Türkiye'de Toksik Liderlik Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlerin İçerik Analizi

Bu çalışma, Türkiye'de 2013-2022 yılları arasında toksik liderlik alanında yapılan lisansüstü tezlerinin içerik analizi yöntemiyle incelenmesini amaçlamaktadır. Araştırma verilerini, YÖK Tez Veri tabanı üzerinden “Toksik liderlik” ve “Zehirli liderlik” kavramı taraması sonucunda elde edilen lisansüstü tezler oluşturmaktadır. Bu tarama sonucunda 33 tez incelenmiştir. Lisansüstü tez çalışmalarının genel bir profilini ortaya koymak için araştırma yöntemlerinden içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Buna göre elde edilen veriler üzerinde öncelikle kodlamalar yapılmış ve sonrasında ise bu kodlar 11 tema (tezlerin türü, yazım dili, yılı, üniversite, enstitü ve anabilim dalı dağılımı, araştırma yöntemleri, örneklem grubu, veri toplama araçları, ölçekleri ve tezlerde birlikte çalışılan değişkenler) altında toplanılmıştır. Bu temalar ve altında yer alan kodlar frekans analizi ile değerlendirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, en fazla tezin 2021 yılında yayınlandığı ve tezlerin çoğunlukla yüksek lisans düzeyinde (n=25) olduğu görülmektedir. Toksik liderlik konusu ağırlıklı sosyal bilimler enstitüsünde (n=25) yazılan tezlerde ön plana çıktığı, ana bilim dalı noktasında İşletme Ana Bilim Dalı (n=16) ve araştırma yöntemlerinden ise nicel araştırmalar yöntemlerinin (n=28) öncelikli olduğu görülmektedir.

Content Analysis of Postgraduate Theses Made in the Field of Toxic Leadership in Turkey

This study aims to analyze the postgraduate theses in the field of toxic leadership in Turkey between the years 2013-2022 by using content analysis method. The research data consists of postgraduate theses obtained as a result of scanning the concept of "Toxic leadership" on the YÖK Thesis Database. As a result of this scanning, 33 theses were examined. Content analysis technique, one of the research methods, was used to reveal a general profile of postgraduate thesis studies. Accordingly, coding was done on the data obtained first and then these codes were collected under 11 themes (type, language of writing, year, distribution of university, institute and department, research methods, sample group, data collection tools, scale and co-study variables in theses). These themes and the codes below were evaluated by frequency analysis. As a result of the analysis, it is seen that the most theses were published in 2021 and the theses were mostly at the master's level (n=25). It is seen that the subject of toxic leadership is prominent in the theses written in the social sciences institute (n=25), the Department of Business Administration (n=16) is the priority for the department, and the quantitative research methods(n=28) are the priority among the research methods.

