SUBHÎ EDHEM VE LAMARCKİZM ADLI ESERİ

Evrim sürecinin bilimsel açıklamasını ilk defa Lamarck yapmıştır. Bununla birlikte, gerek yaşadığı dönemde ve gerek ölümünün ardından uzun bir süre bilim çevrelerinde hak ettiği itibarı görememiştir. Osmanlılara evrim literatürünü tanıtan başlıca isimlerden biri olan Subhî Edhem, Lamarck üzerine yayımladığı eserleriyle bir dönem “unutulmuş” bu bilgine hak ettiği değeri vermiş ve onun düşüncelerini geniş kitlelere duyurmaya çalışmıştır. Bu makalenin amacı, Subhî Edhem’in transliterasyonunu yaptığımız Lamarckizm adlı eserini tanıtmak ve onun Lamarck’la kurduğu düşünsel bağı gözler önüne sermektir
Anahtar Kelimeler:

Subhî Edhem, Lamarck, Lamarckizm

Subhi Edhem and His Study of Lamarckizm

The fi rst scientifi c explanation of the process of evolution was made by Lamarck. However, unfortunately he couldn’t get the credit he deserved among the scientifi c community for a long time neither in his times nor after his death. Subhî Edhem, one of the major authors who had introduced literature of the evolution to Ottomans, gave the credit for Lamarck, the forgotten scholar, and he made the attempt to introduce his ideas to large masses by his studies about Lamarck. The aim of this article is to introduce Lamarckizm which is written by Subhî Edhem, and to reveal his intellectual bond with Lamarck

___

  • Ateş, Kenan. (2009). “Dünü ve Bugünüyle Evrim Kuramı”, Dünü ve Bugünüyle Ev- rim Teorisi, İstanbul.
  • Batuhan, Hüseyin. (1996). Bilim ve Şarlatanlık, İstanbul.
  • Bowler, Peter J. (1989). Evolution The History of an Idea, California.
  • Tafsîli “Felsefe-i Hayvanât”ın on ikinci sahifesinden i‘tibâren başlar. Arzû eden mürâcaat edebilir. Vie de Jesus – avertissement IV.  Demir, Remzi. (2007). Philosophia Ottomanica, Cilt 3, Ankara.
  • Gribbin, John. (2003). The Scientists, New York.
  • Jablonka, Eva, Lamb, Marion J. (2011). Evrimin Dört Boyutu, çev: Mehmet Doğan, İstanbul.
  • James, Ioan. (2012). Büyük Biyologlar, çev: Cumhur Öztürk, İstanbul.
  • Kahya, Esin, Öner, Murat. (2012). Modern Biyolojinin Doğuşu, Ankara.
  • Ülken, Hilmi Ziya. (1999). Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi, İstanbul.
  • Ronan, Colin A. (2003). Bilim Tarihi, çev: Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu, Prof. Dr. Feza Günergun, Ankara.