COVID-19 Pandemisi Sırasında Tüketicilerin Yaşam Tarzlarının Değerlendirilmesi

2020 yılına damgasını vuran olaylardan birisinin COVID-19 pandemisi olduğunu söylemek mümkündür. Yaşanan bu süreç, insanların hayatlarında değişiklikler yapmasına neden olmuştur. Bu değişikliklere bağlı olarak da tüketicilerin yaşam tarzlarının da değiştiğini ifade etmek mümkündür. Pandemi sürecinde, insanlar getirilen kısıtlamalar ve karantina şartları gereği evlerinde daha fazla kalmaktadırlar. Dolayısıyla, insanların tüketim alışkanlıkları da değişime uğramaktadır. Bu çalışmada, tüketicilerin yaşam tarzlarının COVID-19 pandemisi sırasında değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Tüketicilerin yaşam tarzlarını değerlendirmede yaygın olarak kullanılan ölçeklerden birisi VALS 2 ölçeğidir. VALS 2 ölçeğine göre tüketicilerin yaşam tarzları sekize ayrılmaktadır. Bu çalışmada, tüketiciler açısından VALS 2’de ifade edilen yaşam tarzlarından hangisinin COVID-19 pandemisi sırasındaki yaşam tarzına yakın olduğu konusunda bir değerlendirme yapılmıştır. Sonuç olarak; COVID-19 pandemisi sırasında, tüketicilerin VALS 2 ölçeğinde yer alan “yapıcılar” yaşam tarzına yakın bir yaşam tarzı sürdürdükleri kanısına varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Tüketici, , , Yaşam Tarzı, Tüketici Yaşam Tarzı, , COVID-19, VALS 2

Evaluation of Consumers' Lifestyles During The COVID-19 Pandemic

It is possible to say that one of the events that left its mark on 2020 is the COVID-19 pandemic. This process caused people to make changes in their lives. Depending on these changes, it is possible to state that consumers’ life style has also changed. In the pandemic period, people stay more in their homes due to the restrictions and quarantine conditions. Therefore, people's consumption habits are also changing. This study aims to evaluate consumers' lifestyles during the COVID-19 pandemic. One of the scales commonly used in evaluating consumers' lifestyles is VALS 2. According to the VALS 2 scale, the lifestyles of the consumers are divided into eight. In this study, an evaluation is made on which of the lifestyles expressed in VALS 2 for consumers is close for the lifestyle during the COVID-19 pandemic. As a result, during the COVID-19 pandemic, it is concluded that consumers maintained a lifestyle that is close to the “makers” lifestyle according to the VALS 2 scale.

Keywords:

