Ortopedi ve Travmatoloji Kliniğinde Geriatrik Değerlendirme

Yaşam süresinin artması ile dünyada ve ülkemizde yaşlı popülasyonu da giderek artmaktadır. Yaşlı nüfusa yönelik sağlık hizmetinin geliştirilmesi için, ulusal ve uluslararası çabalara paralel olarak, yaşlı bireye sunulan hemşirelik hizmetlerinin kalitesinin de artması gerekmektedir. Yaşlıların, oluşturulacak interdisipliner ve multidisipliner ekipler tarafından kapsamlı olarak değerlendirilmesi, yaşlanmanın doğal fizyolojik sonuçları ile patolojik durumların ayırt edilmesi gerekmektedir. Hemşireler çok çeşitli alanlarda olduğu gibi Ortopedi ve Travmatoloji kliniklerinde de giderek artan sayıda yaşlı bireylere bakım vermek durumundadırlar. Bu derlemede Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği’nde yaşlı hastaların geriatrik değerlendirme ve bakımlarına rehberlik edebilecek önemli başlıklar yer almaktadır.

Assessment of Geriatric Patients in the Clinic of Orthopaedic and Traumatology

With by the increase in life expectancy, the elderly population is increasing in the world and in our country. For the development of health services for the elderly population, in parallel with national and international efforts, the quality of nursing care provided to elderly also need to increase. The elderly patients is need to the a comprehensive assessment by an interdisciplinary and a multidisciplinary team will be created, and distinguish between the physiological outcomes of aging and pathological conditions. Nurses in the Clinic of Orthopaedics and Traumatology as weel as in several areas are required to give care to an increasing number of the elderly individuals. In this review include important topics will be able to provide guidance to geriatric assessment of older patients and their care in the Clinic of Orthopedics and Traumatology.

