Siyasette Kadının Yeri ve Önemine İlişkin Bir Araştırma: Tunceli İl Örneği

ÖzBu çalışmada, Tunceli’de kadının siyasetteki yeri ve önemi yine Tuncelili kadınların algısına göre belirlenmek istenmiştir. Bu amaçla,  kendilerini siyasetin neresinde gördükleri, görmek istedikleri yerde olup olmadıkları ve siyasette kadının gereken yerde olmamasına engellerin neler olduğunu kapsayan yarı yapılandırılmış sorulara verilen cevaplardan elde edilen bulgulara göre saptanmıştır. Basit tesadüfî örneklem yöntemiyle Tunceli merkezde 18 yaş üstü 195 kadından veri toplanmıştır. Bulgulara göre Tunceli kadını kendisini, seçilmiş olarak siyasetin kısmen de olsa kenar ya da kıyısında görmekte, buna karşılık, siyasi nitelikli etkinliklere katılım bakımından ise oldukça içinde ve ilerisinde bir yerlerde görmektedir. Büyük çoğunluğu Alevi Kızılbaş inancında olan Tunceli’de kadınlar, bu inancın kendilerini özgür hissetmelerine ve siyasete katılımlarına olumlu katkı sağladığına inanmaktadırlar. Siyasette seçilmiş biri olma noktasında, kadınların çoğunluğu kendilerini milletvekili olarak görmek istediklerini belirtmişlerdir. Yine bu araştırma ile Tunceli’de kadın- erkek arasında ciddi bir ayrımcılık yaşanmadığı halde, ülke genelinde mevcut siyasal yapılanmanın Tunceli’ye de yansıdığı, bu nedenle Tunceli’de kadının bir şekilde siyasetin nesnesi olmaktan kurtulamadığı yargısına varılmıştır. Sonuç olarak, kadının dünya ve Türkiye genelinde olduğu gibi Tunceli’de de siyasetin nesnesi olmaktan çıkarak öznesi durumuna gelmesi bir demokrasi sorunu olarak ele alınıp çözümü ile mümkün görünmektedir.Anahtar Kelimeler: Tunceli, Kadın, Siyaset, İnanç.
Anahtar Kelimeler:

Tunceli, Kadın, Siyaset, İnanç

A Study of the Place and Importance of Women In Politics: The Case of Tunceli

AbstractThis study has attempted to determine the place and importance of women in politics in Tunceli as perceived by women in Tunceli. For this purpose, the study has determined that where women see themselves in politics, where they want to be and the obstacles to women’s participation in political life by collecting data through semi-structured questions. Data have been collected from 195 women of 18 years and over from Tunceli by using the random sampling method. According to the findings, women in Tunceli do not see themselves as playing a significant role to get elected, but participating in political events.  It has been concluded that women in Tunceli where majority of people identify themselves as Alevi/Kızılbaş believe that this identity has a positive impact on their freedom and participation in political life. Many women in Tunceli stated that they would like to participate in politics as a parliamenter. This study has arrived to the conclusion that in Tunceli even though there is no discrimination between genders, the current political situation in Turkey affects Tunceli therefore women cannot get rid of being the object of the politics. This study has arrived to the conclusion that women in Tunceli as well as in Turkey and all over the world may get rid of being object of the politics and become a subject only if it is considered as a democratic problem to be solved.Keywords: Tunceli, Women, Politics, Belief.