Consumer, Lifestyle, Consumer Lifestyle, COVID-19, VALS 2,

PDF

___

Ahuvia, A., Carroll, B. ve Yang, Y. (2006). Consumer Culture Theory and Lifestyle Segmentation. Innovative Marketing, 2(4), 33-43.
Akın, M. S., Baloğlu, S., Okumuş, A. ve Öztürk, S. (2017). Tüketici Etnosentrizmi, Kozmopolitlik, Satın Alma Tarzı, İlgilenim ve Algılanan Riskin Yerli Giyim Ürünü Satın Alma Niyetine Etkisi. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 9(2), 257-295.
Anandan, C., Mohanraj, M. P. ve Madhu, S. (2006). A Study of the Impact of Values and Lifestyles (VALS) on Brand Loyalty with Special Reference to English Newspapers. Vilakshan, XIMB Journal of Management, 3(2), 97-112.
Aren, S. ve Kaplan Yıldırım, R. (2019). Yaşam Tarzlarının Sosyal Sorumlu Yatırım Fon Tercihi Üzerindeki Etkisi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (22)1, 1-16.
Arıcan, O. H. ve Pektaş, G. Ö. E. (2018). Yaşam Değerleri ve Tarzları (Vals) Modelinin, Kocaeli Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Öğrencileri Üzerindeki Rolüne Dair Kantitatif Bir Araştırma. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 04(01), 135-144.
Carbon Brief Staff (2020). Coronavirus: What could lifestyle changes mean for tackling climate change?. Erişim Adresi: https://www.carbonbrief.org/coronavirus-what-could-lifestyle-changes-mean-for-tackling-climate-change, Erişim Tarihi: 22.04.2020.
Deloitte (2020). Küresel Covid-19 Salgınının Türkiye’de Farklı Kategorilere Etkileri – II. Erişim adresi: https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/tr/Documents/consulting/kuresel-covid-19-salgininin-turkiyede-farkli-kategorilere-etkileri-sayi-2.pdf, Erişim Tarihi: 23.05.2020.
Dülgeroğlu, İ. (2008). Tüketici Değerlerinin Pazarlamadaki Yeri ve Genç Tüketiciler Üzerine Bir Araştırma. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(2), 71-92.
Eke, B. (1980). Yaşama Tarzı ile Gelir Seviyesi Arasındaki İlişki. Sosyoloji Konferansları, 18, 93-114.
Erciş, A., Ünal, S. ve Can, P. (2007). Yaşam Tarzlarının Satın Alma Karar Süreci Üzerindeki Rolü. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 281-311.
Erciş, A., Ünal, S. ve Can, P. (2008). Tüketicileri Yaşam Tarzları ve Beyaz Eşya Satın Alma Karar Süreçleri Açısından Alt Gruplara Ayırmaya Yönelik Bir Araştırma. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 35-49.
Erdoğan, İ. ve Meşeci, F. (2004). Lise Öğretmenleri ile Lise Öğrencilerinin Yaşam Tarzları Arasındaki Farklılıklar. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, I, 237-251.
Erdoğan Tarakçı, İ. ve Göktaş, B. (2018). Yaşam Tarzlarının Satın Alma Kararları Üzerindeki Etkisi: Karşılaştırmalı Bir Alan Araştırması. A.Temizer ve Y. Baytal (Editörler), Sosyal Bilimlerde Yeni Yönelimler – V (s. 325-357) içinde Birinci Baskı, Institut za GEOGRAFIJU, Podgorica, Montenegro.
Featherstone, M. (2007). Consumer Culture and Postmodernisim. Second Edition, Sage Publications.
Hamşıoğlu, A. B. (2013). Fast Food Ürünleri Satın Alan Tüketicilerin Yaşam Tarzlarını Belirlemeye Yönelik Bir Uygulama. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 11, 17-34.
Herrero, Á., Pérez, A. ve Rodríguez del Bosque, I. (2014). Values and Lifestyles in The Adoption of New Technologies Applying VALS Scale. Academy of Marketing Studies Journal, 18(2), 37-56.
Kahle, L. R., Beatty, S. E. ve Homer, P. (1986). Alternative Measurement Approaches to Consumer Values: The List of Values (LOV) and Values and Life Style (VALS). The Journal of Consumer Research, 13(3), 405-409.
Kahraman, A. B. (2010). Lisansüstü Eğitim Yapmak Amacıyla Başka Bir Üniversitede Görevlendirilen Araştırma Görevlilerinin Yaşam Tarzı Profilleri ve Problemleri (Hacettepe Örneği). Journal of World of Turks, 2(2), 243-257.
Kahraman, A. B. ve Arıkan, G. (2011). Öğretim Üyelerinin Toplumsal Köken Bağlamında Tüketim Alışkanlıkları ile Yaşam Tarzları Arasındaki İlişki. Sosyoloji Konferansları, 44, 133-156.
Korkmaz Devrani, T. (2010). Kişisel Değerlerin Kuramsal Yapısı ve Pazarlamadaki Uygulamalar. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(1), 49‐70.
Kunst, A. (2020). Changes to The General Lifestyle due to COVID-19 in Selected Countries 2020. Erişim Adresi: https://www.statista.com/statistics/1105960/changes-to-the-general-lifestyle-due-to-covid-19-in-selected-countries/, Erişim Tarihi: 30.04.2020.
Lin, C-F. (2002). Segmenting Customer Brand Preference: Demographic or psychographic. Journal of Product & Brand Management, 11(4), 249-268.
Madran, C. ve Kabakçı, Ş. (2002). Tüketici Davranışını Etkileyen Bir Faktör Olarak Yaşam Tarzı: Çukurova Üniversitesinde Okuyan Kız Öğrencilerin Yaşam Tarzı Tiplerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Çalışma. D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, 17(1), 81-94.
Mohan Raj, M. P. ve Sait A. K., M. (2015). Psychographic Profiling of Indian Young Adult Consumers of Smartphone - VALS Approach. Management Studies and Economic Systems (MSES), 2(2), 95-102.
Odabaşı, Y. ve Barış, G. (2013). Tüketici Davranışı. 13. Baskı, MediaCat Akademi, İstanbul.
Özgen, P. ve Yeşiloğlu, H. (2015). Organik Gıda Müşterilerinin Tüketim Davranışlarının Yaşam Tarzı Değişkeni Çerçevesinde İncelenmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 197-215.
Özgül, E. (2010). Tüketicilerin Değer Yapıları, Gönüllü Sade Yaşam Tarzı ve Sürdürülebilir Tüketim Üzerindeki Etkileri. H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(2), 117-150.
Salomon, I. ve Ben-Akiva, M. (1983). The Use of The Life-style Concept in Travel Demand Models. Environment and Planning A: Economy and Space, 15(5), 623-638.
Strategic Business Insights (2015). US Framework and VALS™ Types. Erişim Adresi: http://www.strategicbusinessinsights.com/vals/ustypes.shtml, Erişim Tarihi: 22.04.2020.
Şeker, Ş. E. (2015). Değer Tutum ve Yaşam Şekilleri (Value Attitute and Lifestyles). YBS Ansiklopedi, 2(4), 1-5.
Şen, E. (2020). Global Virus of The Digital Village COVID-19 and Senism. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 7(3), 176-204.
The Nielsen Company (2020). Impact of COVID-19 on Consumer Behavior. Erişim Adresi: https://www.nielsen.com/wp-content/uploads/sites/3/2020/03/Impact-of-COVID-19-on-Consumer-Behavior-Global.pdf, Erişim Tarihi: 05.04.2020.
Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, COVID-19 (2020). COVID-19 (Yeni Koronavirüs Hastalığı) Nedir?, Erişim Adresi: https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/tr/covid-19-yeni-koronavirus-hastaligi-nedir, Erişim Tarihi: 30.04.2020.
Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, COVID-19 (2020). COVID-19 Videolar, Erişim Adresi: https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/tr/videolar.html, Erişim Tarihi: 30.04.2020.
Wells, W. D. ve Tigert, D. J. (1971). Activities, Interests and Opinions. Journal of Advertising Research, 11(4), 27-35.
World Health Organization (2020). WHO Characterizes COVID-19 As a Pandemic, 11 March 2020, Erişim Adresi: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/events-as-they-happen, Erişim Tarihi: 30.04.2020.
Yaka, R. ve Parıltı, N. (2016). Türk Toplumunda Yaşam Tarzları ile Tüketim Davranışları İlişkisi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 81-99.
Yu, C-S. (2011). Construction and Validation of An E-lifestyle Instrument. Internet Research, 21(3), 214-235.