___

  • Ahsen, A. (2013). Yaşlılarda Endokrinolojik ve Metabolik Sorunlar. Altındiş M. (Ed.), Yaşlılarda Güncel Sorunları ve Bakımı (1. Baskı syf: 29-38). İstanbul. İstanbul Medikal Yayıncılık.
  • Ahmadi, S.M., Mohammadi, M.R., Mostafavi, S.A., Keshavarzi, S., Kooshesh, S.M., Joulaei, H., Sarikhani, Y., Peimani, P., Hevdari, S.T., Lankarani, K.B. (2013). Dependence of geriatric depression on nutritional status and anthropometric incides in elderly population. Iranian Journal of Psychiatry. Jun; 8(2): 92-6.
  • Akyol, Ö., Karyurt, Ö., Salmond, S. (2009). Experiences of pain and satisfaction with pain management in patients undergoing total knee replacement. Orthopaedic Nursing. Mar/Apr. 28(2):79-85.
  • Albert M, McCaig LF, Ashman JJ.(2013). Emergency department visits by persons aged 65 and over: United States, 2009-2010. NCHS Data Brief. Oct; (130): 1-8.
  • American Academy of Orthopaedic Surgons (AAOS). (2008). Treatment of osteoarthritis of the knee (Non-Artroplasty). Full Guideline. December. Erişim: 13.01.2014.
  • http://www.guideline.gov/browse/byorganization.aspx?orgid=42 Andersen, K.V., Bak, M., Christensen, B.V., Harazuk, J., Pedersen, N.A., and Soballe, K. (2010). A randomized, controlled trial comparing local infiltration analgesia with epidural infusion for total knee arthroplasty. Acta Orthopaedica. 81(5): 606-610.
  • Barbay, K. (2009). Research evidence for the use of preoperative exercise in patients preparing for total hip or total knee arthroplasty. Orthopaedic Nursing. May/June 28(3): 127-133.
  • Bettelli, G. (2011). Preoperative evaluation in geriatric surgery: comorbidity, Functional status and pharmacological history. Miverva Anestesiol. 77: 637-46.
  • Biçer, A. (2005). Geriatride kullanılan yaşam kalitesi ve fonksiyonel değerlendirme ölçekleri. Türkiye Klinikleri Journal of Internal Medical Sciences.1(27): 10-16.
  • Bilik Ö. (2012). Hemşirelik Bakımında Bütünün Bir Parçası: Nörovasküler Tanılama. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi. 5 (4), 175-179
  • Birol, L. (2011). Hemşirelik Süreci. Hemşirelik Bakımında Sistematik Yaklaşım.(10. Baskı syf: 21-31 ). İzmir. Etki Yayınları.
  • Bray, A. (2006). Preoperative nursing assessment of the surgical patient. Nursing Clining of North America. 41(2):135-50.
  • Catananti, C., Gambassi, G., (2010). Pain assessment in the elderly. Surgical Oncology. 19(3):140-8.
  • Centers for Disease Control and Prevention. (2011). National Diabetes fact sheet: national estimates and general information on diabetes and prediabetes in the United States. Atlanta, GA: U.S. Department of Health and Human Services. Erişim: 29.01.2014
  • http://www.cdc.gov/diabetes/pubs/pdf/ndfs_2011.pdf Cheng, S.P., Yang, T.L., Jeng, K.S., Lee, J.J., Liu, T.P., Liu, C.L. (2007). Perioperative care of the elderly. International Journal of Gerontology. 1: 89-97.
  • Çeçen, D., Özbayır, T. (2011). Cerrahi kliniklerinde yatan yaşlı hastalarda düşme riskinin belirlenmesi ve düşmeyi önlemeye yönelik yapılan girişimlerin değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi. 27 (1) : 11-23.
  • Çınar, C., Alanoğlu, E., Sezgin, M., Bal, A., Çakçı, A. (2003). Total knee arthroplasty in patients with osteoarthritis of knee pain, function and health-related quality of life relationship. Physical Medicine. 6: 1-7.
  • Chow, W.B., Rosenthal, A., Merkow, R.P., Ko, C.Y., Esnaola, N. (2012). Optimal Preoperative Assessment of the Geriatric Surgical Patient: A Best Practices Guideline from the American College of Surgeons National Surgical Quality Improvement Program and the American. Geriatrics Society. Journal of American College of Surgeons. Vol. 215(4): 453- 466.
  • De Hert, S., Imbeger, G., Carlise, J., Diemunsch, P., Fritsch, G., MoppettI et all. (2011). Preoperative evaluation of the adult patient undergoing non-cardiacsurgery: Guedlines from the European Society of Anaesthesiology. European Journal of Anaaesthesiology. 28: 684-722.
  • Della Rocca, G.J., Moylan, K.C., Crist, B.D., Volgas, D.A. Stannard, J.P., Mehr, D.R. (2013). Comanagement of geriatric patients with hip fracures: A Retrospective, Controlled, Cohort Study. Geriatric Orthopaedic Surgery&Rehabilitation. 4(1): 10-15.
  • Demir Korkmaz, F. (2010). Vasküler Hastalıklar ve Periferik Dolaşım Bozuklukları. Karadakovan A, Eti Aslan F. (Ed.) Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. (1.Basım Syf: 577- 608). Nobel Kitabevi, Adana.
  • Dewan, S.K., Zheng, S.B., Xia, S.J.(2012). Preoperative geriatric assesment: Compherensive, multidisciplinary and proactive. European Journal of Internal Medicine. 23: 487-494.
  • Doruk, H., Naharcı, M.İ. (2009). Yaşlılarda düşmeler. Ed: Işık AT, Eker E. Geriatrik Geropsikiyatrik Aciller. (1. Baskı syf: 71-84). İstanbul. Som Kitap Yayınevi.
  • Dündar, Ü. (2013). Yaşlılarda Osteoporoz ve Egzersiz. Altındiş M., Yaşlılarda Güncel Sorunları ve Bakımı (Ed.). (1. Baskı syf: 151-158). İstanbul. İstanbul Medikal Yayıncılık.
  • Erdil, F., Bayraktar, N. (2010). Yaşlı Bireylerde Kas-İskelet Sorunlarına Yönelik Hemşirelik Yaklaşımları. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi. 18(2): 106-113.
  • Elsawy, B.( 2011). The Geriatric Assessment. American Family Physician. 2011; 83 (1): 48-56.
  • Ebersole, P., Hess, P., Touhy, T.A., Jett, K., Luggen, A.S. (2008). Toward Healthy Aging. Missouri, Mosby.
  • Er, H., Altındiş, M. (2013). Yaşlılarda sık görülen enfeksiyonlar ve bağışıklama. Ed.: Altındiş M. Yaşlılarda Güncel Sorunları ve Bakımı (1. Baskı syf: 77-85). İstanbul. İstanbul Medikal Yayıncılık.
