XVI. Yüzyılın sonu ve XVII. yüzyılın başlarında bolu’da sosyal hayat

Bir bölgenin sosyal ve ekonomik durumunun ortaya çıkarılmasında şer’iye sicillerinde yer alan tereke kayıtları araştırmacılara büyük ölçüde kolaylık sağlamaktadır. Bu kayıtlarda ölen bir kimsenin geride bıraktığı her türlü menkul (nakit para, altın ve gümüş vs.)ve gayr-ı menkul (ev,dükkân,han,hamam,arsa,tarla çiftlik vs.) eşyanın yanı sıra vereselerin tek tek isimlerinin belirtilmesi dönemin nüfus yapısı (Müslim ve gayr-ı müslim) ve sayısı konusunda da önemli ip uçlarıvermektedir. Tereke defterleri esas alınarak yapılan bu çalışmada; anılan döneme ait Bolu’da bulunan evler ve özellikleri ile evlerde kullanılan eşyalar, aile hayatı (eş sayıları, çocuk sayıları, mehir durumları),sosyal hayatın vazgeçilmez unsuru olan kitaplar ile yörede kullanılan isimler ve lakaplar ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Social life in bolu during the late XVI. and early XVII. Centuries

The terekeminuteslocated in Şeri’yyerecordsets provides there searchers with a point of view towards the economicaland social structure of a region or location. The details in these recordsets were included not only all possessings (movable and immovable properties) of the passed away one but also the personal profiles of the inheritor swhich should be considered as a vital point to envisage the populational structure (Muslims and non-Muslim)of the period. This study aims to portray the family life (number of the spouse sandkids, stipulations), equip mental and civil features of the houses, books as the vital objects of the social life, name sandnick names used in Bolu neighbourhood during the mentioned periods bye laborating on the inheritance recordsets.

___

  • BARKAN,Ö. Lütfi; “Edirrne Askeri Kassamına Ait Tereke Defterleri (1545-1659)”, “Belgeler”, C. III, S. 5-6, TTK Yayınları, Ankara, 1993.s.1- 479
  • DEMİREL, Ö / GÜRBÜZ, A. / TUŞ, M.“Osmanlılarda Ailenin Demografik yapısı”, Sosyal-Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi, C.I, T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu yayınları, Ankara 1992, s. 97-161.
  • İLHAN, M. Mehdi, “Onaltıncı Yüzyıl Başlarında Amid Sancağı Yer ve Şahıs Adları Hakkında Bazı Notlar” Belleten, C. LIV, S. 209, TTK Yayınları, 1990.s.213-222
  • KANKAL, Ahmet.; Türkmen’in Kaidesi Kastamonu (XV-XVIII.Yüzyıllar Arası Şehir Hayatı). Ankara 2004.
  • KANKAL, Ahmet; “17. Ve 18. Yüzyıllarda Kuzey-Batı Anadolu’da Sosyal Hayat ( Şer’iyye Sicillerine Göre)” Tarih İncelemeleri Dergisi, S.XV. Ege Üniversitesi basımevi, İzmir 2009, s.31-73
  • KANKAL, Ahmet; “Yüzyılın Sonlarında Siverek’te Sosyal Hayat” Tarihte Siverek Sempozyumu 13-14 Ekim 2001, Bildirileri,” s.39-63
  • KURT, Yılmaz, “Adana’da 1572 Yılında Kullanılan Türk Erkek Şahıs Adları” Belleten C,LVII, S.218, TTK Yayınları, Ankara 1993.s.173-200.
  • KURT,Yılmaz, “Çorum Sancağı Kişi Adları(XVI.Yüzyıl)”, Belleten C. LIX, S. 224, TTK Yayınları, Ankara 1995.s. 75-119
  • ORTAYLI, İlber, Osmanlı Toplumunda Aile,Timaş yay., İstanbul 2010.
  • ÖZTÜRK, Said, AskeriKassama Ait Onyedinci Asır İstanbul Tereke Defterleri (Sosyo-Ekonomik Tahlil), OSAV Yay., İstanbul 1995.
  • SAYDAM, Abdullah, “Trabzon’da Halkın Kitap Sahibi Olma Düzeyi (1795-846)” MEB.S.70. Bahar / 2006.s.187-201