___

  • Akça, İ.& Tuzcuoğlu, F. (2020). Toksik Liderliğin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları Ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisine Yönelik Bir Model Önerisi. Journal Of Life Economic, 7(3), 257-268.
  • Appelbaum, S. H. ve Roy-Girard D. (2007). Toxins in tThe Workplace: Affect On Oganizations And Employees. Corporate Governance, 7(1). 17-28.
  • Arıbaş, A. N. (2021). Türkiye’de Yapılan Toksik Liderlik Çalışmalarının İçerik Analizi. Asead 7. Uluslararası Sosyal Bilimler Sempozyumu. 523-529
  • Bakan, İ. & Yılmaz, Y.S. (2019). Toksik Liderliğin Tükenmişliğe Etkisi: Bir Alan Araştırması. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 1-12.
  • Bakan, İ., Yılmaz, S. & Olucak, H. İ. (2020). Çalışanların toksik liderlik boyutlarına ilişkin algılarının stres boyutları düzeylerine etkisi üzerine bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(3), 557-572.
  • Bayrakçı, E. (2017). A Qualitative Research on Possibility of Whistleblowing at Eliminating of Intoxication and Toxic Leadership. Organizational Toxicity. Route Edıcational and Social Science Journal, 4(6), 34-56.
  • Bozkurt, S., Çoban, Ö. & Çolakoğlu, M. H. (2018). Örgütsel Güven Düzeyi ve Toksik Liderlik Davranışları İlişkisinde Örgütsel Bağlılığın Aracı Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(3), 704- 719.
  • Canbolat, M. A., Çelik, A. & Yılmaz, H. U. (2021). Toksik Liderlik Algısının Kariyer Bağlılığı Ve Görev Performansıyla İlişkisine Yönelik Perakendecilik Sektöründe Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 24(1), 28-40.
  • Çankaya, M. (2020). Sağlık Çalışanlarında Toksik Liderlik Algısı. Babacan, H. (Ed.), İçinde: Sosyal, Bilimler Alanında Akademik Çalışmalar-3. Ankara: Gece Kitaplığı.
  • Çankaya, M. & Çiftçi, G. E. (2020). Hastane Çalişanlarinin Toksİk Lİderlİk Ve Örgütsel Sinizm Algılarının Örgütsel Bağlılıklarına Etkisi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 23(2), 273-298.
  • Çelebi, N., Güner, H. & Yıldız, V. (2015). Toksik Liderlik Ölçeğinin Geliştirilmesi. Bartın University Journal of Faculty of Education, 4(1), 249-268.
  • Çeliker, N. (2020). Konaklama İşletmelerinde Toksik Liderlik Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Toksik Liderlik, Lider-Üye Etkileşimi, İş Stresi, Duygusal Tükenmişlik Değişkenleri Bağlamında Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarının Veri Madenciliği Yöntemi İle İncelenmesi. Akdeniz Üniversitesi. Doktora Tezi.
  • Çiçek, B. & Almalı, V. (2020). The Effect Of Toxic Leadership On Conflict in The Workplace. Equinox Journal of Economics Business and Political Studies, 7(2), 214-235.
  • Demir, B. (2020). Örgütlerde Toksik Lider ve Toksik İlişkiler. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi.(Special Issue), 31-35.
  • Dobbs, J. M. (2014). The Relationship Between Perceived Toxic Leadership Styles, Leader Effectiveness and Organizational Cynicism. Doctoral dissertation, University of San Diego, San Diego, USA.
  • Green, J. E. (2014). Toxic leadership in educational organizations. Education Leadership Review, 15(1), 18-33.
  • Güldü, Ö. & Aksu, N.E. (2016). Yıkıcı Liderlik Algısı ve Mesleki Tükenmişlik Arasındaki İlişkide Olumsuz Duygu-Durumun Aracı Rolü. Çalışma İlişkileri Dergisi, 31(4), 676-694.
  • Hsieh, H. F. & Shannon, S. E. (2005). Three approaches to qualitative content analysis. Qualitative Health Research, 15(9), 1277-1288.
  • İlhan, H., & Çelebi, N. (2021). Okul Müdürlerinin Toksik Liderlik Davranışlarının Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılıklarına Etkisi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 12(23), 201-223.
  • Kahveci, G., Bahadır, E. & Kandemir, İ. K. (2019). Okul yöneticilerinin toksik liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 52(1), 225-249.
  • Karakaya, A. (2021). Toksik Liderlik ve Sağlık Çalışanlarının Toksik Liderlik Algı Düzeyleri. International Social Sciences Studies Journal. 7(87).
  • Kaya, N., Göncü, F. T. & Erarslan, İ.(2021). Yöneticilerin Toksik Liderlik Davranışlarının Örgütsel Sinizm ve Çalışan Sessizliği Üzerine Etkileri (Kamu Sektörüne Yönelik Bir Araştırma). Journal of Life Economics, 8(1), 111-120.
  • Kırmaz, B. (2010). Bilgi çağı lideri. Ankara Barosu Dergisi, (3), 207-222.
  • Mehta, S. & Maheshwari, G. C. (2013). Consequence of Toxic leadership on Employee Job Satisfaction and Organizational Commitment. Journal of Contemporary Management Research, 8(2).
  • Naeem, F. & Khurram, S. (2020). Influence of toxic leadership on turnover intention: The mediating role of psychological wellbeing and employee engagement. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences, 14(3), 682-713.
  • Reyhanoğlu, M. & Akın, Ö. (2016). Toksik Liderlik Örgütsel Sağlığı Olumsuz Yönde Tetikler Mi?. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma Dergisi. 5 (3), 442 – 459.
  • Saqib, A. & Arif, M. (2017). Employee Silence as a Mediator in the Relationship between Toxic Leadership Behavior and Organizational Performance. Journal of Managerial Sciences, 11.
  • Schmidt, A., A. (2008). Development and Validation of the Toxic Leadership Scale. Master Thesis. Maryland University. Maryland, ABD.
  • Yalçınsoy, A.& Işık, M. (2018). Toksik Liderlik İle Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Bir Araştırma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17(3), 1016-1025.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yiğit, B. (2021). Toksik Bir Lider Olabileceğinizi Düşündünüz mü?. https://hbrturkiye.com/blog/toksik-bir-lider-olabileceginizi-dusundunuz-mu. Erişim Tarihi: 21.03.2022. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov. tr/UlusalTezMerkezi/.
  • Wilson-Starks, K. Y. (2003). Toxic Leadership. https://transleadership.com/ wp-content/uploads/ToxicLeadership.pdf. Erişim Tarihi: 21.03.2022.