İŞ HUKUKUNDA İŞÇİNİN ARACILIK ÜCRETİ VE KARŞILAŞTIRMALI HUKUK ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ

İşçi, bazen işveren ile üçüncü kişi arasında bir sözleşme akdedilmesine aracılık etmekte veya işveren adına üçüncü kişi ile sözleşme yapmakta ve karşılığında belli bir oranda ücret almaktadır. İşte bu ücret türü aracılık ücreti olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu özelliğinden dolayı uygulamada bazı alanlarda aracılık ücretinin yaygın olarak kullanıldığı görülmektedir. Bunun yanı sıra aracılık ücreti, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunumuzda da ücretin bir türü olarak düzenlenmiş ve böyle bir ücret türünün işçi ve işveren arasında kararlaştırılabileceğine açıkça izin verilmiştir. Keza İsviçre ve Alman hukukunda da aracılık ücreti düzenlenmiştir. Ancak yaygınlığı ve önemine kıyasla Türk hukukunda aracılık ücreti ayrıntılı olarak incelenmemiştir. Bu sebeple çalışmamızda İsviçre ve Alman hukuku da dikkate alınarak aracılık ücreti ayrıntılı olarak irdelenmiştir.

___

  • Abegg, Andreas/Bernauer, Christof: Präjudizienbuch OR Die Rechtsprechung des Bundesgerichts (1875-2020), 10. Auflage, Hrsg. Gauch, Peter/Stöckli, Hubert, Schulthess Juristische Medien AG, Zurich 2021.
  • Akdeniz, Umut: “Pazarlamacılık Sözleşmesi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XVII, S. 4, 2013, s. 1-34.
  • Alparslan, Murat: İşverenin Ücret Ödeme Borcu,(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 1999.
  • Bedük, Mehmet Nusret: İş Hukukunda Eşit Ücret Hakkı ve Uygulaması, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2004.
  • Bengelsdorf, Peter: Münchener Anwaltshandbuch Arbeitsrecht, Teil I. Beendigung des Arbeitsverhältnisses, § 49 Aufhebungsverträge, 5. Auflage, Hrsg. Moll, Wilhelm, 2021.
  • Bortolani, Sergio/Scherer, Miriam: Stämpflis Handkommentar Arbeitsvertrag, Hrsg. Etter, Boris/Facincani, Nicolas/Sutter, Reto, 2021.
  • Cardinaux, Basile: “Variable Vergütungen im Arbeitsrecht”, Schweizerische Zeitschrift für Sozialversicherung und Berufliche Vorsorge, Heft: S1, 2020, s. 340-355.
  • Centel, Tankut: “Türk Borçlar Kanunu’nda Hizmet Sözleşmelerinin Tanımı ve Kurulması”, Tisk Akademi, C. 6, S. 12, 2011, s. 6-22 (Hizmet Sözleşmelerinin Tanımı ve Kurulması).
  • Centel, Tankut: “Türk Borçlar Kanunu’nda İşverenin Ücret Ödeme Borcu”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S. 23, 2011, s. 5-14 (Ücret Ödeme Borcu).
  • Çelik, Nuri/Caniklioğlu, Nurşen/Canbolat, Talat/Özkaraca, Ercüment: İş Hukuku, 35. Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul 2022.
  • Çenberci, Mustafa: İş Hukuku Şerhi I, 3. Baskı, Sevinç Matbaası, Ankara 1976.
  • Çil, Şahin: İş Hukukunda İşçinin Ücreti, Turhan Kitabevi, Ankara 2010.
  • Çopuroğlu, Çağlar: Ücret ve Korunması, Turhan Kitabevi, Ankara 2013.
  • Doğan Yenisey, Kübra: “Hizmet Sözleşmesi”, Türk Borçlar Kanunu Sempozyumu Makaleler- Tebliğler, XII Levha Yayıncılık, İstanbul 2012, s. 297-336.
  • Ekmekçi, Ömer: “Türk Borçlar Kanunu Tasarısının İş Sözleşmesine İlişkin Belli Başlı Hükümleri”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S. 13, 2009, s. 19-28.
  • Emmel, Frank: Handkommentar zum Schweizer Privatrecht Vertragsverhältnisse Teil 2: Arbeitsvertrag, Werkvertrag, Auftrag, GoA, Bürgschaft Art. 319-529 OR, 3. Auflage, Hrsg. Huguenin, Claire/Müller-Chen, Markus, Schulthess Juristische Medien AG, Zurich 2016.
  • Eren, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 23. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2018.
  • Ertürk Arslan, Arzu: “Yeni Türk Borçlar Kanununun Genel Hizmet Sözleşmesinin Kurulmasına ve Tarafların Borçlarına İlişkin Esasları”, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Hükümlerinin Değerlendirilmesi Sempozyumu (3-4 Haziran 2011), Prof. Dr. Cevdet Yavuz’a Armağan, Legal Yayıncılık, 2012, s. 531-556.
