Annelerin Çocuk Kitaplarının İç ve Dış Yapı Özellikleri ile İlgili Görüşleri¹

Araştırma, 4-6 yaş grubu çocukların devam ettikleri okul türü değişkenine göre annelerin aldıkları çocuk kitaplarının iç ve dış yapı özellikleri hakkındaki görüşlerini tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada tarama araştırması yöntemi kullanılmıştır. Araştırmaya, Ankara il merkezinde yaşayan ve uygun örnekleme yöntemiyle seçilen toplam 500 anne katılmıştır. Veriler SPSS 20.00 paket programı kullanılarak Ki Kare (X²) ile analiz edilmiştir. Annelere, “Çocuk Kitap Dış ve İç Yapı Özellikleri Anketi” uygulanmıştır. Ankette, annelere çocuklarına kitap alırken genel olarak nelere dikkat ettikleri, iç yapı özelliklerinden; konu ve kahraman özellikleri ve dış yapı özelliklerinden; cilt, kapak, kitapta boyut ve resimleme özelliklerine yönelik sorular sorulmuştur. Araştırma sonucunda; devlet ve özel okula giden çocukların annelerinin çocuğunu okula göndermeyen annelere göre daha yüksek oranda çocuklarına kitap alırken gelişim özelliklerine dikkat ettikleri; çocuklarını okula göndermeyen anneler çocukları devlet ve özel okula giden annelere göre daha çok dış görünüşüne dikkat ettikleri ve uygun nitelikteki kitapların pahalı olduğunu belirtmiştir. Çocukların devam ettikleri okul türüne göre annelerin çocuklarına aldıkları kitaplarda dış yapı özeliklerinden cilt ve kapak özellikleri ve iç yapı özelliklerinden kahraman özellikleri arasında anlamlı bir fark görülmezken; dış yapı özelliklerinden resimleme, boyut özelliklerinde ve iç yapı özelliklerinden konu özellikleri arasında anlamlı bir farklılık görülmektedir. 

