Hakan KİTAPÇI, Onur Tolga AYDEMİR, Orhan ÇÖMLEK, Lütfihak ALPKAN

Özdeğerleme modellerinin denge skor kartıyla entegre edilmesi: Bir özdeğerleme modeli önerisi

Günümüzde küreselleşme ve teknolojik gelişmelerle ortaya çıkan artan rekabet ortamında varlıklarını sürdürmek isteyen işletmelerin etkin bir stratejik yönetim uygulaması kaçınılmazdır. İşletmelerin hedeflerine ulaşıp, varlıklarını sürdürebilmeleri ve kendi özdeğerlendirmelerini yapıp, kurumsal performanslarında iyileşme sağlayabilmeleri için geliştirilen ve uygulanan bir çok model bulunmaktadır. Uygulamada yer alan bu modellerden ilki müşterilerine daha fazla hizmet ve kalite sağlayan işletmeleri ödüllendirmek amacıyla 1987 yılında Amerika’da ortaya çıkan, kalite bilincini rekabeti arttırmada önemli bir unsur olarak gören ve mükemmelliği bir gereklilik olarak düşünüp, yaygınlaştırılmasını amaçlayan Malcolm Baldrige Ulusal Kalite Modeli’ dir. İkincisi, Avrupa Kalite Yönetim Vakfı tarafından oluşturulan, kuruluşlara mükemmelliğe giden yolun neresinde olduklarını gösteren, eksik ve yetersiz oldukları alanları saptamalarını sağlayan ve uygun çözüm yolları gösteren EFQM Mükemmellik Modelidir. Üçüncüsü ise, finansal ölçüm sonuçlarının performans değerlendirmede tek başına kullanılmasının yeterli olmadığını, mevcut müşteriler, şirket içi işleyiş, çalışanlar ve sistemin performansının değerlendirilmesinde uzun dönemli finansal başarıyla ilişkilendirilen daha genel ölçü birimleri kullanılmasının gerekli olduğunu ortaya koyan Denge Skor Kartı’dır. Bu çalışmada bu modeller temel kavramları ve kriterleri açısından detaylı olarak incelenip, birbirleri ile karşılaştırılarak, küreselleşme ve teknololojik gelişmeler sonucu hızlı ve sürekli olarak değişen rekabet ortamında, yöneticilerin özgün bir strateji ile etkin bir stratejik yönetim uygulayabilmesini sağlayacak bütünsel bir performans takip ve değerleme modeli oluşturulmuştur.

It is an inevitable fact that those firms that want to maintain their competitive positions must perform effective strategic management in a competitive environment as a result of globalization and technological developments. There are a great number of self-assessment models that have been developed and applied by different firms in order to evaluate their present and future competitive positions. One of the most commonly used self-assessment models is Malcolm Baldridge National Quality Model which emerged in the US in 1987 in order to reward the companies that provide high quality service to their customers. The second one is EFQM formed by European Foundation of Quality Management that provides a roadmap to the institutions for excellence, assists them in detecting their incapabilities and deficiencies, and demonstrates proper solutions for their problems. The third one is Balance Scorecard which proposes that using the results of financial measurement is insufficient alone and a more common unit of measurement related to long-term financial success is necessary for assessment of available customers, internal company mechanisms, employees, and system performance. In this study, by scrutinizing main concepts and criteria and by comparing them with one another, a performance inspection and evaluation model is developed to enable managers to apply an effective strategic management in a competetive environment.

PDF

___

Baker, P. J. (1981). Learning Sociology and Assessing Critical Thinking, Teaching Sociology, 8 (3), 325-363.
Bloom, B. (1956). Taxonomy of Educational Objectives, Handbook 1: The Cognitive Domain, New York: David McKay Co Inc.
Demirel, Ö. (2006). Kuramdan Uygulamaya Öğretimde Planlama ve Değerlendirme, Ankara: Pegem Yayıncılık.
Dilworth, Jr., C. B. (1980). Asking Questions about Literature: A Review of Strategies, Journal of Aesthetic Education, 14 (2), 43-54.
Dryden, J. (1979). Xenophon in Seven Volumes, 4. Cambridge: Harward University Press.
Garlikov, R. (2005). The Socratic Method: Teaching by Asking Instead of by Telling, Retrieved from the WWW: http://www.garlikov.com/Soc_Meth.html on April 1, 2009.
Krathwohl, D. R. (2002). A Revision of Bloom’s Taxonomy: An Overview, Theory into Practice, 41 (4), 212-218.
Magee, B. (2001). The Story of Philosophy, New York: Dorling Kindersley.
Maxwell, M. (2009). The Socratic Method and Its Effect on Critical Thinking, Retrieved from the WWW: http://www.socraticmethod.net/ on April 1, 2009.
Merritts, D., Walter, R. Using Socratic Questioning, Retrived, March 24, 2005, from http://serc.carleton.edu/introgeo/socratic/index.html.
Nicoteri, J. A. (1998). Critical Thinking Skills. The American Journal of Nursing, 98 (10), 62-65.
Paraskevas, A., Wickens, E. (2003). Andragogy and the Socratic Method: The Adult Perspective, Journal of Hospitality, Leisure, Sport and Tourism Education, 2 (2), 4-14.
Paul, R., Elder, L. (2002). The Art of Asking Essential Questions, Sonoma, CA: Foundation for Critical Thinking.
Scanlan, J. S. (2006). The Effect of Richard Paul’s Universal Elements and Standards of Reasoning on Twelfth Grade Composition, Unpublished M.A. Thesis, San Diego: Alliant International University, Faculty of the School of Education.
Tan, Ş. (2007). Öğretimi Planlama ve Değerlendirme, Ankara: Öncü Basım Yayım Tanıtım Ltd. Şti.
Whiteley, T. R. (2006). Using the Socratic Method and Bloom’s Taxonomy of the Cognitive Domain to Enhance Online Discussion, Critical Thinking and Student Learning, Developments in Business Simulation and Experiential Learning, 33, 65-70.
Yang, Y. T. C., Newby, T. J., Bill, R. L. (2005). Using Socratic Questioning to Promote Critical Thinking Skills Through Asynchronous Discussion Forums in Distance Learning Environments, The American Journal of Distance Education, 19 (3), 163-181.