  • Fritsch, Daniela: Orell Füssli Kommentar Kommentar Schweizerisches Obligationenrecht, 3. Auflage, Hrsg. Kostkiewicz, Jolanta Kren/Wolf, Stephan/Amstutz, Marc/Fankhauser, Roland, Orell Füssli Verlag AG, 2016.
  • Geiser, Thomas: “Arbeitsrechtliche Aspekte im Zusammenhang mit Leistungslohn”, Aktuelle Juristische Praxis, Heft:4, 2001, s. 382-393.
  • Güllüce, Muhammed Ali: Tacir Yardımcısı Olarak Pazarlamacı, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum 2014.
  • Güneş, Başak/Mutlay, Faruk Barış: “Yeni Borçlar Kanununun “Genel Hizmet Sözleşmesi”ne İlişkin Hükümlerinin İş Kanunu ve 818 Sayılı Kanunla Karşılaştırılarak Değerlendirilmesi”, Çalışma ve Toplum, C. 3, S. 30, 2011, s. 231-288.
  • Güneş, Volkan: İş Hukukunda Ücrete İlişkin Hedef Anlaşmaları, Lykeion Yaynevi, Ankara 2021.
  • Hagen, David: BeckOK (Beck’scher Online Kommentar) Arbeitsrecht HGB § 65 [Provision], 64. Edition, Hrsg. Rolfs, Christian/Giesen, Richard/Meßling, Miriam/Udsching, Peter, 2022 (65).
  • Hagen, David: BeckOK (Beck’scher Online Kommentar) Arbeitsrecht HGB § 87 [Provisionspflichtige Geschäfte], 64. Edition, Hrsg. Rolfs, Christian/Giesen, Richard/Meßling, Miriam/Udsching, Peter, 2022 (87).
  • Hagen, David: BeckOK (Beck’scher Online Kommentar) Arbeitsrecht HGB § 87a [Fälligkeit der Provision], 64. Edition, Hrsg. Rolfs, Christian/Giesen, Richard/Meßling, Miriam/Udsching, Peter, 2022 (87a).
  • Hagen, David: BeckOK (Beck’scher Online Kommentar) Arbeitsrecht HGB § 87b [Höhe der Provision], 64. Edition, Hrsg. Rolfs, Christian/Giesen, Richard/Meßling, Miriam/Udsching, Peter, 2022 (87b).
  • Hagen, David: BeckOK (Beck’scher Online Kommentar) Arbeitsrecht HGB § 87c [Abrechnung über die Provision], 64. Edition, Hrsg. Rolfs, Christian/Giesen, Richard/Meßling, Miriam/Udsching, Peter, 2022 (87c).
  • Ianni, Sara/Meier-Dieterle, Felix C.: “Lohnarten – Eine “Tour D’horizon””, Der Schweizer Treuhänder, Heft: 3, 2014, s. 209-213.
  • Kayık Aydınalp, Aslıhan: “İş Hukukunda Prim”, TAAD, C. 9, S. 36, 2018, s. 53-72.
  • Koç, Derviş: Pazarlamacılık Sözleşmesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2014.
  • Krause, Rüdiger: Münchener Handbuch zum Arbeitsrecht, Band 1: Individualarbeitsrecht I § 65 Erfolgsabhängige Leistungsentgelte, 5. Auflage, Hrsg. Kiel, Heinrich/Lunk, Stefan/Oetker, Hartmut, München 2021.
  • Mollamahmutoğlu, Hamdi/Astarlı, Muhittin/Baysal, Ulaş: İş Hukuku, 7. Baskı, Lykeion Yayınevi, Ankara 2022.
  • Morf, Roger Peter: “§ 6 Besondere Lohn- und Vergütungsformen / XVI. Die Provision (Art. 322b und Art. 322c OR)”, Lohn und Besondere Vergütungsformen im Privatrechtlichen Arbeitsverhältnis, Schriften zum Schweizerischen Arbeitsrecht Band/Nr. 73, Hrsg. Portmann, Wolfgang/Stöckli, Jean-Fritz, Stämpfli Verlag AG, 2011, s. 236-257.
  • Oetker, Hartmut: Erfurter Kommentar zum Arbeitsrecht, Handelsgesetzbuch, HGB § 65 [Provision], 22. Auflage, Hrsg. Müller-Glöge, Rudi/Preis, Ulrich/Schmidt, Ingrid, 2022 (65).
  • Oetker, Hartmut: Erfurter Kommentar zum Arbeitsrecht, Handelsgesetzbuch, HGB § 87 [Provisionspflichtige Geschäfte], 22. Auflage, Hrsg. Müller-Glöge, Rudi/Preis, Ulrich/Schmidt, Ingrid, 2022 (87).
  • Oetker, Hartmut: Erfurter Kommentar zum Arbeitsrecht, Handelsgesetzbuch, HGB § 87a [Fälligkeit der Provision], 22. Auflage, Hrsg. Müller-Glöge, Rudi/Preis, Ulrich/Schmidt, Ingrid, 2022 (87a).
  • Oetker, Hartmut: Erfurter Kommentar zum Arbeitsrecht, Handelsgesetzbuch, HGB § 87b [Höhe der Provision], 22. Auflage, Hrsg. Müller-Glöge, Rudi/Preis, Ulrich/Schmidt, Ingrid, 2022 (87b).
