. (1993). Edebiyat Sosyolojisi. Çev. Ali Türkay. İstanbul: Remzi Kitapevi.
  • es-Seyyid, Şefî. (1967). İtticahâtu’r-Rivâyeti’l-Arabiyye fi Mısır Münzü’l-Harbi’l-Âlemi es-Sanî. Kahire: Dâru’ş-Şurûk.
  • Karpat, Kemal. (1962). Türk Edebiyatında Sosyal Konular. İstanbul: Varlık Yayınları.
  • Moran, Berna. (2016). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Marsot, Afaf Lutfi al-Sayyid. (2010). Mısır Tarihi. Çev. Gül Çağalı Güven. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Raab, Alon. (2012). “Soccer in the Middle East: An Introduction. Soccer & Society”, Soccer & Society, 13 (5-6), s. 619–638.
  • Turan, Ömer. (2015). “Kahire’den İstanbul’a: Futbol, Siyaset ve Toplumsal Hareketler”, Mülkiye Dergisi, S: 39 (2), s. 115-146.
  • Yalar, Mehmet. (2009). Arap Edebiyatına Giriş. Bursa: Emin Yayınları.
  • Online Kaynaklar
  • https://www.academia.edu/9527150/M%C4%B1s%C4%B1r_ve_Arap_Bahar%C4%B1) Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019.
  • https://www.ajjazeera.com.tr/haber/kronoloji-mısırdadevrimdendarbeye
  • Erişim tarihi: 10 Mart 2019.
  • https://www.bbc.com/turkçe/haberler/2011/05/110508_eqypt
  • Erişim tarihi: 10 Mart 2019.