2010

Ahmet Baytursunov'un Hayatı ve 20. Yüzyılın Başında Kazakistan'da Eğitim Faaliyetleri İçindeki Yeri

20. yüzyıl başında Kazakistan’da eğitim faaliyetleri geleneksel tarzda eğitim veren medreselerde, Rusça eğitim veren Kazak-Rus okullarında ve Tatar Ceditçilerin etkisinde açılan Usûl-ü Cedîd okullarında yürütülmekteydi. Bu dönemde Kazakistan’ın en önemli aydınlarından biri olan Ahmet Baytursunov edebiyat, dil ve eğitim alanlarında çalışmalar yaptı. Baytursunov öğretmen olarak ta Kazakistan’ın birçok şehrinde çalıştı. Kazakistan’daki eğitim faaliyetlerine dair düşüncelerini yayınladığı makalelerle dile getirdi. Onun eğitim hayatına dair düşünceleri hem kendi döneminde hem de kendisinden sonraki dönemlerde Kazak eğitimcilere rehber oldu.

Ahmet Baytursunov's Life and His Position in Kazakhstan's Education Activities at the Begining of the Twenty Century

Education activities in Kazakhstan had been carry outed on Kazakh-Russian scholls, traditional medresse and Jadidist scholl at the begining of the twenty century. Ahmet Baytursunov was one of the most important intellectual in Kazakhstan at this time who worked in the fields of poetry, linquistics and education. Also Baytursunov held teaching positions in a number of cities in Kazakhstan. He published his opinions about education activities in Kazakhstan . His opinions about education life were guide for Kazakh educator both his time and after his time.

PDF

___

Avezov, M.(Mart,2001). “Ahmet Baytursınov’un Ellinci Yaş Günü”, Çev.İbrahim Kalkan, Türklük Araştırma Dergisi: 170-179
Baytursunov, A.(1912). “Cazu Tertibi”, Aykap, 4
Alaşulı, A.(1912). “Cazu Tertibi”, Aykap, 8
Baytursunov, A.(1913a). “Kurmetti Okuşular”, Kazak, 1
Baytursunov, A.(1913b). “Orusşa Okuşular”, Kazak, 2
Baytursunov, A.(1914a). “Mektep Kerekleri”, Kazak, 62
Baytursunov, A.(1914b). “Bastavış Mektep”, Kazak , 61
Baytursunov, A.(1991). Ak col. Almatı: Jalın.
Baytursunov, A.(1996). Cana Nizam. Almatı : Jeti Jargı.
Bekhocin,H.(1981). Kazak Baspasöz Tarihının Oçerki(1860-1958). Almatı
Bökeyhanov,A.(1994), Şıgarmalar. Haz. Mambet Koygeldiyev, Almatı: Jalın.
Ceksenbayeva, G.(1996). “Orıs-Kazak cene Otarlav Sayasatı”, Kazak Tarihı, 1: 53-56
Cumabayev,M.(1996). Şıgarmaları. c.2-3, Almatı:Bilim.
Devlet, N.(1999). Rusya Müslümanlarının Milli Mücadele Tarihi. Ankara: TTK.
Dusenbayev, R.(1897). “Harip Turasının sözü”, Dala Valayatının Gazeti,10
Frank, J. A.(2001) Russian Muslim Institions in Imperial Russia. Boston: Brill.
Haghayeghi, M.(1995). İslam and Politics in Central Asia. Newyork: St. Martin’s Press.
Kasenov, K. ve Törehanov,E.(1994): Kızıl Kırgın, 37’-ge Apat Bolgandar. Almatı: Kazakistan.
Kara, Abdulvahap (2002). Türkistan Ateşi Mustafa Çokay’ın Hayatı ve Mücadelesi. İstanbul: Da Yayıncılık.
Kazak SSR Tarihı (1982). c.III, Almatı.
Kazakistan Tarihi , Oçerkter. (1994). Almatı.
Kekişev, S.(1992) Ahan Turalı Akikat. Almatı: Şapagat.
Koygeldiyev, M.(1996). Alaş Kozgalışı. Almatı: Sanat.
Hüseyin,Köbey (2002). “Kazak Dil Bilgini Ahmet Baytursunov”, Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi,12:223-233
Mıncan, N.(1994). Kazaktın Kıskaca Tarihtı. Almatı: Jalın.
Nurpeyisov, K.(1994). “Alaş cene Alaşorda Tarıhının Zerttevi Hakında”, Kazak Tarıhı, 1: 7-17
Nurpeyisov,K.(1996). “ Cetisulık Alaş Kayratkerleri” Kazak Tarıhı, 1: 59-60
Nurtazina, N.(1996). “ Reseydin Köpulttı Turkistanda Cürgizgen Sayasatı”, Kazak Tarihı, 6 : 37-44
Olcott, M.B.(1987). The Kazaks. Stanford: Hoover Institution.
Pırmanov, A. ve Kapeyeva, A.(1997). Kazak İnteligetsiyası. Almatı: Atamura.
Pierce, A.,(1960). Russian Central Asia. Los Angeles: Universty of California.
Sabol, S.(2003). Russian Colonization and The Genesis of Kazak National Consciousness. Newyork: Palgrave Macmillan.
Sımaguleva, S.(1996). “ Karkaralı Petisiyası”, Kazak Tarihı, 1:47-53.
Subhanberdina,U, ve D.S. Seyfulina. (1996). Kazak Kitabınnın Şeciresi. Almatı: Ravan.
Şuyasov,C.(1912) “Birge Kozgalayık”, Aykap, 6.
Tamir, F.(1999). “Ahmet Baytursunov ve 1926 Bakü Türkoloji Kongresi” 1926 Bakü Türkoloji Kongresinin 70. Yıl Dönümü Toplantısı, Ankara:115-119.
Tamir, F.(2004), “İsmail Bey Gaspıralı’nın Kazak Aydınları Üzerindeki Tesiri”, İsmail Bey Gaspıralı İçin. Kırım Vatan Yay.
Türk ,V.(2002). “Kazak Aydınlanma Hareketi İçerisinde Ahmet Baytursunov ve Çalışmaları, Türkler, 18 :65-673
Zenkovsy, A.S.(1971).Rusya’da Pantürkizm ve Müslümanlık. Ankara: İpek.
“Calpı Kazak Svezi”,(1917). Kazak, 237
“Kazak Svezi”, (1917). İşki Habarlar, Kazak, 236
“Orenburg 9 yanvar”, (1914). Kazak, 45