Türk Edebiyatı’nın üretken isimlerinden biri olan ve kaleme almış olduğu eserlerle haklı bir üne sahip olan Hüseyin Rahmi Gürpınar üzerine çok sayıda araştırma yapılmış, makaleler ve tezler yayınlanmıştır. Bununla birlikte, eserlerinde sıklıkla yer verdiği bilimsel ve felsefi unsurlar neredeyse görmezden gelinmiş ve birkaç çalışma dışında üzerinde pek durulmamıştır. Bilime ve bilimsel düşünceye önem veren, yaşadığı dönemdeki bilimsel gelişmeleri takip eden, insanın doğanın bir parçası olarak diğer canlılardan pek bir farkının olmadığını ve onun kurallarına uymak zorunda olduğunu eserlerinde genellikle dile getiren ve bu düşünceleri işlerken de pek çok bilgin, düşünür ve yapıttan yararlanan -yer yer çelişse de- Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın bu yönü bizce bir makaleyle sınırlandırılamayacak kadar önemlidir. Bu konuya da eğilinmesi gerektiğini vurguladığını ve işaret fişeğini yaktığını düşündüğümüz çalışmamızda, onun Kuyrukluyıldız Altında Bir İzdivaç (1912), Efsuncu Baba (1924), Deli Filozof (1930), Ölüler Yaşıyorlar mı? (1932), İnsan Önce Maymun muydu? (1934), Dirilen İskelet (1942) ve Gönül Bir Yeldeğirmenidir Sevda Öğütür (1943) adlı eserleri ele alınacak ve edebiyat-bilim ilişkisi bağlamında incelenecektir. Söz konusu eserlerden verilecek bazı pasajlarla, Natüralizmin Türk edebiyatındaki ilk temsilcilerinden biri olan Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın ait olduğu akımın özelliğine uygun olarak ele aldığı temalarda bilimsel ve felsefi unsurları nasıl işlediği ve toplumun bunları değerlendirirken neleri dikkate aldığı gözler önüne serilecektir

Huseyin Rahmi Gurpinar, who is one of the productive names of Turkish Literature and has a well-deserved reputation for his works, has been subject of numerous researches, articles and theses. Nevertheless, the scientific and philosophical elements that he often takes part in his works, have been ignored and not been addressed except in a few studies. This aspect of Huseyin Rahmi Gurpinar, who gives importance to science and scientific thought, follows scientific developments in the period of his life time, often expresses in his works that human beings do not have much difference from other living beings and they have to obey to its rules and who benefits from many scientists, philosophers and works – though sometimes contradicted-, is so important to us that it can not be limited to a single article. In our work which we think to emphasize that this issue should also be addressed, his works titled, A marriage under the comet (1912), The Sorcerer father (1924), Crazy Philosopher (1930), Are the dead alive? (1932), First, human beings did the monkey? (1934), Resurrected Skeleton (1942) and Heart is a windmill, grinds love (1943) will be examined in the context of literature-science relation. With some passages to be given from the aforesaid works, we will reveal how scientific and philosophical elements are handled in the themes of Huseyin Rahmi Gurpinar, one of the first representatives of naturalism in Turkish literature, in accordance with the characteristic of movement which he belongs and what the community takes into account when evaluating them