SOSYAL ADALET SAVUNUCULUĞU ÖLÇEĞİNİN (SASÖ) DOĞRULAYICI FAKTÖR ANALİZİ

Bu çalışmanın amacı yurt dışında geçerlilik ve güvenirliği yapılmış olan Sosyal Adalet Savunuculuğu Ölçeği'ni Türk kültürüne uyarlanmasıdır. Dean (2009) tarafından ortaya konan, 43 madde ve dört faktörden oluşan “Sosyal Adalet Savunuculuğu Ölçeği”'nin birçok çalışmada kullanılmasına rağmen bu çalışmalarda ölçeğin Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA)’nin yapılmadığı tespit edilmiştir. Ölçeğin geçerliliği için öncelikle çeviri çalışması, yapı geçerliliğini değerlendirmek üzere Kaiser Meyer Olkin (KMO) Testi, Barlett’s Testi ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmıştır. Güvenirlik yöntemlerinden madde istatistikleri, testi yarılama ve Cronbach Alpha Katsayısı'ndan yararlanılmıştır. Zamana karşı değişmezliğini test etmek için ölçek dört hafta arayla aynı örnekleme uygulanmıştır. KMO değerinin .958; Barlett değerinin 10539.5360 ve p=.000 olduğu tespit edilmiştir. 43 madde ve dört alt faktörden oluşan SASÖ’ye ilişkin yapılan Birinci Düzey DFA sonucunda iki madde ölçekten çıkarılmıştır. 41 madde ve dört alt faktörden oluşan SASÖ’ye ilişkin yapılan Birinci ve İkinci Düzey DFA sonuçları incelendiğinde X2/Sd model uyumunun ve CFI, IFI, RMSEA, RMR, SRMR, PNFI ve PGFI model uyum indekslerinin iyi düzeyde olduğu bulunmuştur. Tüm maddelerin madde ölçek toplam korelasyon değerleri .30’un üstünde bulunmuştur. SASÖ’nün Cronbach Alpha değeri .94 ve alt boyutların Cronbach Alpha değeri .74 ile .94 arasında değişmektedir. SASÖ’nün iki yarı güvenirlik katsayısı .89 olup alt boyutların ise .73-.90 arasında değişmektedir. SASÖ’nün zamana karşı değişmezliğini belirlemek amacıyla yapılan ön test–son test ölçümleri arasında pozitif yönlü doğrusal bir ilişki olduğu bulunmuştur (r=.83; p=.000). Sonuç olarak SASÖ’nün geçerli ve oldukça güvenilir olduğu, zamansal olarak değişim göstermediği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

DFA, Geçerlilik, Güvenirlilik, Sosyal Adalet, Uyarlama

CORFIRMATORY FACTOR ANALYSIS OF SOCIAL JUSTICE ADVOCACY SCALE (SJAS)

The aim of this study is to adapt the Social Justice Advocacy Scale, which has been validated and proved reliable abroad, to the Turkish culture. Although the Social Justice Advocacy Scale, which consists of 43 items and four factors, was used in many studies by Dean (2009), it was found that no confirmatory factor analysis (CFA) was performed in the these studies. For the validity of the scale, it was first translated and for the evaluation of the structure validity, Kaiser Meyer Olkin (KMO) Test, Barlett's Test and Confirmatory Factor Analysis (CFA) were performed. Among the reliability tests, material statistics, test-half and Cronbach's alpha coefficients were used. In order to test the invariance of time, the scale was applied to the same sample at four weeks intervals. KMO value of .958; Barlett value was determined to be 10539.5360 and p=.000. Two items were excluded from the scale as a result of the first level CFA concerning SJAS which consists of 43 items and four sub-factors. When results of 41 items and four sub-factors were examined, it was found that X2/Sd, CFI, IFI, RMSEA, RMR, SRMR, PNFI and PGFI model fit indices were in good level. The item-scale total correlation values of all items were above .30. The Cronbach's alpha value of the SJAS was .94 and the Cronbach's alpha of the sub-dimensions ranged from .74 to .94. The SJAS has a semi-reliability coefficient of .89, with sub-dimensions ranging from .73 to .90. A positive directional linear relationship was found between pre-test and post-test measurements to determine the invariance of SJAS (r =.83; p=.000). As a result, it was determined that SJAS was valid and highly reliable and did not show any change in time.