___

  • Akbulut, Ö. (2004). Yerel seçimlerin yerelliği. Kamu Yönetimi Dünyası Dergisi, 17 (18): 1-9.
  • Altan, C. (2011). Eğitim-siyasal eğilim ilişkisi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 12 (1): 313-319.
  • Altındal, Y. (2009). Erkeksi siyasetin ‘erk’siz dublörleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (21): 351-367.
  • Arıkboğa, E. (2009). Yerel yönetimlerde temsil ve kadın üyeler: Kadın adayların önündeki görünmez engeller. Türk İdare Dergisi, (463-464): 15-43.
  • Aydemir, D, ve Aydemir, E. (2011). Türk siyasetinde kadın: Çok oluyoruz. USAK Sosyal Araştırmalar Merkezi, USAK Raporları, No 11-05.
  • Berktay, F. (2004) Kadınların insan haklarının gelişimi ve Türkiye. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi, Sivil Toplum Kuruluşları Eğitim ve Araştırma Birimi, Sivil Toplum ve Demokrasi Konferans Yazıları, No: 7.
  • Çağlar, N. (2011). Kadının siyasal yaşama katılımı ve kota uygulamaları. Süleyman Demirel Üniversitesi Dergisi, 3 (5): 56-79.
  • Çaha, Ö. (1999). Seçmen davranışını belirleyen değerler. Ankara: Sosyal Araştırmalar Merkezi.
  • Çaha, Ö., Toprak, M. ve Dalmış, İ. (1996). Siyasal parti üyelerinde siyasal katılım düzeyi: Kırıkkale örneği. Yeni Türkiye Dergisi, (9): 205-247.
  • Çakır, S. (1996). Osmanlı kadın hareketi. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Çakır, S.(1991). Osmanlı kadın dernekleri. Toplum ve Bilim, (53): 139-159.
  • Çukurçayır, M. A. (2000). Siyasal katılma ve yerel demokrasi. Ankara: Yargı Yayınevi.
  • Dahl, R. (1963). Modern political analysis. New Jersey: Prentice- Hall.
  • Dinç, M. (2002). Bugünün Türkiye’sinde kadınların siyasal katılımı ve katılım arttırmaya yönelik çözüm önerileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
  • Doğramacı, E. (1997). Türkiye’de kadının dünü ve bugünü. Ankara: İş Bankası Yayınları.
  • Duran, H. (2005). Siyasal katılmayı etkileyen faktörler üzerine bir araştırma: Tavşanlı-Kütahya örneği. http://sbe.dpu.edu.tr/13/131-152.pdf (08.12.2013).
  • Dünya Bankası (2013). Toplumsal cinsiyet eşitliği ve kalkınma. http://www.worldbank.org (07.12.2013).
  • Ekiz, D. (2003). Eğitimde araştırma yöntem ve metotlarına giriş: Nitel, nicel ve eleştirel kuram metodolojileri. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Esmer, Y. (2002). Seçmen davranışı açısından 3 Kasım seçimleri. Milliyet, 12-13-14-15, Kasım 2002.
  • Eşbah, A. (2006). Modernizm postmodernizm ayrımında kadın ve siyaset. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
  • Fedayi, C. (2011). Siyaset bilimi. Ankara: Kadim Yayınları.
  • Fırat Kalkınma Ajansı (Temmuz 2011). Tunceli yatırım fırsatları. Tunceli.
  • Geçgin, E. (2009). “Türkiye’de Kadınların Siyasal Katılımı: Ankara’da AKP’li ve CHP’li Kadın Karşılaştırması”. VI. Ulusal Sosyoloji Kongresi, Toplumsal Dönüşümler ve Sosyolojik Yaklaşımlar, Bildiri Kitabı: İçinde 624-651. 1-3 Ekim 2009, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
  • Gökçimen, S. (2008). Ülkemizde kadınların siyasal hayata katılma mücadelesi. Yaşama Dergisi, (10): 5-60.
  • İslamoğlu, H. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (SPSS uygulamalı). İstanbul: Beta Basım.
  • KA-DER (2007). Kota el kitabı. Ankara: Yalçın Matbaacılık.
  • Kadın Statüsü Genel Müdürlüğü (KSGM). (2007). Türkiye’de kadının durumu raporu. Ankara.
  • Kalaycıoğlu, E. (1983). Karşılaştırmalı siyasal katılma: Siyasal eylemin kökenleri üzerine bir inceleme. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Yayınları.
  • Kalaycıoğlu, E. (1999). The shaping of party preferences in Turkey: Coping with the post-cold war era. New Perspectives on Turkey, 20 (Spring):47-76.
  • Kapani, M. (2010). Politika bilimine giriş. Ankara: Bilgi Yayınevi.
  • Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kışlalı, A. T. (1996). Siyaset bilimi. Ankara: İmge Yayınları.