  • Eti Aslan, F. (2002). Ağrı Değerlendirme Yöntemleri. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2002, 6(1): 9-16.
  • Eti Aslan, F. (2003). Postoperatif Ağrı Yaşlıların Kaderi Mi? Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 6(2): 57-66.
  • Eti Aslan, F. (2010). Ağrı. Karadakovan A, Eti Aslan F. Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. (Ed.) (1.Basım Syf: 137-160). Nobel Kitabevi, Adana.
  • Gomes, G.O., Cintra, F.A., Batista, F.S., Neri, AL., Guariento, M.E., Sousa, M.R., D’elboux, M.J. (2013). Elderly outpatient profile and predictors of falls. Sao Paulo Medicine Journal. 131 (1): 13-8.
  • Güner, P., Geenen, O. (2007). Atlanması Kolay Bir Bozukluk: Deliryum. C.Ü.Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi.11(1): 37-46.
  • Güngör Tavşanlı, N., Özçelik, H., Karadakovan, A. (2013). Ağrısı olan yaşlı bireylerin yaşam kalitesinin incelenmesi. Ağrı. 25(3):93-100.
  • Kara, H., Bayır, A., Ak A., Akıncı M., Tüfekci N., Değirmenci S., Azap M. (2014). Trauma in elderly patients evaluated in a hospital emergency department in Konya, Turkey: a retrospective study. Clinical Interventions in Aging. 9: 17-21.
  • Karadakovan, A. (2010). Yaşlılık ve Bakım.Karadakovan A, Eti Aslan F. (Ed.). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. (1.Basım Syf: 113-136). Nobel Kitabevi, Adana.
  • Katlic, M. R. (2010). Consider surgery for elderly patients. Canadian Medical Association Journal. 182: 1403-4.
  • Kohl, B. A., Schwartz, S. (2009). Surgery in the patient with endocrine dysfunction. Medical Clinics of North America. 93: 1031-47.
  • Leung, J. M., Dzankic, S. (2001). Relative importance of preoperative health status versus intraoperative factors in predicting postoperative adverse outcomes in geriatric surgical patients. Journal of American Geriatrics Society. 49: 1080-5.
  • Mamaril, M. E. (2006). Nursing considerations in the geriatric surgical patient. The perioperative continium of care. Nursing Clinics of North America. 41: 313-28.
  • Naharcı, M. İ., Doruk, H. (2009). Yaşlı Popülasyonda Düşmeye Yaklaşım. TAF Preventive Medicine Bulletin. 8 (5): 437-444.
  • National Institue for Health and Clinicial Excellence (NICE) Clinical Guideline 74. Surgical site infection. October 2008. Erişim: 29.01.2014. http://www.nice.org.uk/nicemedia/pdf/CG74FullGuideline.pd f
  • Özden, D., Karagözoğlu, Ş., Kurukız, S. (2012). Hastaların iki ölçeğe göre düşme riskinin belirlenmesi ve bu ölçeklerin düşmeyi belirlemedeki duyarlılığı: Pilot Çalışma. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi.15(1): 80-88.
  • Pasero, C., McCaffery, M. (2007). Orthopaedic postoperative pain management. Journal of PeriAnesthesia Nursing. Jun, 22(3): 160-72. Erişim: 29.01.2014.
  • http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17543801 Rice, K. L., Bennett, M., Gomez, M., Theall, K. P., Knight, M., Foreman, M. D. (2011). Nurses Recognition of Delirium in the Hospitalized Older Adult. Clinical Nurse Specialist. NovDec; 25 (6): 299-311.
  • Rosenthal, R. A. (2004). Nutritional concerns in older the older surgical patient. Journal of American College Surgery.199: 785-91.
  • Salmon, P., Hall, G. M., Peerbhoy, D., Shenkin, A., Parker, C. (2001). Recovery from hip and knee artplasty: patients’ perceptive on pain, function, quality of life, and well-being upto 6 months postoperatively. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation. Mar 82(3):360-6. Erişim: 29.01.2014 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11245759
  • Savaş, S., Akçiçek, F. (2010). Kapsamlı geriatrik değerlendirme. Ege Tıp Dergisi. 49(3) Ek / Supplement: 19-30.
  • Sieber, F.E. (2009). Postoperative delirium in the elderly surgical patient. Anesthesiology Clinics. 27: 451-464.
  • Stevens, J.A. (2005). Falls among older adults risk factors and prevention strategies. Journal of Safety Research. 36: 409- 411.
  • Şendir, M., Büyükyılmaz, F. (2012). Doku Bütünlüğünün Sağlanması ve Yara Bakımı. Atabek Aştı, T., Karadağ, A.(Ed.). Hemşirelik Esasları Hemşirelik Bilim ve Sanatı. (1.Baskı, Syf: 487-507). İstanbul, Akademi Yayıncılık. Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). (2010, 2012). Erişim: 14.01.2014 http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist
  • Ungar, A., Rafanelli, M., Iacomelli, I., Brunetti, M.A., Ceccofiglio, A., Tesi, F., Marchionni, N. (2013). Fall prevention in the elderly. Clinical Cases in Mineral and Bone Metabolism. 10 (2): 91-95.
  • Uymaz, P, Nahcivan N. (2013)Yaşlılar için düşme davranışları ölçeği’nin geçerlik ve güvenirliği. İ.Ü. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi. 21(1): 22-32.
  • Uzun, Ş. (2012). İntravenöz Sıvı Tedavisi. Atabek Aştı, T., Karadağ, A. (Ed.). H emşirelik Esasları Hemşirelik Bilim ve Sanatı. (1.Baskı Syf: 811-846). İstanbul, Akademi Yayıncılık.
  • Yaman, M., Ceviz I. (2013). Yaşlılık Döneminde Sık Görülen Nörolojik Hastalıklar. Altındiş, M. (Ed.). Yaşlılarda Güncel Sorunları ve Bakımı. (1. Baskı syf: 97-113). İstanbul. İstanbul Medikal Yayıncılık.
  • Yavuz, B. (2010). Deliryum Geriatri Uzmanı Gözüyle. Akademik Geriatri. Akademik Geriatri. Erişim: 27.01.2014.
  • http://www.akademikgeriatri.org/geriatri_konusmaci_metinle ri/24.pdf
  • Yılmazer, M. (2013). Dünyada ve Türkiye’de Yaşlılarda Demografik Değişiklikler. Ed. Altındiş M., Yaşlılarda Güncel Sorunları ve Bakımı (1. Baskı syf: 1-9). İstanbul. İstanbul Medikal Yayıncılık.