  • Oetker, Hartmut: Erfurter Kommentar zum Arbeitsrecht, Handelsgesetzbuch, HGB § 87c [Abrechnung über die Provision], 22. Auflage, Hrsg. Müller-Glöge, Rudi/Preis, Ulrich/Schmidt, Ingrid, 2022 (87c).
  • Pletke, Matthias/Schrader, Peter/Siebert, Jens/Thoms, Tina/Klagges, Rhea-Christina/Teubert, Rene: Rechtshandbuch Flexible Arbeit, B. Dimensionen der Flexibilisierung, 2. Auflage, Beck Verlag, München 2022.
  • Preis, Ulrich: Erfurter Kommentar zum Arbeitsrecht, Bürgerliches Gesetzbuch Buch, Recht der Schuldverhältnisse § 611a Arbeitsvertrag, 23. Auflage, Hrsg. Müller-Glöge, Rudi/Preis, Ulrich/Schmidt, Ingrid, 23. Auflage, 2023.
  • Rehbinder Manfred/Stöckli, Jean-Fritz: Berner Kommentar zum Schweizerische Privatrecht Band: VI (Obligationenrecht) 2. Abteilung (Die Einzelnen Vertragsverhältnisse) 2. Teilband (Der Arbeitsvertrag, Art. 319-362 OR) 1. Abschnitt (Einleitung und Kommentar zu den Art. 319-330b OR), Hrsg. Hausheer, Heinz/Walter, Hans Peter, Stämpfli Verlag AG, Bern 2010.
  • Sarı Çiftçi, Saliha: 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda Hizmet Sözleşmesinde Ücret (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli 2015.
  • Senti, Christoph: “Lohnfortzahlung und Lohnersatzzahlungen bei variablen Löhnen”, Aktuelle Juristische Praxis, Heft:5, 2015, s. 695-712 (Lohnfortzahlung und Lohnersatz zahlungen).
  • Senti, Christoph: “Rückforderung oder Verrechnung zu viel bezahlter Leistungen durch den Arbeitgeber”, Aktuelle Juristische Praxis, Heft:1, 2014, s. 40-59 (Rückforderung oder Verrechnung).
  • Staehelin, Adrian: Zürcher Kommentar zum schweizerischen Zivilrecht Band V/2c Das Obligationenrecht Der Arbeitsvertrag, Art. 319-330a OR, 4. Auflage, Hrsg. Gauch, Peter/Schmid, Jörg, Schulthess Juristische Medien AG, Zurich 2006.
  • Streiff, Ullin/Kaenel, Adrian/Rudolph, Roger: Arbeitsvertrag Praxiskommentar zu Art. 319-362 OR, 7. Auflage, Schulthess Juristische Medien AG, Zurich 2012.
  • Spinner, Günter: Münchener Kommentar zum BGB, Band 5 Bürgerliches Gesetzbuch, Buch 2. Recht der Schuldverhältnisse, § 611a Arbeitsvertrag, 8. Auflage, Hrsg. Sacker, Franz Jürgen/Rixecker, Roland/Oetker, Hartmut/Limperg, Bettina, Beck Verlag, München 2020.
  • Sümer, Haluk Hadi: İş Hukuku, 25. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara 2020.
  • Süzek, Sarper: İş Hukuku, 22. Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul 2022.
  • Tekin, Ufuk: “Acentenin Tahsil Komisyonu Talep Hakkı”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 10, S. 2, 2019, s. 362-370.
  • Tuncay, Can: “Pazarlamacılık (Ticari Gezgin) Sözleşmesi ve Düşündürdükleri”, ÇEİS, C. 26, S. 2, 2012, s. 4-17.
  • Topçuoğlu, Metin: “Yeni Tacir Yardımcısı Pazarlamacı”, S.D.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 1, S. 2, 2011, s. 27-70.
  • Topuz, Murat: “6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Uyarınca Pazarlamacılık Sözleşmesi (TBK. m.448-460)”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 19, S. 1, 2013, s. 293-356.
  • Vogelsang, Hinrich: Arbeitsrechts-Handbuch VII. Buch. Entgeltzahlungspflicht § 75. Provision, 19. Auflage, Hrsg. Schaub, Günter, Beck Velag, München 2021.
  • Yavuz, Nihat: 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun Getirdiği Değişiklikler ve Yenilikler, Adalet Yayınevi, Ankara 2011.
  • Yılmaz, Halil: Türk İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Uygulamasında Avans, Yetkin Yayınevi, Ankara 2021.
  • Zengin, İbrahim Çağrı: Pazarlamacılık Sözleşmesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2013.
Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1303-6963
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 1980
  • Yayıncı: Serdar Nart
Sayıdaki Diğer Makaleler