___

  • Alexsander, S. J., (2016). Sociology.(First Edition). New York: Rosen Publishing.
  • Aydoğan, Y. & Çat, A. (2012). 5-6 yaş çocukların dil gelişimi ile annelerinin okuma alışkanlıkları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. (Editör:S.Sever).III. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu. Ankara: Ankara Basımevi.
  • Bayraktar, V. & Temel, F., (2018). Yazı farkındalığı becerileri. (Editör: F. Temel) Dil ve Erken Okuryazarlık, (ss.63-88), Ankara: Hedef CS.
  • Beyazova, U., (2006) Kitap çocuk ilişkisi. (Editör: S.Sever). II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, 04-06 Ekim 2006, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Berk, L.E. & Meyers, A.B., (2015). Infants and Children: Prenatal Through Middle Childhood. (8. bs.). London: Pearson.
  • Brock,A. & Rankin,C., (2008). Communication, language and literacy from birth to five, (First published). London:Sage Publications.
  • Büyüköztürk, Ş. (2012). Veri analizi el kitabı. (8. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Chiristie, J.,F.; Enz,B,J.; Vukelich, C. & Roskos, K.,A., (2013). Teaching language and literacy.Boston: Pearson Publication.
  • Epspinosa, L.M. & Burns, M. S., (2003). Early Literacy for Young Children and English Language Learners. In C. Howes (Ed.), Teaching 4-to 8-years-olds. (pp.47-59). Los Angeles: Paul. H. Brookes Publising.
  • Ersoy, Ö., Avcı, N. & Turla, A., (2006). Çocuklar için erken uyarıcı çevre. İstanbul: Morpa Kültür Yayınlar.
  • Ersoy,Ö. & Bayraktar,V., (2015). Annelerin Öğrenim Durumlarına Göre Çocuklarını Kitapla Buluşturma Konusundaki Durumlarının İncelenmesi (Çalışma Kapsamı.57 İl). 14 (4), 1406-1415. doi.org/10.17051/io.2015.42378
  • Ersoy,Ö. & Bayraktar,V., (2018).Okul öncesi dönemde çocuk edebiyatı kavramı ve çocuk kitaplarının özellikleri (Editör:A Turla). Çocuk Edebiyat, (ss.51-84). Ankara:Hedef CS.
  • Gönen, M. (2000). Okul Öncesi Çağındaki Çocuklar En Çok Hangi Konulara ve Kitaplara Karşı İlgi Duyarlar? M. (Editör: R. Şirin), 99 Soruda Çocuk Edebiyatı. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
  • Gönen, M., (2017). Cumhuriyet öncesi ve cumhuriyet döneminde okul öncesi çocuk edebiyatı. (Editör: M. Gönen) Çocuk edebiyatı, (ss 1-12). Ankara: Eğiten Kitap
  • Gönen, M. ve Veziroğlu, M. (2017). Çocuk edebiyatının genel hedefleri. M. Gönen (Ed.). Çocuk edebiyatı içinde (s. 1-12). Ankara: Eğiten Kitap
  • Griffith, P.L., Beach, S.A., Ruan, J. & Dunn L., (2008). Literacy for Young Children. London: Corwn Press.
  • Gürkan,T., (1993) Okul öncesi eğitimde kitap. 9.Ya-Pa Okul Öncesi Eğitimi veYaygınlaştırılması Semineri. Ankara: Ya-Pa Yayın Pazarlama.
  • Hardman, M. & Jones, L., (1999). Sharing books with babies: evaluation of an early literacy intervation. Educational Review, 51:3, 221-229. doi.org/10.1080/00131919997461
  • Hartas, D. (2011). Families’ social backgrounds matter: Socio-economic factors, home learning and young children’s language, literacy and social outcomes. British Educational Research Journal, 37(6), 893–914.
  • Huck, C.,S., Kiefer, B.,Z., Hepler,S. & Hickman, J., (2004). Children’s literature in the elementary school. (Eight Edition). The University of Michigan: McGraw-Hill Pulication.
  • Husain, F. M.; Choo, J.C.S. & Singh, M.K.M. (2011). Malaysian mothers’ beliefs in developing emergent literacy through reading. Procedia-Social and Behaviroal Sciences, 29, 846-855.
  • Kiefer, B. Z., (2009). Charlotte Huck’s children’s literature, U.S: The McGraw- Hill Companies.
  • Machado, J. M., (2003). Early childhood experience ın language arts emerging literacy. Canada: Delmar Learning.
  • Mckenzie, S, (2015). "Socioeconomic Factors That Affect Children’s Literacy Experiences" Education and Human Development Master's Theses. 550. http://digitalcommons.brockport.edu/ehd_theses/550adresinden erişildi.
  • Miller, C., Zickuhr, K., Rainie, L. & Purcell, K., (2013). Parents, children, libraries and reading. Erişim: 6 Haziran 20014. http://libraries.pewinternet.org/2013/05/01/parents-children-libraries and-reading/)
  • Morrow, L. M. (2007). Developing literacy in preschool. New York. London:The Guilforf Press.
  • Nas, R., (2002). Örneklerle çocuk edebiyatı. Bursa: Ezgi Kitapevi.
  • Oğuzkan, F., (2000). İyi bir çocuk kitabın, çocuğun ruhsal ve düşünsel gelişimine katkısı var mıdır? M. R. Şirin (Ed.). 99 Soruda Çocuk Edebiyatı. (s.210-212). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
  • Oktay, A., (2002). Yaşamın sihirli yılları:okul öncesi dönem 4. Baskı. İstanbul: Epsilon Yayınevi.
  • Özbek Ayaz, C., Güleç, H., & Şahin, Ç., (2017). Ailelerin, çocuklarıyla birlikte gerçekleştirdikleri okuma aktivitelerinin düzeyini belirleme. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 1-19.
  • Özel, A., (2006). Okul öncesi dönemde görsel açıdan çocuk kitapları. O.Ramazan, K.Efe ve G.Gülçin (Ed.). I.Uluslararası Okul Öncesi Eğitim Kongresi. İstanbul:Ya-Pa Yayın Pazarlama. 3-6 Ekim 2006, 241 250.
  • Sever, S., (2017). Çocuk ve edebiyat. Ankara: Tudem.
  • Slavan, R., (2011). Educational Psychology: Theory and Practice. (10. Bs.) Boston: Pearson Education.
  • Soderman, A. K., Gregory, K.M. & McCarty,L.T., (2005). Scaffolding Emergent Literacy.United States of America:Pearson Education.
  • Tuncer, N., (2000). Çocuk ve kitap. M. R. Şirin (Ed.). 99 Soruda Çocuk Edebiyatı, (s.198-202). İstanbul:Çocuk Vakfı Yayınları.
  • Tür, G., (2001). Okul öncesi eğitimde kitap seçimi. Gazi Üniversitesi Anaokulu / Anasınıfı Öğretmeni El Kitabı.(s.416-423). İstanbul: Ya-Pa Yayınları
  • U.S. Department of Education, (2005). Becoming a Reader. Washington: Education Publications Center
  • Yurdagül, H., (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. XIV Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. (S.1-6)28-30 Eylül Denizli.
  • Wortham, S.C., (2005). Early childhood curriculum. New Jersey, Columbus, Ohi: Pearson Merill Prentice Hall