Keywords:

CFA, Validity, Reliability, Social Justice, Adaptation,

PDF

___

Alpar, R. (2016). Spor, sağlık ve eğitim bilimlerinden örneklerle uygulamalı istatistik ve geçerlik-güvenirlik. Ankara: Detay Yayıncılık.
Avolio, C. D. (2014). Political advocacy: Beliefs and practices of registered nurses. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). University of Windsor, Windsor, Kanada.
Baş, T. (2010). Anket. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Bayoğlu-Serpen, A. S., Duyan, V. & Uğurluoğlu-Aldoğan, E. (2014). Sosyal Adalet Savunuculuğu Ölçeği güvenirlik ve geçerlik çalışması. Toplum ve Sosyal Hizmet, 25 (1), 21-34.
Barker, R. L. (1999). The social work dic¬tionary. Washington DC: NASW Press.
Boomsma, A. (2000). Reporting analyses of covariance structures. Structural equation modeling, 7(3), 461-483.
Bryman, A. & Cramer, D. (2001). Quantitative data analysis with SPSS release 10 for Windows. London: Routledge Press.
Burke, B., & Harrison, P. (2009). Anti-oppressive approaches. Critical practice in social work, 2, 209-219.
Burns, N. & Grove, S. K. (2001). The practice of nursing research: Conduct, critique, & utilization. Philadelphia, PA: W.B. Saunders Company111
Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
Clment, G., (1996). Care, autonomy, and justice: Feminism and the ethic of care. Boulder: Westview Press.
Comrey, A. L. & Lee, H. B. (1992). A first course in factor analysis. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
Crowley, S. L. & Fan, X. (1997). Structural equation modeling: Basic concepts and applications in personality assessment research. Journal of personality assessment, 68(3), 508-531.
Craig, G. (2002). Poverty, social work and social justice. British Journal of Social Work, 32, 669-682.
Çapık, C. (2014). Geçerlik ve güvenirlik çalışmalarında doğrulayıcı faktör analizinin kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(3), 196-205.
Dean, J. K. (2009). Quantifying social justice advocacy competency: Development of the Social Justice Advocacy Scale. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Georgia State University, Atlanta, ABD.
Decker, K. M. (2013). A study of relationships between counselor education, social justice advocacy competence, and likelihood to advocate. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Capella University, Minneapolis, ABD.
Dear, R. B. (1995). Social welfare policy. R. L. Edwards & J. G. Hobbs, Encyclopedia of social work içinde (ss. 2226– 2237). Washington, DC: NASW Press.
Duyan, V. (2010). Sosyal hizmet temelleri yaklaşımları, müdahale yöntemleri. Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayın No: 16.
Everitt, B. S. (1975). Multivariate analysis: The need for data, and other problems. British Journal of Psychiatry, 126, 237–240.
Fietzer, A. W. & Ponterotto, J. (2015). A psychometric review of instruments for social justice and advocacy attitudes. Journal for Social Action in Counseling & Psychology, 7(1), 19-40.
Gorsuch, R. L. (1983). Factor analysis. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Inc
Hagen, J. (2000). Critical perspectives on social welfare: Challenges and controversies. Families in Society, 81, 555–556.
Hayduk, L., Cummings, G., Boadu, K., Pazderka-Robinson, H. & Boulianne, S. (2007). Testing! testing! one, two, three–Testing the theory in structural equation models! Personality and Individual Differences, 42(5), 841-850.
Hoe, S. L. (2008). Issues and procedures in adopting structural equation modeling technique. Journal of Applied Quantitative Methods, 3(1), 76-83.
Holmes, T. H., & Rahe, R. H. (1967). The social readjustment rating scale. Journal of psychosomatic research, 11(2), 213-218.
Hooper, D., Coughlan, J. & Mullen, M. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. The Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