HINÇ, ADALET VE HINÇ ADALETİ: ELEŞTİREL BİR DEĞERLENDİRME

Rıdvan TÜRK

BERAAT KARARININ İSTİNAF KANUN YOLUNDA BOZULMASI SONRASINDA VERİLEN MAHKÛMİYET KARARININ TEMYİZ EDİLEBİLİRLİĞİNE İLİŞKİN TARTIŞMA

Fatih BİRTEK

ALMAN HUKUKUNDA VE TÜRK HUKUKUNDA HAYVANLARIN KORUNMASININ KARŞILAŞTIRILMASI

Dilara AKBEN

HUKUK TEORİLERİNİ BİRER “NAYA” OLARAK GÖRMEK Jainizmin Üç Önemli Öğretisi İle Hukuk Teorisini Bir Araya Getirmek

Nazli Hilal DEMİR

TÜRK TİCARET KANUNU ÇERÇEVESİNDE ANONİM ŞİRKETLERDE İŞLETMEYE ENDEKSLİ PAY OLUŞTURULUP OLUŞTURULAMAYACAĞI SORUNU

Murat Can PEHLİVANOĞLU

ERMENİSTAN’IN KOLEKTİF GÜVENLİK ANTLAŞMASI ÖRGÜTÜ’NÜ (KGAÖ) II. DAĞLIK KARABAĞ SAVAŞI’NA DAHİL ETMEYE YÖNELİK EYLEMLERİNİN ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Tuğçe İSAYEV

CEZA KOŞULUNUN AŞIRILIĞININ TESPİT EDİLMESİ KONUSUNDA YARGI KARARLARINDA KULLANILAN KISTASLAR

Musa Furkan ŞAHİN

YARGI KARARLARI IŞIĞINDA İDARİ YARGIDA ŞEKLE AYKIRILIK SEBEBİYLE DAVA DİLEKÇESİNİN REDDİ -İDARİ YARGILAMA USULÜ KANUNU’NUN 3. VE 5. MADDESİ BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRMELER-

Serkan ÇINARLI, Hüseyin BİLGİN, Kadir Can ÖZEL

ELEKTRONİK PAZARYERİ İŞLETMECİLERİNİN SATICILAR BAKIMINDAN YAPMIŞ OLDUĞU ARACILIK FAALİYETİNİN HUKUKÎ NİTELİĞİ

Muhammet Emin BİNGÖL

BLOKZİNCİR-KRİPTO VARLIK BAĞLANTILI YAYGIN SAHTEKARLIK TÜRLERİNİN DOLANDIRICILIK VE İLİŞKİLİ SUÇLAR YÖNÜNDEN ANALİZİ

İsa BAŞBÜYÜK