Mehmet GÜNEY, Yasemin TÜRKER, Funda Yıldırım BAŞ

EMZİRME DÖNEMİNDEKİ KADINLARDA KONTRASEPTİF YÖNTEM SEÇİMİNİ ETKİLEYEN SOSYODEMOGRAFİK VE KÜLTÜREL FAKTÖRLER

Amaç: Bu tanımlayıcı araştırma, doğum sonrasında kadınların kontraseptif yöntem tercihlerinive ilişkili faktörleri ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Gereç ve yöntem: Bu çalışmaya Mart-Haziran 2011’de Süleyman Demirel Üniversitesi TıpFakültesi Pediatri Polikliniği’ne başvuran 440 emziren kadın alındı. Tüm katılımcılara yüzyüze görüşme tekniği ile araştırmacı tarafından hazırlanan anket uygulandı.Veri analizi veistatisik değerlendirme SSPS 15.0 programında pearson ki kare testi ile yapıldı. Bulgular: Çalışmamıza göre kadınların tamamı doğum sonrası dönemde kontraseptif yöntemkullanmaktaydı. Bunların arasında geri çekme, kondom ve RİA(rahim içi araç) öncelikle tercihedilen yöntemlerdendi. Emzirme döneminde kontraseptif yöntem seçimi ile katılımcıların yaşı,eğitim durumu, gelir seviyesi, aile yapısı ve yaşam alanları arasındaki ilişki istatistiksel olarakanlamlı bulundu.Sonuç: Aile planlaması hizmetlerinin sunumunda kadınların yaşı, yaşam alanları, ekonomikyapısı, eğitim durumu göz önüne alınmalıdır. Aile planlamasında eşlerinin aktif katılımısağlanmalıdır. Çiftler modern kontraseptif yöntemleri kullanması için teşvik edilmelidir

Anahtar Kelimeler:

Emzirme dönemi, kontraseptif yöntemler, sosyodemografik faktörler

Sociodemographic and Cultural Factors that Affect the Contraceptif Method Choice of Women in Lactation Period

Purpose: This descriptive research was carried out to reveal contraceptive behavior of womenand related factors in postpartum period.Methods: This study was included 440 lactating women who attending to Süleyman DemirelUniversity Medical Faculty Pediatric Outpatient Clinic in March-June 2011. The questionnaireform prepared by researhers and it was performed with face to face metod for to collect the data.The data analysis was performed with SSPS 15.0 program. Pearson Chi square test was usedfor satistical analysis of data.Results: According to our study all of the women were using contraceptive methods during thepostpartum period. Among these withdrawal, condom and IUD (intrauterine device) wereprimarily the preferred methods. Factors that include age, education level, income level, familystructure and living area statistically significant associated with the choice of contraceptivemethods during breastfeeding.Conclusion: Factors that include age, living areas, economic structure, education status of thewomen are taken into consideration in the provision of family planning services. Activeparticipation of spouses should be provided in family planning. Couples should be encouragedto use modern contraceptive methods

Keywords:

Breastfeeding period, contraceptive methods, socio-demographic factors,

PDF

___

Saraç İ. Yalçın ÖT. Özalp S. Hassa H. Bir üniversite hastanesinde rahim içi araç uygulamaları. Sağlık ve Toplum Dergisi 1999; 9: 29-31

Ege E. Timur S. Zincir H. Ebelik son sınıf öğrencilerinin aile planlaması eğitimi etkinliğinin değerlendirilmesi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2005; 14: 202-20.

Taşkın L. Doğum ve kadın sağlığı hemşireliği Kitabı. IV. Baskı. Ankara. Sistem Ofset; 2000;s.1-10.

Smith KB. Spuy ZM. Cheng L. Elton R. Glasier AF. Is postpartum contraceptive advice given antenatally of value? Contraception 2002; 65: 237-43.

Mungan T. Laktasyonda kontrasepsiyon. 3. Uluslar arası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi Kitabı. Ankara: 20-23 Nisan 2005. s.151-52.

Cwiak C. Gellasch T and Zieman M. Peripartum contraceptive attitudes and practices. Contraceptin 2004; 70: 383-86.

Durmuşoğlu F. Yıldırım A. Özel dönem ve durumlarda kontrasepsiyon. İn: İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı. Aile Planlamasında Temel Bilgiler. İstanbul: 1997. s.195-99.

Gorrie TM. Mckinney ES. Murray SS. Foundations of Maternal-Newborn. Nursing 2 nd Edition. Philadelphia: W. B. Sounders Company; 1998.

Phillips CR. Family-Centered Maternity and Newborn Care. 4nd Edition. St. Louis Missouri Mosby Year Book; 1996.

Bulut A. Turan JM. Postpartum family planning and health needs of women of low income in Istanbul. Studies in Family Planning 1995; 26(2): 88-100.

Güngör S. Başer İ. Göktolga U. Özkömür E. Keskin U. Geri Çekme yönteminin etkinliği ve eğitim seviyesinin önemi. Gülhane Tıp Dergisi 2006; 48: 8-10.

Kahraman K. Nevşehir Özkonak kasabasında yaşayan 15-49 yaş grubu kadınların aile planlaması uygulamaları. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek lisans tezi. Kayseri. 2005.

Gölbaşı Z. Tümay H.S. Koç D. Hilal Yıldız. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2005; 29.

Tokuç B. Eskiocak M. Ekuklu G. Saltık A. Edirne’de 15-49 yaş evli kadınların aile planlaması yöntemleri konusundaki bilgi düzeyleri ve yöntem kullanım oranları 2005; 14: 9.

Türk R. 2-6 aylık bebeği olan annelerin emzirmeyi aile planlaması yöntemi olarak kullanma durumları ve etkileyen faktörler. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü yüksek lisans tezi. Ankara. 2006.

Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2008. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etüdleri Enstitüsü yayını. Ankara. 2008.

Tekiner A.S. Çetin F. Ceyhun A.G. Kafkaslı A. Planlanmamış gebelikler ile kontraseptif yöntemler arasındaki ilişki Dirim Tıp Gazetesi 2010; 85: 65-71.

Oltuoğlu H. Malatya il merkezinde aile planlaması kullanan 15-49 yaş grubu evli kadınlarda kullanılan yöntem ve yöntem seçimini etkileyen faktörler. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Kayseri. 2008.

Çayan A. 15-49 yaş evli kadınların Aile Planlaması Yöntemlerine İlişkin Tutumlarının Kullandıkları Kontraseptif Yöntemler ile ilişkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Aydın. 2009.

Nacar M. Doğum Sonrası Dönemde Verilen Aile Planlaması Eğitiminin Yöntem Kullanmaya Etkisi. Erciyes Üniversitesi Halk Sağlığı AD. Uzmanlık Tezi.