Sürdürülebilir Lojistik Uygulaması Olarak Tersine Lojistik Üzerine Türkiye’de Yapılan Çalışmaların Bibliyometrik Analizi

Tüketicilerin sosyal ve çevresel bilinç düzeylerinin artması ve Paris İklim Anlaşması başta olmak üzere uluslar üstü düzenlemelerin yürürlüğe girmesi gibi zorlayıcı sebepler, işletmelerin yönetsel ve operasyonel süreçlerde sürdürülebilirlik ilkesini benimsemesini teşvik etmektedir. İşletmelerin sürdürülebilir lojistik operasyonları kapsamında benimsediği uygulamalar ise yeşil lojistik, yalın lojistik ve tersine lojistiktir. Bu çalışmada temel amaç, DergiPark veri tabanında taranan hakemli dergilerde yayımlanmış araştırma makalelerinin bibliyografik haritasını çıkarmaktır. Bu doğrultuda, 2016 Ocak ayından 2022 yılının Ekim ayına kadar DergiPark’ta yayımlanmış 41 araştırma makalesi derlenmiş ve yayın yılları, başlıkları, anahtar kelimeleri ve özetlerine göre kümelenmiştir. Analizler sonucunda, tersine lojistik konusunda en çok makalenin yayımlandığı derginin Alphanumeric Journal olduğu, tersine lojistik ile birlikte en sık yer verilen anahtar sözcüklerin ise “geri dönüşüm” ve “diğer yöntemler” olduğu ve 35 çalışmada nicel araştırma yöntemleri kullanıldığı bulunmuştur. Araştırma sonucunda ayrıca, üzerine en çok araştırma yapılan sektörün üç araştırma ile sağlık sektörü olduğu ve sağlık sektörünü ise ikişer araştırmayla kamusal alanlar, tekstil sektörü ve imalat sanayiinin takip ettiği sonucuna ulaşılmıştır.

BIBLIOMETRIC ANALYSIS OF STUDIES PUBLISHED IN TURKEY ON REVERSE LOGISTICS AS A SUSTAINABLE LOGISTICS APPLICATION

The compelling reasons such as the increase in the social and environmental awareness of consumers and the enactment of supranational regulations, especially the Paris Climate Agreement, encourage firms to adopt the principle of sustainability in managerial and operational processes. The practices adopted by firms with the perspective of sustainable logistics operations are green logistics, lean logistics and reverse logistics. The main purpose of this study is to create a bibliographic map of research articles published in peer-reviewed journals indexing in DergiPark. Therefore, 41 research articles published in DergiPark from January 2016 to November 2022 were compiled and clustered according to publication years, titles, keywords and abstracts. As a result of the analyzes, it is found that the journal in which the most articles on reverse logistics is published is the Alphanumeric Journal, the most frequently used keywords together with reverse logistics are "recycling" and "other methods", and quantitative research methods are employed in 35 studies. Moreover, it is also concluded that the most researched sector is the health sector with three researches, and the health sector is followed by public, textile and manufacturing with two researches each.