Jöreskog, K.G., & Sorbom, D. (1996). LISREL 8.54 reference guide. Lincolnwood, IL: Scientific Software International.
Karagöz, Y. (2016). SPSS ve AMOS 23 uygulamalı istatistiksel analizler. İstanbul: Nobel Yayınevi.
Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık.
Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. New York: Routledge
Lewis, D. R. (2014). Influence of school counselors' social justice advocacy and multicultural counseling competencies on counselor engagement in school-family-community collaboration. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). University of Florida, Florida, ABD.
Linh, L. P. (2016). Counseling Trainees’ Advocacy: Investigating the Role of Race, Gender Beliefs, Exposure to Injustice, and Diversity Experiences. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Lehigh University, Bethlehem, ABD.
Linh, P. L. ve Arpana, G. I. (2018). Feminist identity and program characteristics in the development of trainees’ social advocacy. Counselling Psychology Quarterly, 31 (1), 1-24
Locke, J. (1988). Two treatise of government. Cambridge: Cambridge University Press.
Lundy, C., (2011). Social Work, social justice and human rights: A structural approach to practice. Toronto: University of Toronto Press.
McDonald, R. P. ve Ho, M.-H. R. (2002). Principles and practice in reporting structural equation analyses. Psychological methods, 7(1), 64-82.
Munro, B. H. (2005). Statistical methods for health care research. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins.
Nietzsche, F., (2008). The portable Nietzsche. London: Penguin Books.
Öner, N. (1997). Türkiye’de kullanılan psikolojik testler: Bir başvuru kaynağı. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
Pallant, J. (2010). SPSS: Survival manual. Berkshire, England: McGraw-Hill.
Sale, P. F., Doherty, P. J., Eckert, G. J., Douglas, W. A., & Ferrell, D. J. (1984). Large scale spatial and temporal variation in recruitment to fish populations on coral reefs. Oecologia, 64(2), 191-198.
Schreiber, J. B., Nora, A., Stage, F. K., Barlow, E. A. & King, J. (2006). Reporting structural equation modeling and confirmatory factor analysis results: A review. The Journal of Educational Research, 99(6), 323-338.
Seçer, İ. (2015). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Anı Yayıncılık.
Seçer, İ. (2017). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi analiz ve raporlaştırma. Ankara: Anı Yayıncılık.
Sen, A., (2011). The idea of justice. Cambridge: Belknap Press of Harvard University.
Streufert, S. R. (2012). Social justice, white racial ıdentity, and multicultural competency among white master level trainees in counselor education and counseling psychology. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Western Michigan University, Kalamazoo, ABD.
Sosin, M. & Caulum, S. (1983). Advocacy: A conceptualization for social work practice. Social Work, 28 (1), 12–17.
Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulama. Türk Psikoloji Yazıları, 3, 6, 49-73.
Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: SeçkinYayıncılık.
Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks.
Tavşancıl, E. (2005). Tutumların ölçülmesi SPSS veri analizi. Ankara: Nobel Yayınları.
Todd, S. (2015). Social justice and social action: Organizing for change. L. Dominelli (Der.), Social work subsection International Encyclopedia of Social and Behavioral Sciences içinde. London: Elsevier
Willinek, W. A., Gieseke, J., Conrad, R., Strunk, H., Hoogeveen, R., von Falkenhausen, M. & Schild, H. H. (2002). Randomly segmented central k-space ordering in high-spatial-resolution contrast-enhanced MR angiography of the supraaortic arteries: initial experience. Radiology, 225(2), 583-588.
Zastrow, C. (2017). Sosyal hizmete giriş. Ankara: Nika Yayınevi.
Zimmerman, S. L. (1979). Policy, social policy, and family policy. Journal of Marriag and the Family, 41, 467–495.