  • Kışlalı, A. T. (2006). Siyasal sistemler, siyasal çatışma ve uzlaşma. Ankara: İmge Yayınları.
  • Kızıloluk, H. (1999). Cumhuriyet döneminde kadına verilen siyasal haklar ve bunun siyasal katılım üzerindeki etkileri. Cumhuriyet Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (22): 211-226.
  • Nedret, Ç. (2011). Kadının siyasal yaşama katılımı ve kota uygulamaları. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 3 (4): 56-79.
  • Negiz, N. (2008). Türkiye’de yerel siyasette kadının konumu: Siyasetçi kadınlar gözüyle eleştirel bir değerlendirme. Yerel Siyaset. İstanbul: Okutan Yayıncılık.
  • Ökten, Ş. (2009). Toplumsal cinsiyet ve iktidar: Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin toplumsal cinsiyet düzeni. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2 (8): 302-313.
  • Öztekin, A. (2007). Siyaset bilimine giriş. Ankara: Siyasal Yayınları.
  • Sallan, G. S. (2003). Dünyada ve Türkiye’de feminizm ve kadın hareketi. Çağdaş Kamu Yönetimi I: İçinde 125-150. Ankara: Nobel Yayın.
  • Sancar, S. ve Ayça, B. (2006). Turkey: Country gender profile. www.jica.go.jp/global/genwid/report/pdf/e06tur.pdf (08.12.2013).
  • Savran, G. A. (2006). AB’nin toplumsal cinsiyet eşitliği politikaları. Birikim, (204): 40-54.
  • Tekeli, Ş. (1982). Kadınlar ve siyasal-toplumsal hayat. İstanbul: Birikim Yayınları.
  • Tekeli, Ş. (1998). Kadınlar için yazılar. İstanbul: Alan Yayıncılık.
  • Toksabay Esen, A. ve Oya M. (2007). Siyasetin cinsiyeti. http://www. tepav.org.tr/tur/admin/dosyabul/upload/Siyaset%20ve%20kadin%20son%20 hali.pdf (07.12.2013).
  • Toprak, Z. (1994). Türkiye’de siyaset ve kadın: Kadınlar Halk Fırkası’ndan Arşıulusal Kadınlar Birliği Kongresi’ne (1923-1935). İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, (2): 5-12.
  • Tunceli Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2009). Tunceli kültür envanteri. Tunceli.
  • Tunceli Belediyesi (2012). Faaliyet raporu. Tunceli.
  • Tunceli Valiliği. (2012). Tunceli il yıllığı. Ankara: Anıt Matbaa.
  • Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti'nin Ülke Programı Belgesi (ÜPB). (2006). Siyaset ve kadın kamuoyu araştırması değerlendirme raporu. http://www.tr.undp. org/content/turkey/tr/home/presscenter/pressreleases/2006/11/14/women-in-politics-survey-report/ (09.12.2013).
  • Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). (2009). Türkiye istatistik yıllığı. Ankara.
  • Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD). (2008). Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitsizliği: sorunlar, öncelikler ve çözüm önerileri. kadın-erkek eşitliğine doğru yürüyüş: eğitim, çalışma yaşamı ve siyaset raporunun güncellemesi. http://www.tusiad.org:7979/FileArchive/KADINRAPOR.pdf. (08.12.2013).
  • United Nations Development Fund (UNDP). (2006). Türkiye’de siyaset ve kadın kamuoyu araştırması raporu. İstanbul: Konsensüs Araştırma Danışmanlık.
  • Üşür, S. S. (1997). Siyasal yaşam ve kadınlara destek politikaları. Ankara: Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü Yayınları.
  • Üşür, S. S. (1998). “Siyasal alanda cinsiyetçilik ve kadınların söylemsel kuşatılması”. O. Çitçi (Der.) 20. yüzyılın sonunda kadınlar ve gelecek konferansı, 11-27 Kasım 1997, Ankara: TODAİE Yayın no: 285, İnsan Hakları Araştırma ve Derleme Merkezi Yayın No: 16.
  • Üşür, S. S. (2000). Siyasal süreçlere katılımda kadın-erkek eşitliği, kadın-erkek eşitliğine doğru yürüyüş. Eğitim, çalışma, yaşamı ve siyaset: İçinde 197-258. İstanbul: TÜSİAD Yayınları.
  • Yeşilorman, M. (2006). Siyasal sosyalizasyon sürecinde sosyo-ekonomik faktörlerin rolü. Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, (36): 1-46.
  • Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • YSK (Yüksek Seçim Kurulu) (2011). 2011 Genel seçim sonuçları. Ankara.