___

  • Agrawal, S., Singh, R. K. ve Murtaza, Q. (2015). A literature review and perspectives in reverse logistics. Resources, Conservation and Recycling, 97, 76-92.
  • Alkan, G., Yılmaz, B. ve Oğuz S. (2020). Tersine lojistik alanındaki yayınların bibliyometrik analiz yöntemiyle değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(3), 711-729.
  • Coşan, B. (2019). Sanayi Devrimi’nden çok uluslu şirketlere çocuk işçiliği: şahin pençesinde yavru kuş. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2(2), 286-303.
  • Cox, S., Tomas, J.M., Cheyne, A. ve Oliver, A. (1998). Safety culture: the prediction of commitment to safety in the manufacturing industry. British Journal of Management 9, 3-11.
  • Çavdar, E. (2021). Yeşil Lojistik: WoS Verilerine Dayalı Bibliyometrik Bir Analiz (2000-2021). Econder International Academic Journal, 5(2), 359-374.
  • Duran, G. ve Çelikkaya, S. (2019). Türkiye’de Lojistik Üzerine Yapilmiş Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi. GÜ İslahiye İİBF Uluslararası E-Dergi, 3(3), 152-167.
  • Ecevit, M. Z. (2018). Yeşil kalite ve yeşil imaj algısının daha fazla ödeme niyeti ile ilişkisi: yeşil göz boyamanın düzenleyici rolü. Business & Management Studies: An International Journal, 6(3), 472-486.
  • Ercan, S. Türkiye’de İşletme Bilimi Alanında Liderlik Üzerine Yapılan Araştırmaların Bibliyografik Analizi. Researches on Multidisiplinary Aproaches, 2(2), 60-72.
  • Eurostat (2019). How are emissions of greenhouse gases in the EU evolving?. Erişim adresi (12 Aralık 2022): https://ec.europa.eu/eurostat/cache/infographs/energy/bloc-4a.html?lang=en
  • Eyüboğlu, G., ve Basti, M. (2017). Tersine lojistikte karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri: Türk gıda sektörü örneği. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(31), 279-296.
  • Fleischmann, M., Bloemhof-Ruwaard, J. M., Dekker, R., Van der Laan, E., Van Nunen, J. A., ve Van
  • Wassenhove, L. N. (1997). “Quantitative Models For Reverse Logistics: A Review”. European Journal Of Operational Research, 103(1), 1-17.
  • Genç, R. (2012). Çağımızın Mesleği Lojistik ve Tedarik Zinciri Yönetiminin Yöntem ve Kavramları. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Gülenç, İ. F. ve Karagöz, B. (2008). E-lojistik ve Türkiye’de e-lojistik uygulamaları. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (15), 73-91.
  • Jørsfeldt, L. M., Hvolby, H. H. ve Nguyen, V. T. (2016). Implementing Environmental Sustainability in Logistics Operations: A Case Study. Strategic Outsourcing: An International Journal, 9(2): 98-125.
  • Kazançoğlu, İ., Ventura, K. ve Aktepe, Ç. (2017). Perakendecilikte omni-kanal uygulamaları: lojistik faaliyetlere ilişkin zorluklar ve engeller. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 219-236.
  • Korkmaz, İ. H. ve Çetinkaya, C. (2019). Post-graduate theses on logistics and supply chain in Turkey: A bibliometric analysis. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18(1), 479-493.
  • Lummus, R. R., Krumwiede, D. W. ve Vokurka, R. J. (2001). The relationship of logistics to supply chain management: developing a common industry definition. Industrial management & data systems. 101(8), 426-432.
  • McKinnon, A., Browne, M., Whiteing, A. ve Piecyk, M. (Eds.). (2015). Green Logistics: Improving The Environmental Sustainability of Logistics. Kogan Page Publishers.
  • Merriam-Webster Dictionary (2022). Erişim adresi (10 Aralık 2022): https://www.merriam-webster.com/dictionary/logistics
  • Milli Eğitim Bakanlığı, MEGEP Ulaştırma Hizmetleri Programı (2011). Lojistik yönetimi. Ankara, Yayın No: 840UH0012.
  • Mücevher, M. H. (2021). Sürdürülebilir Lojistik için Üç Öncelikli Strateji: Yeşil Lojistik, Tersine Lojistik ve Yalın Lojistik. Enderun, 5(1), 39-54.
  • Nakıboğlu, G. (2007). Tersine lojistik: önemi ve dünyadaki uygulamaları. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 181-196.
  • Pritchard, A. (1969). Statistical bibliography or bibliometrics. Journal of Documentation, 25(4), 348-349. Rogers, D. S. ve Tibben‐Lembke, R. (2001). An examination of reverse logistics practices. Journal of business logistics, 22(2), 129-148.
  • Rubio, S., Chamorro, A. ve Miranda, F. J. (2008). Characteristics of the research on reverse logistics (1995–2005). International journal of production research, 46(4), 1099-1120.
  • Rushton, A., Croucher, P. ve Baker, P. (2017). The handbook of logistics and distribution management: Understanding the supply chain. Kogan Page Publishers.
  • Serdarasan, Ş., Yılmaz, H., Doğan, E., Koç, B., Kayır, M. H. ve Çatalyürek, M. (2021). Lojistik ve tedarik zinciri alanında TR Dizin’de indekslenen çalışmaların bibliyometrik analizi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (68), 164-184.
  • Simpson, J.A. and Weiner E.S.C. (1989), The Oxford English Dictionary 3, Clarendon Press, Oxford. Small, H. (1999). Visualising science through citation mapping. Journal of the American Society for Information Science, 50(9), 799–812.
  • Smykay, E. W., Bowersox, D. J. ve Mossman, F. H. (1961). Physical Distribution Management. Macmillan.
  • Srivastava, S. K. (2007). Green supply‐chain management: a state‐of‐the‐art literature review. International Journal of Management Reviews, 9(1), 53-80.
  • Şengül, Ü. (2010). Atıkların geri dönüşümü ve tersine lojistik. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 6(1), 73-86.
  • Tekin, M., Öztürk, D. ve Bahar, İ. (2021). Tersine Lojistiğin Bibliyometrik Analizi. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 87-100.
  • Teoman, S. (2020). Achieving the customized "rights" of logistics by adopting novel technologies: a conceptual approach and literature review. UTMS Journal of Economics, 11(2), 231-242.
  • U.S. Environmental Protection Agency (2022). Sources of Greenhouse Gas Emissions. Erişim adresi (12 Aralık 2022): https://www.epa.gov/ghgemissions/sources-greenhouse-gas-emissions
  • Wu, H. and Dunn, S.C. (1995), Environmentally responsible logistics systems. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 25(2), 20-38.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (10. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık.