TÜRKİYE DEPREM YÖNETMELİĞİNDEKİ STATİK ESASLI PERFORMANS BELİRLEME YÖNTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
2007 Türkiye deprem yönetmeliğinin yürürlüğe girmesiyle birlikte, mevcut betonarme binaların deprem performanslarının belirlenmesinde ve değerlendirilmesinde yaygın olarak Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi (EDYY) ve Artımsal Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi (AEDYY) kullanılmaya başlanmıştır. İki yöntem arasında dayandıkları esaslar bakımından önemli farklılıklar bulunmasına karşılık, yönetmelikte bu yöntemlerin seçimiyle ilgili herhangi bir koşul bulunmamaktadır. Bu nedenle iki yöntemin sonuçları arasındaki uyum bina performans değerlendirmelerinin doğru yapılabilmesi bakımından önem arz etmektedir. Bu çalışmada, farklı deprem düzeyleri için iki yöntemin sonuçları karşılaştırılarak aralarındaki uyum incelenmiş ve elde edilen sonuçlardan yararlanarak EDYY’nin kullanılabilirliği değerlendirilmiştir. Yöntemler betonarme bir bina çerçevesi üzerinde, üç (orta, şiddetli ve çok şiddetli) farklı deprem düzeyi için uygulanmış, kesit hasar düzeyleri, göreli kat ötelemeleri ve çerçeve performans düzeyleri karşılaştırılmıştır. Ayrıca, eleman uçlarındaki sargılama durumunun etkisi de incelenmiştir. Deprem düzeyi (sistemdeki plastikleşme düzeyi) arttıkça yöntemlerin sonuçları arasındaki uyumun azaldığı belirlenmiştir. Eleman uçlarındaki sargılama durumunun iki yöntemin sonuçları arasındaki uyum üzerinde çok etkili olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler:
Deprem performansı, Betonarme bina, Doğrusal statik yöntem, Doğrusal olmayan statik yöntem
COMPARISON OF STATIC BASED PERFORMANCE EVALUATION METHODS IN TURKISH EARTHQUAKE CODE
With come into force of Turkish Seismic Rehabilitation Code 2007 (TSRC), Equivalent Seismic Load Method (ESLM) and Incremental Equivalent Seismic Load Method (IESLM) have been begun to use in seismic performance evaluation of existing RC buildings. Although the essentials of these methods are very different, a precondition related to election of the methods are not present in the TSRC. Therefore, consistency of the methods have an importance for a valid seismic performance evaluation. In this study, comparing the ESLM and IESLM results, consistency between two methods is investigated for different earthquake hazard levels. And usability of ESLM is assessed by utilizing from the obtained results. The methods are compared on a RC building frame system for three earthquake levels in terms of section damage levels, story drifts and frame glabal performance levels. In addition, the effect of confinement on members is investigated. The results show that consistency of ESLM and IESLM results is decreasing while the earthqauke level (plastification level in system) is increasing. In addition, it is seen that the confinement on members is very effective on consistency of methods.
___
- ABYYHY (1975): “Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik”, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara.
- ASCE/SEI 41-06 (2007): “Seismic Rehabilitation of Existing Buildings”, American Society of Civil Engineers, Reston.
- CEN (2005): “Eurocode 8: Design of Structures for Earthquake Resistance-Part 3: Assessment and Retrofitting of Buildings”, Comité Européen de Normalisation, Bruxelles.
- CSI (2005): “SAP2000, Structural Analysis Program”, Berkeley, California.
- DBYBHY (2007): “Deprem Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik”, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara.
- ISS (2001): “XTRACT, Cross Section Analysis Program”.
- M. P. Kaya (2006): “Mevcut Betonarme Binaların Deprem Performanslarının Belirlenmesinde Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Yöntemlerin Karşılaştırılması Üzerine Sayısal Bir İnceleme”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
- H. Krawinkler, G. D. P. K. Seneviratna (1998): “Pross and Cons of A Pushover Analysis of Seismic Performance Evaluation”, Engineering Structures, sf. 452.
- R. S. Lawson, V. Vance, H. Krawinkler (1994): “Nonlinear Static Push-over Analysis–Why, When, and How?”, Proceedings of Fifth U.S. National Conference on Earthquake Engineering, 1, sf. 283.
- A. M. Mwafy, A. S. Elnashai (2001): “Static Pushover Versus Dynamic Collapse Analysis of RC Buildings”, Engineering Structures, 23, sf. 407.
- T. Paulay, M. J. N. Priestley (1992): “Seismic Design of Reinforced Concrete and Masonry Buildings”, Wiley.
- H. Sucuoğlu (2007): “Deprem Yönetmeliği Performans Esaslı Hesap Yöntemlerinin Karşılıklı Değerlendirmesi” Türkiye Mühendislik Haberleri, 445, sf. 24-36.
- A. Şengöz., H. Sucuoğlu (2009): “Deprem Yönetmeliğinde Yer Alan “Mevcut Binaların Değerlendirilmesi” Yöntemlerinin Artıları ve Eksileri” İMO Teknik Dergi, 20, sf. 4609- 4633.
- TS500 (2000): “Betonarme Yapıların Tasarım ve Yapım Kuralları”, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
- G. Uygun, Z. Celep (2007): “Betonarme Bir Binanın Deprem Güvenliğinin Deprem Yönetmeliği 2007’deki Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Yöntemlerle Karşılaştırmalı İncelenmesi” Altıncı Ulusal Deprem Mühendisliği Konferansı, İstanbul, 16-20 Ekim 2007, sf. 269-279.
- ISSN: 1302-9304
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 1999
- Yayıncı: Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi